Vergi Levhaları ve Tasdiki-Bumin Doğrusöz

Referans Gazetesi-11.05.2009

Bumin DOĞRUSÖZ

VERGİ LEVHALARI VE TASDİKİ

Vergi Usul Kanunu’nun 5/4. maddesi ile bazı Gelir Vergisi mükellefleri ve sermaye şirketlerine, vergi tarhına esas olan kazanç tutarları (matrahları) ile bunlara isabet eden vergi miktarlarını gösteren vergi levhalarını, işyerlerine kolayca görülüp okunabilecek şekilde asma zorunluluğu getirilmiştir. Bu zorunluluğun uygulanması ve karşılaşılan sorunlarla ilgili olarak gerekli açıklamaları Maliye Bakanlığı 142, 143, 146, 177 ve 272 sıra no’lu Vergi Usul Kanunu genel tebliğlerinde ve 224 seri no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yapmıştır. Ayrıca pek çok iç genelgede bu konuya da yer verilmiştir.

Bu düzenlemelere göre, ticari kazanç sahipleri (basit usule tabi olanlar dahil), yazıhanesi olan zirai kazanç sahipleri, serbest meslek erbabı, (münhasıran telif geliri elde edenler hariç) adi şirketler, kolektif şirketler ve adi komandit şirketler, vergi levhası asmak zorundadırlar. Bu zorunluluk Kurumlar Vergisi mükelleflerinde ise anonim şirketler, limited şirketler ve eshamlı komandit şirketler için, gayri faal veya tasfiye halinde olsalar dahi söz konusudur. Bunlar dışındaki Kurumlar Vergisi mükelleflerinin vergi levhası asma mecburiyetleri yoktur.

Vergi levhalarının şekli, 142 sıra no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Söz konusu tebliğle belirlenen şekle ve örneğe uymayan veya üzerinde reklam ve benzeri fazlalıklar bulunan levhalar geçersiz kabul edilmiştir. (1991/1 sayılı Vergi Usul İç Genelgesi). Ancak 1992/1 sayılı Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi ile SMMM veya YMM odalarının yahut TÜRMOB’un da vergi levhası bastırabileceği kabul edilmiştir.

Birden fazla işyeri veya şubesi bulunan mükelleflerin, beyanlarına göre tek bir vergi levhası düzenlemesi ve bu levhayı çoğaltarak diğer işyeri veya şubelerine asmaları; adi ortaklık, kolektif ve adi komandit şirket şeklindeki işletmelerde ise her bir ortak için ayrı ayrı vergi levhası doldurulması ve gerekli yerlere asılması gerekmektedir. Zira bu şirketlerde bilindiği gibi, Gelir Vergisi beyannamesi ortaklık adına değil, ortaklar tarafından ayrı ayrı verilmektedir. Öte yandan Vergi levhası asma zorunluluğu bulunan bir mükellefin vergi levhasının, sadece levha asmayı gerektiren gelir unsuru dikkate alınarak değil, beyannamesinde başkaca gelir unsurları da varsa, toplam matrah ve vergiye göre düzenlenmesi gerekmektedir.

Vergi levhaları, üç yıllık matrah ve vergiyi gösterecek şekilde üç satırlı olarak hazırlanmıştır. Bu nedenle vergi levhasındaki satırların dolması halinde, yeni bir levha doldurulması gerekmektedir.

Yeni işe başlayanlar, mükellefiyetlerinin tesis edildiği tarihten itibaren bir ay içinde vergi levhası tasdik ettirmek ve asmak zorundadırlar. Diğer mükelleflerin ise her yıl mayıs içerisinde geçmiş yılla ilgili olarak vergi levhasını tanzim ve tasdik ettirmeleri gerekmektedir. Özel hesap dönemine tabi mükelleflerin ise vergi levhalarını, gelir veya Kurumlar Vergisi beyannamesini verme süresini izleyen ayın sonuna kadar, tasdik ettirmeleri gerekmektedir.

Vergi levhaları kural olarak, gelir veya Kurumlar Vergisi bakımından bağlı bulunulan vergi dairesine tasdik ettirilerek kullanılmaktadır. Ancak bu levhayı tasdik yetkisi, 272 no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile vergi dairesinin yanı sıra SM, SMMM veya YMM unvanlı meslek mensuplarına da verilmiş bulunmaktadır. Meslek mensupları da her yıl mayıs ayı sonuna kadar vergi levhasını tasdik ettikleri mükelleflere ilişkin bilgileri, haziran ayının 25’ine kadar kendilerinin bağlı olduğu vergi dairelerine bir yazı ile bildirmek zorundadırlar. (1999/3 sıra no’lu Vergi Usul İç Genelgesi)

Vergi levhaları, mükellefe ait bazı bilgilerin açıklanması suretiyle, vergilerin ödemesinde kamuoyunun baskı ve desteğinden yararlanılmasını amaçlayan bir belgedir. Bu itibarla sadece üretim ve/veya sadece depolama yapılan yerlerde, personel dışındaki kişilerin ve müşterilerin uğramasının söz konusu olmadığı sair yerlerde vergi levhası asılması gerekmez. Ancak vergi levhalarının mükelleflerin; büro, merkez, şube, satış mağazası, çiftçi yazıhanesi gibi işyerlerine ve taşıt işletmelerinde taşıtlardan her birinin içine, iş sahipleri, personel ve müşteriler tarafından kolayca görülebilecek ve okunabilecek şekilde asılması zorunludur. Çok katlı mağazalarda ise her kat için bir adet vergi levhasının asılması gerekmektedir.

Vergi levhası asmak mecburiyetinde olanların, yasal süresi içinde levha tasdik ettirmediklerinin veya gerekli yerlere levha asmadıklarının tespiti halinde, özel usulsüzlük cezası tutarı, uygulanmaktadır.

İçinde bulunduğumuz mayıs ayının, vergi levhalarının tasdik ayı olması dolayısıyla geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da tekrar hatırlatalım istedik.