Deniz Araçları Harca Tabi Tutulacak-Veysi Seviğ

Referans Gazetesi-12.05.2009

Veysi SEVİĞ

DENİZ ARAÇLARI HARCA TABİ TUTULACAK

“Denizcilik Müşteşarlığı’nın kuruluş ve görevleri hakkındaki kanun hükmünde kararname” ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair 5897 sayılı yasa ile Motorlu Taşıtlar Vergisi Yasası’nda yapılan bir dizi değişiklikle “Liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtları” Motorlu Taşıtlar Vergisi kapsamı dışında bırakılmış bulunmaktadır. Buna bağlı olarak sözü edilen Motorlu Taşıtlar Yasası’nda yer alan III sayılı tarife 30.6.2009 tarihinden itibaren yasa metninden çıkartılmış bulunmaktadır.

Konuya ilişkin olarak Harçlar Yasası’nda yapılan değişiklikle “İmtiyazname, ruhsatname ve diploma” harçları başlıklı 8 sayılı tarifeye (XII) sayılı “Transfer fiyatlandırması ile ilgili yöntem” harçlarından sonra gelmek üzere “XIII-Bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinde alınacak harçlar” bölümü eklenmiştir.

Harçlar Yasası’nda yapılan bu değişiklikle konuyla ilgili kararname gereğince Denizcilik Müsteşarlığı’nca oluşturulacak bağlama kütüğüne kaydedilen gemi, deniz ve iç su araçlarına verilecek ruhsatnamelerden ve bunların vizelerinden “Gemi, deniz ve iç su aracının boyutuna göre” harç alınması öngörülmüş bulunmaktadır.

Yapılan yasal değişiklik uyarınca bundan böyle gemi, deniz ve iç su araçlarından boyları;

* Beş metreden dokuz metreye kadar olanlardan 200 TL,

* Dokuz metreden on iki metreye kadar olanlardan 400 TL,

* On iki metreden yirmi metreye kadar olanlardan 800 TL,

* Yirmi metreden otuz metreye kadar olanlardan 1600 TL,

* Otuz metreden büyük olanlardan 3200 TL

harç alınacaktır.

Yapılan yasal değişiklik uyarınca Motorlu Taşıtlar Vergisi Yasası’nın birinci maddesinin (c) bendinde yer alan ve verginin mevzuu içinde gösterilen “Liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtları” söz konusu bendin yürürlükten kaldırılması dolayısıyla Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin kapsamı dışında bırakılmış olmaktadır.

İlgili çevrelerce bir süredir tartışılan ve bu bağlamda da zaman zaman gündem oluşturan gemi, deniz ve iç su araçları üzerindeki Motorlu Taşıtlar Vergisi yükü kaldırılmış bulunmaktadır.

Yapılan yasal değişiklik uyarınca ayrıca araçların buyunun tespitinde bir metreden küçük değerler dikkate alınmayacaktır. Münhasıran deniz taşımacılığı ve balıkçılık faaliyetinde kullanılan gemi, deniz ve iç su araçları için alınacak ruhsatname ve yapılacak vize işlemleri “Bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden alınacak harçlardan müstesna” tutulmuştur.

Denizcilik Müşteşarlığı’nın kuruluş ve görevleri hakkındaki kanun hükmünde kararname ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair 5897 sayılı yasanın birinci maddesi ile ayrıca sözü edilen kararnameye “Bağlama kütüğü” başlıklı ek 12’nci madde eklenmiş bulunmaktadır. Sözü edilen ek 12’nci madde gereği olarak “Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne tescilli bulunan ve Milli Gemi Sicili’ne tescili zorunlu olanlar dışındaki ticari veya özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su araçlarının malikleri veya işletenler kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su araçlarını kaydettirmek zorundadır. Bu bağlamda; bağlama kütüğünün tutulmasından limanlarda liman başkanı sorumlu olacaktır. Herhangi bir liman başkanlığının yetki alanı içinde bulunmayan iç su araçlarının kayıtları, ilgili mevzuatına uygun olarak belediye başkanlıklarınca tutulacak kütüklere yapılacaktır. Bu durumda belediye başkanlıklarınca tutulacak bağlama kütüğünün, tutulmasından ilgili belediye başkanı sorumlu olacaktır.

Yasal düzenleme gereği iç sularda hangi belediyenin yetkili olacağı hususu ayrı bir yönetmelikle belirlenecektir. Yetkilendirilen belediyeler ise bir ay içinde “bağlama kütüğü” ile ilgili teşkilatını kurmakla yükümlüdür.

Kayıt için başvuru, mevcut gemi, deniz ve iç su aracı için 30 Haziran 2009 tarihinden itibaren altı ay, yeni kayıt altına alınacak veya kayıt değişikliği yapılacak gemi, deniz ve iç su aracı için iktisap (edinim) tarihinden itibaren bir ay içinde malik veya işleteni tarafından yazılı olarak yapılacaktır. Bu sürelerde kayıt başvurusunda bulunmayan gemi, deniz ve iç su araçları, ilgili liman başkanlığınca; iç sularda ise ilgili belediyelerce resen tescil edilecektir.

Bağlama kütüğüne kayıtlı gemi, deniz ve iç su araçlarının mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin ilgili liman veya belediye başkanlıkları huzurunda yapılması, mevcut yasal düzenleme gereği zorunludur. Aksi takdirde yapılan sözleşme geçersiz sayılacaktır.

Yabancı uyruklu gerçek kişilere ait ve özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su araçları, talep ve Denizcilik Müsteşarlığı’nca uygun bulunması halinde bağlama kütüğüne kaydedilebilecektir. Bu şekilde bağlama kütüğüne kaydedilen gemi, deniz ve iç su araçları Türk bayrağı çekebileceklerdir.

Bağlama kütüğüne kaydedilen her bir gemi, deniz ve iç su aracı için liman başkanlığınca bir ruhsatname düzenlenecektir. Bu ruhsatnameler her yıl bağlama kütüğünün tutulduğu liman başkanlığı veya belediyeler tarafından vize edilecektir. Yapılacak vizenin süresi bir yıldır. Süresinde vize edilmeyen ruhsatnameler geçersiz sayılacaktır. Ruhsatname ve vize için harcın peşin ödenmesi gerekmektedir.