Emekli Maaşında Kesinti Sebepleri- Sadettin Orhan

Bugün Gazetesi-09.11.2009

Sadettin ORHAN

sorhan@bugun.com.tr

EMEKLİ MAAŞINDA KESİNTİ SEBEPLERİ

Soru: Sadettin Bey, ben 1961-1964 yılları arasında SSK’lı olarak çalıştım ve 1972’de Almanya’ya çalışmaya gittim.

1993 yılında kesin dönüş yaptım ve SSK’ya Almanya’da çalıştığım sürenin ve askerliğimin primini ödeyerek emekli oldum. 2009 yılının Ocak ayında 65 yaşımı doldurdum ve Almanya’dan da emekli olamaya hak kazandım. Geçtiğimiz eylül ayına kadar SSK emekliliğimde bir sorun yoktu. Ancak eylülde maaşım 80 lira, ekimde ise 90 lira maaş aldım. Bu durumun sebebi nedir? İnternetten araştırdığım kadarıyla iki ülkede birden emekli olunabiliyormuş. Benim bu kesintimin nedeni ne olabilir ve bu durum ne zamana kadar sürecek? İsimsiz

Cevap: Değerli okurum, SGK’daki dosyanızı incelemeden kesin bir şey söylemek doğru olmaz. Ancak emekli aylığınızdan yapılabilecek muhtemel kesintiler;

• İlaç ve sağlık hizmeti katılım payları ile protez ve ortez gibi ürünlerin katılım payları,
• Varsa SGK’ya olan borcunuz (prim borcu vb.),
• Ya da eşinizden ayrılmışsanız ve varsa nafaka borcunuzdur.

Maaşınızdan yapılan kesintinin bu kalemlerden hangisine dahil olduğunu, sebebini ve ne kadar süreceğini, size en yakın SGK müdürlüğüne başvurarak öğrenebilirsiniz.

Dul aylığı bağlanırken SSK hizmeti dikkate alınmıyor mu?

Soru: Merhaba Sadettin Bey. Gazetede yorumlarınızı okudum. Bir şey sormak istiyorum. Bir yakınım 2 ay önce vefat etti.10 yılı aşkın süre SSK’lı idi. Son 8 aydır da işveren konumuna geçtiği için Bağ-Kur’a geçmişti. Bunun için eşine maaş Bağ-Kur’dan bağlanacak dendi. Şimdi ise eşine kalan maaş belli oldu ve 300 TL maaşa bağlandı. Yani SSK’lı iken çalıştığı zaman Bağ-Kur’a aktarılmamış. Bu konuda bilgi almak istiyorum. Yani 10 yıl SSK’lı olarak boşuna mı çalışmış oldu? Acaba bir yanlışlık mı var? Z. Demiryürek

Cevap: Değerli okurum, rahmetli olan yakınınızın SSK’lı hizmetleri dikkate alınmamış diyorsunuz. Ancak SSK’ya tabi hizmetleri dikkate alınmamış olsa, eşine dul aylığı bağlanmazdı. Zira Bağ-Kur (4/b) kapsamında çalışırken vefat edenlerin eş ve çocuklarına aylık bağlanabilmesi için en az 1800 gün (5 yıl) prim ödeme şartı aranır. Yakınınız henüz 8 aydır Bağ-Kur kapsamında çalıştığına göre, SGK tarafından SSK’lı hizmetleri dikkate alınmadan sadece Bağ-Kur hizmetiyle kendisine aylık bağlanması mümkün değildir. Dolayısıyla bağlanmış olan aylık, bütün hizmetlerinin karşılığı olarak bağlanmıştır. Ancak dul eşi çalışıyor ya da kendi aylığı mevcutsa, almakta olduğu aylık normalden %25 daha düşük olur.

Annem nasıl emekli olur?

Soru: İyi günler Sadettin Bey, sorum şu; annem 1965 doğumlu. Sigorta başlangıç tarihi 1 Nisan 1981 ve toplam 26 gün sigortası bulunmakta. Geçmişe dönük borçları ödeme imkânımız var mıdır? Böyle bir imkân yoksa nasıl ve ne zaman emekli olabilir? Yunus Emre Özçelik

Cevap: Değerli okurum, annenizin maalesef geçmişe dönük prim ödeme imkânı bulunmuyor. Ancak doğum borçlanması imkânını kullanarak geçmişe dönük borçlanma yapabilir. Bunun da şartları bellidir. Mevcut sigorta başlangıcı ile anneniz 3600 günü doldurarak kısmi emeklilik veya 5000 günle normal emeklilik hakkını kazanır.

İşsizlik ödeneği için isteğe bağlı sigorta ödeyebilir miyim?

Soru: Sadettin Bey ben bir belediyede %40 özürlü olarak geçici mevsimlik işçi statüsünde işe başladım. 180 gün dolunca işten çıkartılıp listem askıya

alındı. İşten ayrılma tarihinden 99 gün sonrasına kadar sağlık sigortasından yararlanabileceğim söylendi. Sorularıma gelince:

1. İşsizlik parası için prim gün sayım 422. Bunu dışarıdan isteğe bağlı olarak 600 güne tamamlayıp işsizlik parası alabilir miyim?

2. Dışarıdan isteğe bağlı sigortamı yatırınca sağlık sigortam devam eder mi? Ben tekrar bu işyerine girip çıktığımda önümüzdeki senede de

isteğe bağlı sigortaya başvurabilir miyim? Yoksa bu seneden başvurup bıraktığım için hakkım yanar mı? Bu konularda beni aydınlatırsanız

sevinirim. Emin Öztürk

Cevap: Değerli okurum, işsizlik ödeneği için gerekli olan prim gün sayısı isteğe bağlı sigorta ile doldurulamaz. İşten ayrıldıktan sonra 90+10 gün, yani 100 gün boyunca sağlık yardımlarından yararlanırsınız. İsteğe bağlı sigorta ödemeye başlarsanız sağlık yardımlarından yararlanmaya devam edersiniz. İsteğe bağlı sigortaya dilediğiniz kadar başvurabilir ve ayrılabilirsiniz. Bunda bir sınırlama yoktur.