Aylık Almak İçin Kağıt Üstünde Boşananlara!-Sadettin Orhan

Bugün Gazetesi-28.05.2009

Sadettin ORHAN

sorhan@bugun.com.tr

AYLIK ALMAK İÇİN KAĞIT ÜSTÜNDE BOŞANANLARA!

Soru: Sadettin Bey, babam sigortadan emekli iken öldü.

Ben de eşimden ayrıldığım için yetim maaşı aldım. 2 yıl sonra ben SSK’dan emekli oldum. Benden SSK, mahkeme kanalıyla aldığım yetim maaşını faiziyle toplam 7 milyar olarak geri aldı. Çok zor durumda kaldım. Bu parayı tamamlamak için hâlâ oradan buradan aldığım borçlarımı ödeyemedim. Bunun düzeltilmesi için ne yapmam lazım? Ayrıca ablam hiç evlenmedi. Emekli Sandığı’ndan emekli. Babamdan yetim maaşı almıyor. Müracaat etmeye bile korkuyor. Önce verirler de sonra geri isterler diye. Ablam yetim maaşı alabilir mi? Gülgün Özeş

Cevap: Değerli okurum, öncelikle sizin durumunuzu ele alalım. Normal şartlarda bir bayan, evli olmadığı sürece babasından dolayı yetim aylığı alabilir. Normalde SSK’nın sizden yetim maaşını geri alması mümkün değildir. Ancak evliliğiniz fiilen devam ettiği halde, sadece kağıt üzerinde (muvazaalı olarak) boşandıysanız ve yetim aylığını bu şekilde aldıysanız, SSK bu yüzden size ödediği maaşı geri almıştır. Aksi taktirde, normal bir hak sahibi yetimden, ödenen aylıkların geri alınması söz konusu olmaz. Bu vesileyle buradan bir kere daha duyurmuş olalım ki;

• Babasından yetim aylığı alabilmek için veya
• Eski kocasından dul aylığı alabilmek için,

mevcut eşinden sadece kağıt üzerinde boşananlar, aldıkları maaşları SGK’ya faiziyle birlikte ödemek zorunda kalıyor. Zira mevcut uygulamada SGK, bankalardan tutun da GSM operatörlerine kadar pek çok kurum ve kuruluştan, kişilerin sosyal güvenlik, ikamet, hak sahipliği veya gelir durumlarını tespit edebiliyor. Sizi tenzih ederim ancak hak etmediği halde aylık/gelir alanlar bu sayede daha kolay tespit edilip, sonuçta yüklü tazminatlarla karşı karşıya kalabiliyor.

Ablanızın durumuna gelirsek, kendisi evli olmadığına göre hem kendi emekli aylığını hem de babanızdan yetim aylığını alabilir. Buna engel bir düzenleme bulunmuyor.

Annem yaş haddinden emekli olabilir mi?

Soru: Sadettin Bey, annemin emekliliği hakkında bir soru sormak istiyorum. Annemin ilk işe başlangıç tarihi 01/10/1995 ve 4739 gün prim sayısı mevcut. Halen çalışmakta olup doğum tarihi 01/01/1953. Kendisi yaş haddinden emekli olabilir mi veya ne yapmamız gerekiyor? 2010’u beklememiz mi gerekiyor? İsimsiz

Cevap: Değerli okurum, anneniz yaştan emeklilik için gerekli olan 3600 gün ve 56 yaş şartlarını yerine getirmiş. Ancak ayrıca 15 yıllık sigortalılık süresini doldurması gerekiyor. Bu süre ise sizin de belirttiğiniz gibi 01.10.2010 tarihinde doluyor. Dolayısıyla aynı tarihte anneniz emeklilik için dilekçesini verebilir.

Bağ-Kur’dan yakamı nasıl kurtarırım?

Soru: 25 Ocak 1965 doğumluyum. 1980’de SSK’ya girdim ve 6558 gün ödenmiş günüm var. 2003 Kasım’dan 2008 Kasım’a kadar Bağ-Kur’lu oldum (5 yıldan 10 gün eksik). Fakat Bağ-Kur’a prim ödemesi hiç yapmadım. Bağ-Kur prim borcunu sildirip SSK’dan emekli olabilir miyim? Bağ-Kur’dan yakamı nasıl kurtarabilirim? İsimsiz

Cevap: Değerli okurum, Bağ-Kur hizmetlerinizi dikkate almaksızın sadece SSK günlerinizle emekli olma imkanınız var. Bu konuda SGK sorun çıkarabilir fakat daha önce aynı durumda olup yargı yoluyla SSK’dan emekli olmuş kişiler var. Dolayısıyla emeklilik işlemlerinde Bağ-Kur borcundan dolayı sorun yaşamanız durumunda yargı yoluna başvurabilirsiniz. SSK girişiniz 23.11.1980 tarihinden önce ise mevcut prim gününüz ile 45 yaşınızı dolduracağınız 25.01.2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK girişiniz 23.11.1980 tarihinden sonra ise 46 yaşınızı dolduracağınız 25.01.2011 tarihinde emekli olursunuz.

Askerliğimi borçlanırsam maaşım artar mı?

Soru: İyi günler, ben SSK çalışanıyım. Sigortam askerden önce başladı. Emekliliğime 8 ay var ve bittiğinde 7400 prim günüm olacak. Askerliği borçlandığım zaman 20 ay yatıracağım ve yaklaşık 4200 TL yatırmam gerekiyor. Askerliği yatırınca prim gün sayım 8000 oluyor. Aradaki 600 günün benim emekli maaşıma etkisi ne olur? Yani ben bu 4200 TL’yi yatırdığımda paranın bana dönüşü ne kadar zamanda olur?

‘Enes Gülşahin Cevap: Enes Bey, ödeyeceğiniz 4200 TLyi gelecek 10 yılda ancak geri alabilirsiniz. Dolayısıyla askerlik borçlanması yapmanızı tavsiye etmem.