Şükrü KIZILOT
EKONOMİK KRİZİN VERGİ GELİRİ VE BÜTÇEYE ETKİLERİ
ABD’de başlayan ve 2008’in ikinci yarısından itibaren dünyayı etkisi altına alan ekonomik kriz; vergi gelirleri, bütçe ve yılsonu gerçekleşme tahminlerini de ciddi anlamda etkiledi.
2009 yılı gerçekleşmelerine baktığımızda, sonuçların 2008 yılının da gerisinde kaldığı göze çarpıyor.
VERGİLER 2008’İN GERİSİNDE
Bazı yabancı ülkelerle ilgili vergi gelirlerini gösteren tablonun incelenmesinden de fark edileceği gibi gerek Türkiye’de gerekse yabancı ülkelerde, 2009 yılı vergi gelirleri, 2008 yılının gerisinde kalmış durumda.
2009 yılı vergi gelirleri; 2008 yılının aynı dönemine göre, İngiltere’de yüzde 14, Fransa’da yüzde 20, ABD’de yüzde 17, İrlanda’da yüzde 15, Avustralya’da ise yüzde 7 oranında gerilemiş durumda. Türkiye’deki gerileme ise, 2008 ilk 10 aylık dönemine göre yüzde 0.8 oldu.
BÜTÇE AÇIĞI
Vergi gelirlerindeki gerileme, kuşkusuz bütçe açığını da etkiledi.
Hemen hemen bütün ülkelerin 2009 yılı bütçe açığı, 2008 yılının da üzerinde gerçekleşti.
Ancak, birçok ülkede bütçenin, kriz de göz önüne alınarak hazırlanması nedeniyle, 2009 yılı bütçe açığı tahminleri ile gerçekleşmeleri arasında büyük bir sürpriz yaşanmadı.
Türkiye’de ise, 10 milyar TL olarak öngörülen 2009 yılı bütçe açığı, 63 milyar TL olarak revize edildi. 2009 yılının ilk 10 ayında gerçekleşen 43,2 milyar TL’lik bütçe açığı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 785 arttı. 10 aylık bütçe açığı olan 43,2 milyar TL aynı zamanda Cumhuriyet tarihinin bütçe açığı rekoru oldu!..
Bu aşamada Türkiye’nin yabancı ülkelerden belirgin farkı, ekonomik krizin Türkiye’yi teğet geçeceği iddiasıyla, 2009 yılı hedeflerinin belirlenmesiydi!..
Hürriyet okurları hatırlayacaktır, 4 Kasım 2008 tarihinde “2009 Bütçesinde Krizin (K) Harfi Bile Gözükmüyor” başlığı altında, hedeflerin gerçekçi olmadığını iddia etmiş ve somut örnekler vermiştik. Ortaya çıkan sonuçlar, maalesef bizi doğruladı.
Dileğimiz, 2010 yılı bütçe hedeflerinde ciddi bir sapma olmaması…
© 2009 - 2018 vergiburosu.com
- Tüm hakları saklıdır.