60, 75 ve 90- Şükrü Kızılot

Hürriyet Gazetesi-01.09.2009

Şükrü KIZILOT

skizilot@yaklasim.com

60, 75 VE 90

BAŞLIĞI okuyunca, “90, 60, 90 ölçülerinin başka bir versiyonu mu?” diye düşünmeyin.

Bu sayılar, ekonomiyi ilgilendiren çok önemli bir gecikmenin, gün sayıları.

İlk kez, 15 Temmuz tarihli yazımızda “15, 30 ve 45 Günlük Önemli Gecikme” başlığı altında, bu gecikmeye dikkati çekmiştik.

O günden bu yana gecikme ile ilgili bir gelişme olmadı, pardon küçük bir gelişme oldu ve gecikme gün sayıları 15, 30, 45’ten, sırasıyla 60,75 ve 90 güne yükseldi!

GECİKME NE?

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 16 maddesine göre; orta vadeli çerçeve programın, mali planın ve 2010 yılı bütçe hazırlıklarının başlaması gerekiyordu.

Bilmeyenler için açıklayalım.

1) 90 Günlük Gecikme:

Mayıs ayı sonuna kadar, Bakanlar Kurulu’nun toplanarak 2010-2012 dönemine ilişkin; makro politikaları, ilkeleri ve temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde, orta vadeli programı kabul etmesi ve programın Mayıs 2009 sonuna kadar Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyordu.

Bu gün 1 Eylül 2009, yasanın emredici hükmüne rağmen program hala yayımlanmadı!..

2) 75 Günlük Gecikme:

2010-2012 dönemine ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte, hedef bütçe açığı, borçlanma durumu ve kamu idarelerinin ödenek tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan orta vadeli mali planın, Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanıp, haziran ayının 15’ine kadar Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyordu.

Haziran ayının 15’inden bu yana 75 gün geçti hala yayımlanmadı!.

3) 60 Günlük Gecikme:

Kamu idarelerinin, bütçe tekliflerini ve yatırım programını yönlendirmek üzere:

a) Bütçe çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi’nin, Maliye Bakanlığı’nca,

b) Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi’nin DPT Müsteşarlığı’nca,

hazırlanarak, Haziran 2009 sonuna kadar Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyordu.

Haziran sonundan bu yana iki koca ay geçti, yasanın emredici hükmüne rağmen, bunlar da Resmi Gazete’de yayımlanmadı.

NE OLACAK ŞİMDİ?

Yasa açıkça emrediyor, ama yapılması gerekenler ortada yok.

5018 sayılı Kanun’un 17/4. maddesine göre; kamu idarelerinin, bütçe hazırlama rehberinde yer alan esaslar çerçevesinde, bütçe gelir ve gider tekliflerini gerekçeli olarak hazırlayıp, Temmuz 2009 sonuna kadar Maliye Bakanlığı’na göndermesi gerekiyordu.

Bakıyoruz ortada hiçbir şey yok.

Belli ki hükümet, gelecek yıl ve izleyen yıllarla ilgili hiçbir hesap, kitap, tahmin yapmakta zorlanıyor. Bakanlar Kurulu önümüzdeki dönemin makro politikalarını, ilkeleri ve temel ekonomik büyüklükleri belirleyemedikçe, diğer çalışmalar da yapılamıyor.

Yasa hazırlanırken, sürelere mutlak uyulacağı düşünüldüğü için, uyulmazsa ne yapılacağı da belli değil!.. Belli olan ise belirsizliklerin yarattığı endişeler…

Temmuz ayı bütçe  sonuçları da hâlâ açıklanmadı

EYLÜL ayına geldiğimiz halde temmuz ayı sonuçları, bütçe açığının çok yüksek olması nedeniyle açıklanmadı.

Harcamaların frensiz oluşu ve gelirlerin, özellikle vergi gelirlerinin düşük olması, mali tatil nedeniyle 5.1 milyar liralık vergi gelirinin Ağustos ayında tahsil edilmesi, temmuz ayındaki yüksek faiz ödemesi ve Hazine’nin 9.5 milyar TL olarak açıklanan nakit açığı, temmuz ayında, bütçede ciddi bir açık olduğunun göstergeleri… Görünen o ki temmuz ayı açığı, fazla vermesi beklenen ağustos ayı ile birlikte açıklanacak.