Kobi’lere Birleşme Kolaylığı-Veysi Seviğ

Referans Gazetesi-05.06.2009

Veysi SEVİĞ

KOBİ’LERE BİRLEŞME KOLAYLIĞI

“Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yasa Tasarısı”nın 2’nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Yasası’na eklenmesi öngörülen geçici 5’inci madde hükmü gereği olarak “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin” 31.12.2009 tarihine kadar yapılan birleşmelerinde;

* Birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerinin rayiç bedelle, diğer kıymetlerinin ise Vergi Usul Yasası’nın değerleme hükümlerine göre değerlemek suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançolarına kaydedilmesi,

* Birleşmeden doğan kazançların tamamının birleşme tarihi itibariyle birleşilen şirketin sermayesine eklenmesi,

* Birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini; münfesih kurumun, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde birleşme nedeniyle vereceği Kurumlar Vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi,

* Birleşme sonrası üç yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ve münfesih kurum tarafından, 01.4.2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması,

koşuluyla birleşme işlemlerinden doğan kazançlar Kurumlar Vergisi’nden bağışık tutulacaktır.

Yapılması öngörülen yasal düzenleme uyarınca “birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap dönemi dahil olmak üzere, üç hesap döneminde elde ettiği kazançlara Kurumlar Vergisi indirimli olarak” uygulanabilecektir.

Buna göre söz konusu öngörülen yasal düzenlemeye göre bakanlar kurulu, Kurumlar Vergisi Yasası’na eklenecek olan geçici 5’inci madde kapsamında olan işletmelerin aktif toplamlarına veya vergiye tabi matrahlarına göre farklılaştırmak suretiyle Kurumlar Vergisi oranını yüzde 75’e kadar indirimli uygulatmaya, Maliye Bakanlığı bu özel düzenlemeye yönelik usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Kurumlar Vergisi Yasası’na eklenmesi öngörülen geçici maddenin uygulanmasında yer alan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ) tanımlamasından anlaşılması gereken Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olup 2008 yılının aralık ayına ilişkin olarak verilen sigorta bildirgesine göre 10 ila 250 işçi çalıştıran ve 2008 hesap döneminin sonu itibariyle yıllık net satışlar toplamı 25 milyon TL’yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL’den az olan ticari işletmelerdir.

Birleşme ise “Tam mükellef iki veya daha fazla KOBİ’nin Kurumlar Vergisi Yasası’nın 18’inci maddesi uyarınca birleşerek yeni bir anonim şirket oluşturmalarını ya da tam mükellef bir veya birkaç KOBİ’nin tam mükellef olan ve anonim şirket statüsündeki diğer bir KOBİ’ye devrolunmasını” ifade etmektedir.

Kurumlar Vergisi Yasası’nın 18’inci maddesinde de belirlendiği üzere “bir yeya birkaç kurumun diğer bir kurumla birleşmesi, birleşme nedeniyle infisah eden kurumlar bakımından tasfiye hükmündedir.”

Kurumlar Vergisi Yasası’na eklenmesi öngörülen geçici 5’inci maddenin 4’üncü fıkrası hükmü uyarınca “birleşilen kurumun; indirimli Kurumlar Vergisi uygulamasının sona erdiği yılı ileyen üçüncü yılın sonuna kadar tasfiye edilmesi, devir, bölünme, hisse değişimi ve sermaye azaltımı işlerine tabi tutulması halinde, birleşmeden dolayı istisna edilen ya da indirimli oran uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, gecikme faizi ile birlikte birleşilen kurumdan tahsil” edilecektir.

Yapılması öngörülen yeni düzenlemeler çerçevesinde birleşen kurumların birleşme tarihi itibariyle öz sermaye tutarını geçmeyen zararları, Kurumlar Vergisi Yasası’nın 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen koşullarla Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir. Buna göre birleşen kurumların;

– Son beş yıla ilişkin Kurumlar Vergisi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması,

– Faaliyetlerine birleşmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az beş yıl süreyle devam etmesi,

gerekmektedir.

Bu bağlamda münfesih kurumdan devralınan varlıkların, devir bedelinden düşük bir bedelle satılması durumunda oluşan zararlar, birleşilen kurumun Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılmayacaktır.

Diğer yandan münfesih kurumdan devralınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için faydalı ömürleri dikkate alınarak münfesih kurumdaki kayıtlı değerleri üzerinden kalan süre için amortisman ayrılabilecektir.

Kurumlar Vergisi Yasası’na eklenmesi öngörülen geçici 5’inci maddenin 8’inci fıkrası uyarınca “Birleşme suretiyle devralınan taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının” yeni düzenlemeye göre indirimli Kurumlar Vergisi uygulanan hesap dönemlerinde satışı halinde Kurumlar Vergisi Yasası’nın 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisna hükmü uygulanmayacaktır.