Anayasa Mahkemesi’nden Ücretliye ve Yatırımcıya Müjde- Şükrü Kızılot

Hürriyet Gazetesi-17.10.2009

Şükrü KIZILOT

skizilot@yaklasim.com

ANAYASA MAHKEMESİ’NDEN ÜCRETLİYE VE YATIRIMCIYA MÜJDE

ANAYASA Mahkemesi’nin 15 Ekim günkü toplantısında önemli kararlar çıktı.

Bilindiği gibi 8 Nisan 2006 Tarih ve 5479 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’nda ücretliler lehine uygulanan 5 puanlık oran farkı “geriye dönük” olarak 1.1.2006’dan itibaren kaldırılmıştı. Aynı kanunla, yatırım indirimi de “geriye dönük” olarak, kazanılmış haklar elden alınmak suretiyle kaldırılmış, yatırım indiriminden yararlanma hakkı bulunanlara da bu haklarını sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilecekleri yönünde bir kısıtlama getirilmişti.

YİNE HAKLI ÇIKTIK

Hürriyet’te 4 Şubat ve 22 Mart 2006 tarihli yazılarımızda, yatırım indiriminde “kazanılmış haklara” dokunulmasının hukuka aykırı olduğunu ve bu düzenlemenin Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilebileceğini ayrıca uluslar arası hukuka da aykırı olduğunu belirtmiştik. Sonunda yine haklı çıktık.

Bu konuda Vergi Konseyi Başkanı da; “yapılan düzenlemelerin kazanılmış hakların korunmasında zafiyetler içerdiğine, Türkiye’nin ciddi bir itibar kaybına uğrayacağına” dikkati çekmişti. İlginç olan da TOBB’un hem Anayasa’ya aykırı hem de yatırımcıları zor durumda bırakan bu düzenlemeleri desteklemesiydi!..

ŞİMDİ NE OLACAK?

Yatırım indiriminden yararlanma hakları olmasına rağmen GVK’da yer alan kısıtlama nedeniyle indirim hakkını kullanamayanlardan; ihtirazi kayıtla beyanname verip dava açanlar (dava sonuçlanmamışsa) açısından bir sorun yok. İptal kararının Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından bu durumdakilerin davaları, yeni duruma göre sonuçlandırılacak.

İhtirazi kayıtla dava açmayanlar açısından ise durum biraz karışık. Bilindiği gibi, Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümüyor. Ancak, ortaya çıkan yeni hukuki durumun dava açanlar ve açmayanlar arasında eşitsizlik yaratacağı da bir gerçek.

Bize göre doğru olan, Maliye’nin yeni ortaya çıkan hukuki durumu dikkate alarak, bu durumdaki mükellefler için re’sen düzeltme yapması. Böylece, var olan ihtilaflar bitirilir ve yeni ihtilaf çıkması önlenir.

ÜCRETLİLER AÇISINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜM

Anayasa Mahkemesi’nin kararı ile; Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. Maddesinde yer alan “yüzde 35 oranı” ücretliler lehine iptal edildi.  Karar, Resmi Gazete’de yayınlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek.

Bilindiği gibi, 2006 yılına kadar ücretlilere daha düşük bir “vergi tarifesi” uygulanıyordu.

İptal kararının yürürlüğe girmesinin ardından, ücretliler için uygulanabilecek en yüksek gelir vergisi oranı yüzde 27 olacak. Bu karar, vergi sistemimizde ortadan kaldırılan “ayırma kuramının” kısmen de olsa yeniden ihdası anlamına geliyor. Ancak, bu karar yürürlüğe girdiğinde, ücretlilere geriye dönük vergi iadesi söz konusu olmayacak.

Uygulamada bu karar sınırlı sayıda ücretliyi ilgilendiriyor. 2009 yılında geçerli olan gelir vergisi tarifesine göre, yüzde 35 oranı, vergiye tabi geliri yıllık 50.000 TL’yi aşanlar için uygulanıyor. Gerçi bu sınır, ücreti aylık 4.000 liranın üzerinde olanları ilgilendiriyor ama önümüzdeki aylarda bir yasa çıkartılıp, tarife Hükümetçe nasıl arzu ediliyorsa o şekilde düzenlenebilir.

TAKDİRE SEVK ZAMANAŞIMINI DURDURMAYACAK

Anayasa Mahkemesi’nin bir başka kararı da “zamanaşımı” ile ilgili. Anayasa Mahkemesi, Vergi Usul Kanunu’nun 114. maddesinin ikinci fıkrasının iptaline de karar verdi. İptal edilen fıkra, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasının zamanaşımını durduracağı yönünde hüküm içeriyordu. Bu hükmün iptaline ilişkin karar, Resmi Gazete’de yayınından 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
Yerliye dayak, yabancıya kıyak kalkıyor

ANAYASA Mahkemesi’nin iptal kararlarından biri de “stopaj oranları” ile ilgili.

Hürriyet‘te “yerliye dayak, yabancıya kıyak” şeklinde ifade ettiğimiz bir düzenleme ile yabancı yatırımcıların hazine bonosu, devlet tahvili ve Eurobond gelirleri “sıfır oranda” vergi kesintisine tabi tutulmuştu. Yerli yatırımcılara ise stopaj uygulanıyordu.

Bir anlamda, “kapitülasyon” olan bu düzenleme “bıyıklı yabancı” diye adlandırılan uygulamayı da başlattı. Bazı Türkler, paralarını yurtdışına çıkarıp, tahvil ve bono aldılar.

Anayasa Mahkemesi, yabancılar lehine olan bu düzenlemeyi de Anayasa’ya aykırı buldu ve iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi öngörüldü.

Kararın, Türkiye’nin borçlanmasını ve sıcak para girişini etkilemesi söz konusu.