Kooperatiflerde KDV İstisnası İçin Son Günler-İsmail Kökbulut

Bugün Gazetesi-22.06.2009

İsmail KÖKBULUT

ikokbulut@bugun.com.tr

KOOPERATİFLERDE KDV İSTİSNASI İÇİN SON GÜNLER

Konut yapı kooperatifleri, özellikle dar gelirliler açısından ev sahibi olmak için oldukça önemli.

Oturacağı evi peşin fiyatla satın alma gücü olmayan çok sayıda vatandaş, kooperatiflere üye olup yıllarca kendi bütçelerine göre ayarlanan taksitleri ödeyerek evlerinin kendilerine teslim edilmelerini beklerler.

Bu yönüyle sosyal bir fonksiyon içeren kooperatifleri devlet de vergisel teşviklerle destekliyor. Bu teşviklerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

–           Kooperatiflerin kazançları kurumlar vergisinden muaf (sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesi şartıyla)

–           Kooperatif ortaklarının yönetim gideri karşılığı olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak iade edilen kısımlar kurumlar vergisinden istisna (risturn istisnası)

–           150 m2’yi aşmayan konut yapımlarında konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde KDV oranı %18 yerine %1 olarak uygulanıyor.

–           Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri KDV’den istisna.

TBMM’de kabul edilen 5904 sayılı yasa ile konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimlerine yönelik KDV istisnası kaldırıldı.

Dolayısıyla kooperatiflerin üyelerine konut teslimleri artık KDV’li olacak.

Yasa henüz Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmadığı için yürürlüğe girmedi. Yasanın henüz yürürlüğe girmemiş olmasının sağladığı önemli bir avantaj var. Buna göre 5904 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan kooperatiflerin üyelerine konut teslimlerinde KDV istisnası uygulanmaya devam edilecek.

Yasa 16 Haziran 2009’da Meclis’te kabul edildi ancak henüz yürürlüğe girmedi. Cumhurbaşkanı onayı bekleniyor. 15 günlük onay süresi dikkate alındığında yasa onaylanmadan bina inşaat ruhsatı alan kooperatifler, üyelerine isterse 10 yıl sonra konut teslim etsinler, KDV istisnasından yararlanabilecekler.

Bir kooperatife üye olmak isteyen vatandaşlar da birkaç gün içinde hiç vakit kaybetmeksizin bina inşaat ruhsatı olan kooperatiflere üye oldukları takdirde, kooperatiften konutlarını teslim aldıkları zaman KDV istisnasından yararlanabilecekler.

KDV İSTİSNASININ KALDIRILMASINDAN SONRAKİ UYGULAMA

Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimlerine yönelik KDV istisnasının kaldırılmasından sonra konut teslimleri KDV’ye tabi olacak. Konut teslimlerinde eğer konut 150 m2’nin altında ise KDV oranı %1, 150 m2’nin üstünde ise %18 oranında hesaplanacak.

Teslim edilen konutun bedeli, yani KDV matrahının ne olacağı ise tartışma yaratacak gibi gözüküyor. Zira inşa edilen konutun emsal bedeli KDV matrahı olarak dikkate alınacağı için, emsal bedeli olarak inşa edilen konutun maliyet bedelinin mi yoksa piyasadaki satış bedelinin mi (rayiç bedel) dikkate alınacağı konusunda henüz oluşmuş bir görüş birliği yok.