Benzin Niçin Pahalı- Şükrü Kızılot

Hürriyet Gazetesi-12.11.2009

Şükrü KIZILOT

skizilot@yaklasim.com

BENZİN NİÇİN PAHALI

BENZİNİN rafineri çıkış fiyatı 84 kuruş.

Motorinin rafineri çıkış fiyatı 86 kuruş.

Kırsal motorinin rafineri çıkış fiyatı da 86 kuruş.

Peki.. benzin niçin diğerlerinden pahalı?

Yukarıdaki tabloya göre, satış fiyatı bakımından, benzinin diğer ikisinden biraz daha ucuz olması gerekmez mi?

NİÇİN PAHALI?

Birlikte bakalım;

Benzinin pompa satış  fiyatı 3,35 TL.

Motorinin pompa satış  fiyatı 2,80 TL

Kırsal motorinin pompa satış fiyatı ise 2,66 TL.

Peki.. benzinin rafineri çıkış fiyatı daha ucuz olduğuna göre, pompa  satış fiyatı niye diğerlerinden pahalı?

Onu da açıklayalım;

– Benzinin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV’si)         1.691,50  TL/m³

– Motorinin ÖTV’si      1.154,50 TL/m³

– Kırsal motorinin ÖTV’si         1.084,50 TL/m³

Buna göre;

Benzin ÖTV’si motorinden 53,7 kr/lt, kırsal motorinden ise 60,7 kr/lt daha yüksek.

Bitmedi..

Bir de ÖTV’nin yüzde 18 KDV’si yani verginin de  vergisi var.

Bunu da eklediğimizde;

Benzinin vergisi; motorinden 63,4 kr/lt, kırsal motorinden ise 71,6 kr/lt daha yüksek!..

Sonuçta; benzinin rafineri çıkış fiyatı, KDV, ÖTV, ÖTV’nin KDV’si, nakliye, bayi kârı derken Türkiye’de “dünya rekoru” vergi ve satış fiyatları ortaya çıkıyor.

ÇELİŞKİLER ZİNCİRİ

Düşük vergi avantajının da etkisiyle, motorinde  ülke talebinin yüzde 45’i, ithalatla karşılanıyor.

Daha yüksek ÖTV uygulanan benzinde ise, üretimin yüzde 50’si tüketilemediği için, yurt dışına 84 kuruşa benzin ihraç ediyoruz!

Motorin lehine olan vergilendirmeden  kaynaklanan pompa fiyat dengesizliği nedeniyle, yüksek oranda ithal edilen motorinin tüketimi son iki yılda yüzde 14,7 artarken, benzinin tüketimi yüzde 12,3 azaldı.

NE YAPILABİLİR?

Çözüm çok basit.

Benzinin ÖTV’si indirilip, motorinin ÖTV’si ile eşitlenir.

Böyle olunca, benzinin pompa satış fiyatı düşer. Buna bağlı olarak da benzin tüketimi yavaş yavaş artar. Yurt dışına 84 kuruşa sattığımız benzin, yurt içinde motorin fiyatına örneğin 2,80 TL’ye satılır. Sonuçta ÖTV hasılatı azalmadığı için devletin geliri de artar.

Bitmedi, başka olumlu  etkileri de var;

– Azalan motorin ithalatı, cari açığın gerilemesine katkıda bulunur.

– Nispeten daha pahalı olan motorinle çalışan araçlar ve yedek parçalarının ithali azalmış olur. Bu da cari açığı olumlu yönde etkiler.

– Benzin tüketimi arttıkça, çevre kirliliği azalır.

– İç piyasadaki ürün pompa fiyatları tamamen uluslararası piyasaya paralel hale getirilerek arz/talep dengesinin piyasa koşullarında oluşması sağlanır.

Sonunda kazanan ülke ekonomisi ve vatandaş olur.