Kefil Olanın Vergisi Asıl Olanın 5 Katı- Şükrü Kızılot

Hürriyet Gazetesi-22.12.2009

Şükrü KIZILOT

skizilot@yaklasim.com

KEFİL OLANIN VERGİSİ ASIL OLANIN 5 KATI

BAŞLIĞI okuyunca kafanızın karıştığını tahmin ediyorum.

Haklısınız…

Hemen açıklayalım; konu kiraya verilen gayrimenkullerle ilgili.

Kira sözleşmesi düzenlenirken, bazı durumlarda “damga vergisi” ödemek gerekiyor.

Kira sözleşmesinin, imzalanmasında, normal damga vergisi binde 1.5. Sözleşmeyi kefil olarak biri imzalarsa, kefil için 5 katı yani binde 7.5 damga vergisi alınıyor!..

KEFİL OLUNCA DEĞİŞİYOR

Kira sözleşmesinin, sadece kiracı ile kiralayan arasında imzalanması halinde damga vergisi, sözleşmede belirtilen süreye göre yıllık artışlarla birlikte tespit olunan toplam bedel üzerinden binde 1.5 oranında hesaplanır.

Sözleşmenin, kiracı ve kiralayanın yanı sıra “adi kefil” tarafından da imzalanması halinde ise kefil için de ayrıca binde 7,5 damga vergisi hesaplanması gerekir. Buna göre kira sözleşmesi için binde 1,5, kefalet için binde 7,5 olmak üzere toplam binde 9 oranında damga vergisi hesaplanır.

Sözleşmenin kiracı ve kiralayanın yanı sıra “müteselsil kefil veya müşterek borçlu” tarafından da imzalanmış olması halinde, damga vergisi, kira sözleşmesinin süresine göre bulunacak. Bu durumda toplam kira tutarının binde 9’u oranında damga vergisine tabi olacak.

Kira sözleşmesinin iki nüsha olarak düzenlenmesi halinde, her iki nüsha için ayrı ayrı aynı nispette damga vergisi ödenmesi gerekiyor.

KİMLER İSTİSNA

Kira sözleşmelerinde, damga vergisinden istisna edilen sözleşmeler (2) Sayılı Tablo’da belirtilmiştir. Buna göre;
– Gerçek kişilerce “konut” olarak kullanılmak üzere kiralanan (iktisadi işletmelere dahil olmayan) gayrimenkuller,
– Gelir Vergisinden muaf esnaf, muaf serbest meslek erbabı ve basit usule tabi olanlarca kiralanan (iktisadi işletmelere dahil olmayan) işyerleri,
– Dernek ve vakıfların yerleşim yerleri,
için düzenlenen kira sözleşmeleri damga vergisinden müstesnadır.

Yukarıdaki açıklamalardan da fark edileceği gibi, gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerince kiralanan işyerleri nedeniyle yapılan sözleşmeler, damga vergisine tabidir.

DÖVİZ CİNSİNDEN KİRA

Kira sözleşmelerinde kira tutarı döviz cinsinden belirlenmiş ise; kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihteki TC Merkez Bankası “döviz satış kuru”nun TL’ye çevrilmesi suretiyle hesaplanacak tutar, damga vergisi hesaplanmasına esas alınacak.

SÖZLEŞMENİN UZATILMASI

Yapılan kira sözleşmesinde “Kira sözleşmesi, süresinin bitimine belli bir süre (örneğin 15 gün ya da 1 ay) kala hiçbir itirazda bulunulmaması durumunda, kendiliğinden uzar” şeklinde ya da benzeri bir ifade varsa, uzayan dönem için ayrıca damga vergisi hesaplanmaz.

Ancak ayrıca bir mektup ve şerhle yapılan uzatmalarda, damga vergisi hesaplanır.