Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

20 Ocak 2016 ÇARŞAMBA	Resmî Gazete	Sayı : 29599
YÖNETMELİK

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

DERECELENDİRME KURULUŞLARININ YETKİLENDİRİLMESİNE VE

FAALİYETLERİNE İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 17/4/2012 tarihli ve 28267 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Yetkili veya yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşları, 12 nci madde uyarınca teşkil olunan kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyeleri, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları aşağıdaki ilkelere uygun davranırlar:

a) Objektiflik: Müşterilerin derecelendirilmesinde kullanılan değerlendirme metodolojilerinin geçmiş derecelendirme tecrübesine dayalı çeşitli doğrulama testleri ile onaylanmış olması gerekir. Doğrulama testlerinin ve metodolojinin değerlendirilmesinin sürekli gözden geçirilmesi ve metodolojilerin finansal koşullardaki değişikliklere duyarlı olmasının sağlanması gerekir. Doğrulama testleri asgari olarak yılda bir yapılır. Derecelendirme metodolojisinin, bir müşterinin veya aynı varlık kategorisinde yer alan ve benzer riskler taşıyan iki müşterinin, farklı derecelendirme komiteleri veya derecelendirme uzmanları tarafından benzer derecelendirme notu ile derecelendirilmesi sonucunu verecek şekilde tutarlı olması gerekir.

b) Bağımsızlık/tarafsızlık: Bir derecelendirme kuruluşunun derecelendirmelerinin ekonomik baskılar dahil olmak üzere her türlü baskıdan uzak bir şekilde yapılması şarttır. Derecelendirme sürecinin, yetkili derecelendirme kuruluşunun ortaklık yapısı ve/veya yönetim kurulundaki muhtemel çıkar çatışmalarından etkilenmeyecek ölçüde bağımsız olması gerekir.

c) Uluslararası erişilebilirlik/şeffaflık: Yerli ve yabancı tüm gerçek ve tüzel kişilerin, yetkili derecelendirme kuruluşunun müşterilerine verdiği tüm derecelendirme notlarına ve derece verilirken dikkate alınan önemli hususlara derecelendirme kuruluşunun internet sitesi üzerinden ücretsiz olarak ulaşması sağlanır. Derecelendirme kuruluşunun verdiği nota ilişkin değerlendirmesinde kullandığı genel prosedürlere, metodolojiye ve temel varsayımlara da ücretsiz bir şekilde erişilebilir olunması gerekir.

ç) Açıklama yükümlülüğü: Bu Yönetmelikte kamuya açıklanması öngörülen bilgi ve belgeler ile Kurumca gerekli görülebilecek diğer bilgiler kullanıcıların kolaylıkla anlayabileceği bir şekilde hazırlanarak kamuoyuna açıklanmalıdır.

d) Kaynak yeterliliği: Yetkili derecelendirme kuruluşu yüksek kalitede değerlendirme yapabilmek için gerekli tüm kaynaklara sahip olmalıdır. Derecelendirmenin daha etkin ve güvenilir olması için, derecelendirilen müşteri ile süreklilik arz eden bir ilişki içinde olunmalıdır.

e) Piyasada kabul görme/itibar: Derecelendirme kuruluşunun piyasada tercih edilir olması ve gizli bilgilerin kötüye kullanımını engelleyen kalite güvencesi sistemlerine sahip olması gerekir. Üçüncü kişi ve kurumlar tarafından yetkili derecelendirme kuruluşunun derecelendirmelerine itimat gösteriliyor olması ve derecelendirme kuruluşunun verdiği notların üçüncü taraflarca kullanılması gerekir.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(4) Yetkili derecelendirme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, yöneticileri, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları, başka bir derecelendirme kuruluşunda ya da bağımsız denetim veya değerleme hizmeti veren kuruluşlarda yönetim kurulu başkanı ya da üyesi, yönetici veya ortak olamazlar. Bağımsız denetçi veya derecelendirme uzmanı ya da değerleme uzmanı olarak çalışamazlar.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 10 – (1) Piyasada kabul görmeye ilişkin değerlendirme, her bir varlık kategorisi bazında yapılır. Bu değerlendirme, derecelendirme kuruluşlarının pazar payları, elde ettikleri gelirler başta olmak üzere finansal kaynakları, kamuya açıklanan derecelendirme faaliyeti sayısı, verdiği derecelendirme notlarının en az iki banka tarafından kredi tahsis, fiyatlama, menkul kıymet ihracı ve benzeri alanlarda kullanıldığının belgelendirilmesi ve verdiği derecelendirme notlarının çok sayıda banka tarafından öngörülen derecelendirme uygulamalarında kullanılacağının yazılı olarak taahhüt edilmesi, yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının yurt içi veya yurt dışı ilgili otoritelerden aldıkları derecelendirme yetkisi kapsamında en az beş yıldır derecelendirme faaliyetinde bulunuyor olmaları esasları dikkate alınarak yapılır. İstisnai durumlarda, piyasa katılımcılarının ve Kurumun, derecelendirme kuruluşunun verdiği notların kredibilitesini ve güvenilirliğini değerlendirebilmesini sağlayacak şekilde yeterli sayı ve yaygınlıkta derecelendirme yapılmış olması kaydıyla bu süre Kurumca asgari 3 yıla kadar azaltılabilir. Yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının piyasada kabul görme kriterini sağladığına karar vermeye veya reddetmeye Kurul yetkilidir.

(2) Yetkili derecelendirme kuruluşları, bu maddede belirtilen piyasada kabul görmeye ilişkin kriterlere uyumunu her hesap dönemi için idame ettirir. Bu kriterler sağlanmakta iken sonradan uyumsuz hale gelinmesi halinde, Kurul piyasada kabul görmeye ilişkin kriterler sağlanıncaya kadar derecelendirme notlarının kullanımını engelleyebilir. Kurulca verilecek sürede piyasada kabul görmeye ilişkin kriterlere uyum sağlanamazsa derecelendirme kuruluşunun yetkisi Kurulca kaldırılır.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“g) Kredi değerliliğinin belirlenmesi konusunda Sermaye Piyasası Kurulu veya yurt dışındaki ilgili bankacılık otoriteleri tarafından yetkilendirilmiş olmaları,

ğ) İkinci bölümde yer alan hükümlerde belirtilen kriterlere uymaları ”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin dokuzuncu fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“(6) Yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşları farklı metodolojileri için farklı derecelendirme not cetvelleri kullanabilir. Ancak her halükarda yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşunun sermaye yeterliliği oranının hesaplanmasında kullanılacak olan derecelendirme notlarını içeren derecelendirme not cetvellerini tek bir ana derecelendirme not cetveline eşleştirmesi ve eşleştirme sürecini yazılı hale getirmesi gerekir. Ana derecelendirme not cetvelinde mütemerrit olmayan müşterilere ilişkin en az yedi adet ve mütemerrit müşterilere ilişkin en az bir adet farklı derecelendirme notu yer alır.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Bu Yönetmelik kapsamında yetkilendirilmek isteyen derecelendirme kuruluşları, 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında yer alan ana ve/veya alt varlık kategorileri bazında yetkilendirilmek istedikleri kategorilerin belirtildiği bir yazı ile Kuruma başvururlar. Başvurunun değerlendirmeye alınabilmesi için aşağıdaki bilgi ve belgelerin Kuruma verilmesi zorunludur;

a) Derecelendirme kuruluşunun esas sözleşmesinin, varsa esas sözleşme değişikliklerinin de yer aldığı son halinin noter onaylı örneği,

b) Derecelendirme kuruluşunun merkezinin ve/veya varsa şubelerinin adresleri,

c) Derecelendirme kuruluşunun başvuru tarihindeki bilançosu,

ç) Yurt dışında kurulu bir derecelendirme kuruluşu ile hukuki bağlantının bulunması durumunda, ilgili yurt dışı şirket ile yapılan sözleşmelerin yurt dışında kurulu şirket yetkililerince tasdik edilmiş kopyası,

d) 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen ve EK-2’de yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek yazılı taahhüt,

e) Ortakların, kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyeleri ile derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanlarının;

1) Mesleki tecrübelerini ve aldıkları eğitimlerini içeren EK-1’de yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek ayrıntılı özgeçmişleri, nüfus cüzdanı veya pasaportlarının noter onaylı yahut aslı ibraz edilmek suretiyle Kurum tarafından aslına uygunluğu onaylanacak örneği,

2) Arşiv kaydını da içeren, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgeleri,

3) Başka bir derecelendirme kuruluşunda ya da bağımsız denetim veya değerleme hizmeti veren bir kuruluşta ortaklığının bulunmadığına ve bulunmayacağına, yönetim kurulu başkanı veya üyesi ile yönetici ya da bağımsız denetçi veya derecelendirme uzmanı ya da değerleme uzmanı olarak görev yapılmadığına ve yapılmayacağına, yurt içinde veya yurt dışında derecelendirme, bağımsız denetim veya değerleme yapma yetkisi iptal edilmiş kuruluşlarda yetki iptaline neden olan faaliyetlerde sorumluluklarının tespit edilmediğine dair EK-5’te yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek yazılı beyanları,

4) Derecelendirme faaliyeti ile bu Yönetmelikte yapılmasına izin verilen diğer faaliyetler dışında ticari faaliyetlerinin bulunmadığına dair EK-6’da yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek beyanları,

f) Ortakların;

1) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre müflis olmadıklarına veya konkordato ilân etmediklerine ilişkin EK-3’te yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek yazılı beyanları,

2) Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilmiş bankalarda ya da tasfiyeye tâbi tutulan bankerler ile iradî tasfiye haricinde tasfiyeye tâbi tutulan finansal kuruluşlarda, faaliyet izni kaldırılan kalkınma ve yatırım bankalarında, ortaklarının temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden veya bankacılık yapma ve mevduat veya katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılan kredi kuruluşlarında, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikalinden veya bankacılık yapma ve mevduat veya katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılmadan önce nitelikli paya sahip olunmadığına veya kontrolün elinde bulundurulmadığına ilişkin EK-4’te yer alan örneğe uygun olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan alınacak belge,

g) Kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyelerinin, derecelendirme komitesi üyelerinin ve derecelendirme uzmanlarının lisans diplomaları ile aldıkları sertifikaların noter onaylı örnekleri yahut aslı ibraz edilmek suretiyle Kurum tarafından aslına uygunluğu onaylanacak örnekleri,

ğ) Derecelendirme uzmanlarının, 9 uncu maddede belirtilen bağımsızlığı ortadan kaldıran hallerin ortaya çıkması durumunda müşteriye verilen derecelendirme hizmetinden çekileceğine ilişkin EK-7’de yer alan örneğe uygun olarak düzenleyecekleri taahhüt belgesi,

h) 12 nci maddede belirlenen usul ve esaslara uygun olarak oluşturulan ya da oluşturulacak kalite güvencesi sisteminden hangi yönetim kurulu üyelerinin sorumlu olduğuna dair yönetim kurulu karar örneği ile kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyeleri tarafından hazırlanıp imzalanmış kalite güvencesi sisteminin yapısına ve işleyişine ilişkin ayrıntılı bilgi,

ı) 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yetkilendirilmek istedikleri her bir ana ve/veya alt varlık kategorisine ilişkin kullanılması planlanan ve 15 inci maddenin sekizinci fıkrasına uygun olarak hazırlanmış metodoloji dokümanları,

i) 15 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında belirtilen ana derecelendirme not cetvelleri ve varsa münferit derecelendirme not cetvelleri ile bunların ana derecelendirme not cetveline eşleştirilmesine ilişkin süreci içeren dokümanlar,

j) 21 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılan nitelikleri haiz, müşterileri ile imzalayacakları derecelendirme sözleşmesinin bir örneği,

k) Derecelendirme faaliyeti sonucunda hazırlanacak olan derecelendirme raporunun bir örneği,

l) Derecelendirme komitesinde görev alacak üyelere ilişkin bilgiler,

m) Tüzel kişi ortakların ortaklık yapılarını gösteren belgeler,

n) Derecelendirme kuruluşunun vereceği hizmetlerden veya tanıyacağı derecelendirme notlarından doğabilecek zararları karşılamak amacıyla mesleki sorumluluk sigortası yaptıracağına ilişkin yazılı beyan,

o) Derecelendirme kuruluşunun ilgili varlık kategorisi bazında başvuru tarihine kadar gerçekleştirmiş olduğu derecelendirme faaliyetlerine ilişkin detaylı bilgiler,

ö) Kurumca uygun görülen diğer bilgi ve belgeler.”

“(5) Kurulca, bu Yönetmelik kapsamında en az bir ana ve/veya alt varlık kategorisi bazında yetkilendirilmiş bulunan derecelendirme kuruluşlarının diğer ana ve/veya alt varlık kategorileri bazında yetkilendirilmek istemeleri halinde Kuruma yapacakları başvurularda bu Yönetmeliğin diğer maddelerinde yer alan hususlar saklı kalmak kaydıyla birinci fıkranın (ı), (i), (j), (k), (o) ve (ö) bentlerinde yer alan bilgi ve belgeleri sunması yeterlidir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 18 – (1) Yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının 15 inci madde kapsamında oluşturdukları her bir derecelendirme metodolojisinin doğruluğu geriye dönük testlerle bilimsel olarak ispatlanır. Her bir metodolojinin doğrulanmasına ilişkin çalışma, bizzat ilgili derecelendirme kuruluşu tarafından içsel olarak veya doğrulama konusunda yetkin danışmanlık şirketleri veya en az biri doktora derecesine sahip doğrulama konusunda yetkin üç akademisyenden oluşan bir heyet tarafından olumlu/olumsuz görüş verilmek suretiyle rapora bağlanır. Doğrulamanın derecelendirme kuruluşu tarafından içsel olarak gerçekleştirilmesi durumunda, doğrulama yapan kişilerin veya birimin metodolojiyi oluşturan kişilerden ve/veya birimlerden farklı olması ve bağımsızlığının derecelendirme kuruluşunun yönetim kurulu tarafından temin edilmesi şarttır. Bu esas akademisyenlerden oluşan heyette derecelendirme kuruluşunda görevli kişiler hakkında da uygulanır.

(2) Bir doğrulama raporunda asgari olarak;

a) Metodoloji oluşturulurken kullanılan verilerin kalitesine ilişkin analiz ve değerlendirmelere,

b) İlgili metodolojinin iyi ve kötü müşterileri ayrıştırma gücüne ilişkin analizlere,

c) İlgili metodoloji kullanılarak elde edilen skor veya derecelendirme notları için atanan uzun vadeli temerrüt olasılıklarının kalibrasyonunun kalitesinin ölçülmesine ilişkin analizlere,

ç) İlgili metodoloji dokümanının 15 inci maddenin sekizinci fıkrasında yer alan hususlara uygunluğuna,

d) Müşterinin derecelendirme başvurusu yapmasından derecelendirme kuruluşunca müşteriye verilen nihai derecelendirme notunun kamuoyuna açıklanmasına kadar geçen derecelendirme sürecinin uygunluğuna,

e) Doğrulama raporunu hazırlayan kişi veya kuruluşların ilgili metodolojinin, müşterilerin kredi değerliliğini doğru bir şekilde belirleyip belirleyemediğine ilişkin nihai “olumludur” veya “olumsuzdur” görüşüne,

f) Doğrulama raporu gerçek kişiler tarafından hazırlanmış ise, söz konusu kişilerin imza, ad, soyad ve unvanlarına; tüzel kişiler tarafından ise, bu tüzel kişiliğin ticaret unvanı ile imzaya yetkili kişilerinin ad, soyad ve unvanları ile imzalarına,

g) Yapılan analizlerde kullanılan verilerin zaman aralığı ve doğrulama tarihine,

yer verilir.

(3) İkinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde bahsedilen ayrıştırma gücünün ve kalibrasyonun kalitesinin belirlenmesi çalışmaları; hem derecelendirme uzmanlarınca derecelendirme komitesine önerilen derecelendirme notları, hem de kamuya açıklanmasa dahi derecelendirme komitesi onayı sonrasında müşteriye verilen derecelendirme notları kullanılarak ayrı ayrı yapılır.

(4) Derecelendirme kuruluşunun yetkilendirilebilmesi için en az bir hesap dönemini içerecek şekilde yetki başvurusunda bulunduğu metodoloji veya metodolojiler için geriye dönük testi uygulamış olduğunu Kuruma göstermesi ve bunu belgelendirmesi şarttır.

(5) Bir derecelendirme metodolojisinin doğrulaması yapılırken kamuya açıklanmasa dahi bizzat bu metodoloji kullanılarak verilen talep edilmiş veya talep edilmemiş derecelendirme notları kullanılır, tanınan derecelendirme notları kullanılmaz.

(6) Kurum, derecelendirme kuruluşundan metodolojisinin Kurumca belirlenecek üçüncü bir tarafça yeniden doğrulanmasını isteyebilir.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“(3) Kurul, muadil düzenleme ve denetleme yapısına sahip yabancı ülkelerin yetkili otoritelerince yetkilendirilmiş bir derecelendirme kuruluşunu, bu Yönetmelikte yer alan kalitatif ve kantitatif değerlendirme kriterlerini dikkate alarak tanıyabilir.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“f) Bir müşteri hakkında talep edilmemiş derecelendirme notu verilmesinde, bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak son iki hesap dönemi içerisinde talep edilmiş derecelendirme yapılmış olması ve verilecek derecelendirme notlarının en fazla altı aylık dönemler itibarıyla gözden geçirilerek kamuoyuna açıklanması esastır. Bir müşteriye talep edilmemiş derecelendirme notu, bu müşteri için talep edilmiş derecelendirmenin yapılmasından sonraki iki hesap dönemi içerisinde bir defaya mahsus olarak yapılabilir.”

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiş, aynı maddenin altıncı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“b) Derecelendirme not cetvellerinin eşleştirildiği ve 15 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında belirtilen ana derecelendirme not cetvelleri, cetvellerdeki her bir derecelendirme notu için 15 inci maddenin altıncı fıkrasında belirtilen uzun dönem tahmini temerrüt olasılıkları ve ilgili derecelendirme notlarına ilişkin 26 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen birikimli temerrüt oranları, her bir derecenin ifade ettiği anlam, her bir dereceden diğer derecelere kaymalara ilişkin istatistikleri ve notlar arası geçiş matrisi,”

“ç) Derecelendirme kuruluşunun verdiği derecelendirme notlarını öngörülen derecelendirme uygulamalarında kullanacağını taahhüt eden veya kredi tahsis, fiyatlama ve benzeri alanlarda kullanan bankaların listesi,”

“d) Derecelendirme kuruluşunun etik ilkeler metni,

e) Derecelendirmesi yapılan karşı tarafların ücretlendirmesine ilişkin genel çerçeve.”

MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 26 – (1) Yetkili derecelendirme kuruluşları tarafından verilen derecelendirme notlarının sermaye yeterliliği oranının hesaplanmasında hangi kredi kalitesi kademesine tekabül ettiği Kurulca belirlenir ve Kurumun internet sitesinden kamuya açıklanır. Kurul, gerekli gördüğü hallerde veya yetkili derecelendirme kuruluşunun başvurusu üzerine daha önce belirlediği eşleştirmeleri değiştirebilir.

(2) Kurulca eşleştirmenin yapılması veya yeniden gözden geçirilmesi amacıyla yetkili derecelendirme kuruluşları, kullandıkları tüm ana derecelendirme not cetvellerinde yer alan her bir derecelendirme notu için her yıl, son iki yıla ait üç yıllık birikimli temerrüt oranlarını ve üç yıllık birikimli temerrüt oranlarının on yıllık ortalamalarını veya üç yıllık birikimli temerrüt oranlarının on yıllık ortalamalarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda uzun vadeli tahmini temerrüt olasılıklarını takip eden yılın Ocak ayı içerisinde Kuruma iletir ve internet sitesinden kamuya açıklar. Mütemerrit müşteriler, temerrüte düştükleri tarihten doksan gün öncesinde sahip oldukları derecelendirme notunun birikimli temerrüt oranının hesaplanmasında dikkate alınır. Doksan gün öncesinde müşteriye verilmiş bir derecelendirme notu bulunmamakta ise bu doksan günlük süre içerisinde verilen ilk derecelendirme notu birikimli temerrüt oranının hesaplanmasında kullanılır.

(3) Ana derecelendirme not cetvelinde yer alan her bir derecelendirme notu için ikinci fıkrada belirtilen birikimli temerrüt oranlarının derecelendirme kuruluşu tarafından temin edilememesi veya edilse bile Kurumca yeterli ve anlamlı görülmemesi durumunda, bu yetkili derecelendirme kuruluşu, Kurulca belirlenecek eşleştirmeye temel teşkil etmek üzere bilimsel gerçeklerle desteklediği eşleştirme önerisini bir rapor halinde Kuruma sunar. Kurulun, bu önerinin bilimsel gerçeklerle desteklenmediğine veya her halükarda verilen derecelendirme notlarının ifade ettiği tahmini temerrüt oranlarının belirlenemeyeceğine kanaat getirmesi durumunda, derecelendirme kuruluşunun ana derecelendirme not cetvelinde yer alan derecelendirme notları Kurulca söz konusu varlık kategorisinin derecelendirilmemiş olması durumunda alacağı risk ağırlığına tekabül edecek kredi kalitesi kademelerine eşleştirilir.

(4) Birikimli temerrüt oranlarının hesabında bizzat yetkili derecelendirme kuruluşunun kullandığı metodolojiler neticesinde verilen talep edilmiş veya talep edilmemiş derecelendirme notları kullanılır, tanınan derecelendirme notları kullanılmaz.

(5) Derecelendirme kuruluşunun piyasada yeni olması nedeni ile on yıllık temerrüt verisi toplayacak kadar derecelendirme yapmamış ancak 10 uncu maddenin birinci fıkrasındaki şartları taşıyor olması durumunda Kurul ilgili varlık kategorisi bazında verdiği tüm derecelendirme notlarının Kurulca belirlenen bir süre boyunca söz konusu varlık kategorisinin en az 23/10/2015 tarihli ve 29511 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğe göre derecelendirilmemiş olması durumunda alacağı risk ağırlığına tekabül edecek kredi kalitesi kademesine eşleştirilmesine karar verebilir veya derecelendirme kuruluşunun her bir derece için üç yıllık birikimli temerrüt olasılıklarının on yıllık ortalaması hakkındaki tahminini alarak derecelendirme kuruluşunu bundan sonra bu olasılıklara bağlı olarak belirlenen risk ağırlıklarından dolayı sorumlu tutabilir veya son üç yıla ilişkin derecelendirme faaliyetinden elde edilen birikimli temerrüt olasılığını dikkate alabilir.”

MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Diğer derecelendirme kuruluşu notlarının tanınması

MADDE 27 – (1) Yetkili bir derecelendirme kuruluşu hangi ilişkiye dayanırsa dayansın başka bir derecelendirme kuruluşunun verdiği notu kendi verdiği not olarak veya bu izlenimi yaratacak şekilde açıklayamaz.”

MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkranın (c) ve (ç) bentleri yürürlükten kaldırılmıştır.

“a) Yapılan yerinde denetimler sonucu Kurulca belirlenen sürede eksikliklerin giderilmediğinin tespit edilmesi.

b) Yapılan yerinde denetimler sonucu derecelendirme metodolojisinin 15 inci maddede yer alan nitelikleri önemli ölçüde kaybettiğinin tespit edilmesi.”

MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“f) 11 inci madde kapsamında mesleki özen ve titizliğe uygun hareket edilmediğinin tespit edilmesi.”

MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Birinci fıkra kapsamındaki mesleki sorumluluk sigortasına esas tutar, yetkili derecelendirme kuruluşunun geçmiş yıla ilişkin ciro tutarından az olmamak üzere yönetim kurulunca kabul edilen cari yıla ilişkin bütçelenen ciro tutarının asgari iki katı esas alınarak belirlenir. Belirlenen bu tutar sigorta poliçesinde açıkça belirtilir.”

MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kuruma ve risk merkezine bildirim

MADDE 31 – (1) Yetkili derecelendirme kuruluşları, esas sözleşmelerindeki ve adreslerindeki değişiklikleri iki hafta içerisinde; nitelikli paya sahip ortakları, kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyeleri ile derecelendirme komitesi üyelerinde meydana gelen değişiklikler ile 14 üncü maddede öngörülen koşullardaki değişiklikleri, değişiklik veya istihdam edilme tarihinden itibaren en geç bir ay içinde bu Yönetmelikte aranan şartları taşıdıklarını gösteren belgeler ve atanmalarına veya seçilmelerine ilişkin karar örnekleri ile birlikte Kuruma bildirirler. Kurumca yapılan değerlendirme neticesinde otuz gün içerisinde olumsuz görüş bildirilmeyen değişiklikler geçerli sayılır. Bu fıkra uyarınca Kuruma bildirilmesi zorunlu olanlar dışında kalan ortakların ve derecelendirme uzmanlarının bu Yönetmelik kapsamında aranan şartları taşıdığının takibi ve 14 üncü maddede yer alan bilgi ve belgelerin bunlar için de hazırlanıp muhafaza edilerek talep halinde Kuruma ibrazı derecelendirme kuruluşunun sorumluluğundadır.

(2) Talep edilmiş, talep edilmemiş ve tanınan derecelendirme notlarının öngörülen derecelendirme uygulamalarında dikkate alınabilmesi için bu derecelendirme notlarının ilgili derecelendirme kuruluşu tarafından kamuya açıklanmış olması esastır.

(3) Yetkili derecelendirme kuruluşları, tanınan derecelendirme notları dahil derecelendirme notlarına ilişkin bilgilerini ve Kurumun belirleyeceği diğer bilgileri bankaların paylaşımına açılmak üzere Kanunun Ek 1 inci maddesi uyarınca teşkil olan Risk Merkezine raporlar.

(4) Derecelendirme kuruluşu 5 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında yetkilendirildiği ana ve/veya alt varlık kategorisi için kullandığı metodolojilerin her biri için yıl sonları itibarıyla gerçekleştirilmiş olan geriye dönük test sonuçlarını içeren ve 18 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarına uygun olarak hazırlanmış değerlendirme raporunu izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar Kuruma raporlar.

(5) Yetkili veya yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının kendisi veya üçüncü kişiler tarafından kuruluşun faaliyetleri ile ilgili olarak hazırlanan her türlü bilgi, belge, rapor ve her ne ad altında olursa olsun her türlü dokümanın Türkçe olması veya yeminli mütercimler tarafından Türkçe’ye çevrilmiş olması esastır.”

MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin EK-1 ve EK-5’i ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 18 – Bu Yönetmelik 31/3/2016 tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 19 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

 

Ekler için tıklayınız

_