Ortak Transit Yönetmeliği

24 Ağustos 2011 ÇARŞAMBA	Resmî Gazete	Sayı : 28035 (Mükerrer)
YÖNETMELİK

Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:

ORTAK TRANSİT YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ortak transit rejimine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

(2) Bu Yönetmelikte öngörülen transit, eşyanın cinsine ve menşeine bakılmaksızın ortak transit rejimini uygulamaya koyarak, gerektiğinde aktarma yapılan, yeniden gönderilen veya depolanan eşya dahil olmak üzere, eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde transit olarak bir gümrük idaresinden diğer bir gümrük idaresine taşınmasında uygulanır.

(3) Bu Yönetmelik, transit rejimine ilişkin uluslararası anlaşmaların uygulanmasını, eşyanın bir geçici ithalat rejimi kapsamında hareketlerini ve sınır ticaretine ilişkin anlaşmaların uygulanmasını engellemez.

(4) Bu Yönetmelik, posta sevkiyatlarına (posta kolileri dahil) uygulanmaz.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 71, 73, 84 ve 85 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Armonize Sistem (AS) kodu: 14/6/1983 tarihli Sözleşme ile belirlenen Armonize Eşya Tanımı ve Kodlama Sistemi Hakkında Uluslararası Sözleşme Eki’nde yer alan ve GTİP’in ilk altı rakamını oluşturan kodu,

b) Asıl sorumlu: Şahsen veya yetkili temsilcisi aracılığı ile eşyayı ortak transit rejimine tabi tutan kişiyi,

c) Bilgisayarlı transit sistemi: Ortak transit işlemlerinin yürütüldüğü elektronik sistemi,

ç) Eşyanın serbest bırakılması: Yetkili makamların, eşyayı ortak transit rejiminde öngörülen amaçlara uygun bularak sevkiyata izin verdikleri tasarrufu,

d) Gümrük yükümlülüğü: Ortak transit rejimine tabi tutulan eşya için ödenmesi gereken gümrük vergilerini,

e) Hareket idaresi: Eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulduğu gümrük müdürlüğünü,

f) İzin makamı: Gümrükler Genel Müdürlüğünü,

g) Kağıt usul: Standart usulün elektronik yollarla yürütülmesinin mümkün olmadığı durumlarda, transit beyanının sunulması ve kontrolü ile transit işleminin izlenmesine olanak veren, kağıt belge kullanılmasına dayalı usulü,

ğ) Kefil: Teminat tutarına kadar doğabilecek gümrük yükümlülüğünü asıl sorumlu ile birlikte müştereken ve müteselsilen ödemeyi yazılı olarak üstlenen gerçek veya tüzel üçüncü kişiyi,

h) Kişisel veri: Tanınan veya tanınabilir gerçek veya tüzel bir kişi ile ilgili her türlü bilgiyi,

ı) Merkez idare: Gümrükler Genel Müdürlüğünü,

i) Standart mesaj: Verilerin elektronik iletimi için kabul edilen önceden tanımlanmış yapıyı,

j) Teminat idaresi: Fişli bireysel teminat, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme için Gümrükler Genel Müdürlüğünü ve bireysel teminat için gümrük müdürlüklerini,

k) Transit beyanı: Kişinin belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyayı ortak transit rejimine tabi tutma isteğini gösterdiği tasarrufu,

l) Transit refakat belgesi: Transit beyannamesi bilgilerine dayanan ve eşyaya refakat etmek üzere bilgisayarlı transit sisteminden bastırılan belgeyi,

m) Varış idaresi: Ortak transit rejimine tabi tutulan eşyanın, rejimin sonlandırılması için sunulması gereken gümrük müdürlüğünü,

n) Veri işleme teknikleri:

1) Yetkili makamlarla standart elektronik veri değişimi (EDI) mesajlarının değişimini,

2) İlgili işlemlerin tamamlanması için gerekli bilgilerin yetkili makamların veri işleme sistemlerine girilmesini,

o) Yerleşik kişi:

1) Gerçek kişi durumunda, Türkiye’de ikamet eden kişiyi,

2) Tüzel kişi veya kişiler ortaklığı durumunda, Türkiye’de kayıtlı bürosu, merkezi veya daimi işyeri olan kişiyi,

ö) Yetkili makam: Ortak transit rejiminin uygulanmasından sorumlu gümrük makamını,

p) Yükümlü: Gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu gerçek veya tüzel kişiyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ortak Transit Rejimi

Standart usul

MADDE 4 – (1) Ortak transit rejimi, T1 rejimini ifade eder.

(2) T1 rejimi, 1 inci maddenin ikinci fıkrasına uygun olarak taşınan her türlü eşyaya uygulanabilir.

(3) Yetkili makamlar, T1 rejimi kapsamındaki işlemlerin, belirleyecekleri koşullarda ve usulde ve gümrük kuralları ile belirlenmiş ilkelere uygun olarak, elektronik veri işleme tekniği kullanılarak yapılmasını sağlar.

İlave, çıkarma veya değiştirme

MADDE 5 – (1) Ortak transit rejimi kapsamında sevk edilen eşyanın bölünmesi, aktarılması veya birleştirilmesi halinde eşya miktarı ve niteliği değiştirilemez.

Teminat gerekliliği

MADDE 6 – (1) Bu Yönetmelikte aksi belirtilmedikçe, bir ortak transit işlemi için geçerli bir teminat gerekir.

(2) Serbest dolaşımda bulunan eşya için teminat aranmaz.

Mühürleme

MADDE 7 – (1) Genel bir kural olarak, eşyanın ayniyeti, mühürleme yoluyla sağlanır. Bu amaçla;

a) Taşıma aracının diğer düzenlemeler çerçevesinde onaylanmış olması veya hareket idaresi tarafından mühürlenmeye uygun bulunması halinde eşyanın bulunduğu yer,

b) Diğer durumlarda her bir kap,

mühürlenir.

(2) Taşıma aracı;

a) Mühürlerin kolay ve etkili bir şekilde takılabilmesi,

b) Görünür darbe izi bırakmadan veya mühürler bozulmadan herhangi bir eşyanın çıkarılamayacak veya konulamayacak şekilde imal edilmiş olması,

c) Eşyanın saklanabileceği gizli yerlerinin bulunmaması,

ç) Yük için ayrılan yerlere yetkili makamlar tarafından muayene için kolayca ulaşılabilmesi,

koşuluyla mühürleme için uygun kabul edilir.

(3) Hareket idaresi, ayniyet için alınan diğer önlemleri dikkate alarak, eşyanın transit beyannamesinin 31 no.lu kutusundaki veya tamamlayıcı belgelerdeki tanımı, bunların hemen tanınmasını mümkün kılıyorsa ve mühürleme ve örtü çekilmesi mümkün olmuyorsa mühürlemeden vazgeçebilir. Ancak, bu hüküm 1 no.lu Ekte yer alan eşyayı kapsamaz.

(4) Mühürler, yetkili makamların izni olmaksızın sökülemez.

Yüksek kaçakçılık riski içeren eşya

MADDE 8 – (1) Yüksek kaçakçılık riski içeren eşya 1 no.lu Ekte yer almaktadır. Yönetmeliğin herhangi bir hükmü bu Eke atıfta bulunduğunda, bu eşya ile ilgili herhangi bir önlem, beyan edilen miktarın karşılık gelen asgari miktarı aşması durumunda uygulanır. 1 no.lu Ek, en az yılda bir kez gözden geçirilir.

Bilgi teknolojisi kullanımı

MADDE 9 – (1) Yetkili makamlar, bu Yönetmelikte tanımlanan bilgi değişimi için bilgi teknolojisi ve bilgisayar ağlarını kullanır.

(2) Bilgisayarlı transit sistemi, 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen taşıma şekillerine özgü basitleştirmelere uygulanmaz.

Güvenlik

MADDE 10 – (1) İşlemlerin veri işleme tekniği ile gerçekleştirilmesi amacıyla belirlenen koşullar, diğerlerinin yanı sıra, veri kaynağının kontrol edilmesi ve verilerin kaza sonucu veya yasal olmayan yollarla yok olmasına veya kaza sonucu kaybolmasına veya yetkisiz erişime karşı verilerin korunması ile ilgili önlemleri kapsar.

(2) Birinci fıkrada tanımlanan güvenlik gereklerine ilave olarak, yetkili makamlar, tüm transit sisteminin etkili, güvenilir ve güvenli işlemesi için uygun güvenlik düzenlemelerini yapar.

(3) Yukarıda belirtilen güvenlik düzeyini sağlamak için, her veri girişi, değişikliği ve silinmesi, bu tür işlemin gerekçesini, tam zamanını ve işlemi gerçekleştiren kişiyi belirleyecek şekilde kaydedilir. Ayrıca, asıl veri veya bu tür işleme tabi herhangi bir veri beş yıl saklanır.

(4) Yetkili makamlar, güvenliği düzenli olarak izler.

(5) Yetkili makamlar, şüphelenilen tüm güvenlik ihlallerini birbirlerine bildirir.

İKİNCİ KISIM

Ortak Transit Rejimi

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Veri işleme tekniği yoluyla transit beyanı

MADDE 11 – (1) 10 no.lu Ekte belirtilen beyanname bilgileri, kodlu veri biçiminde belirlenir.

(2) EDI yoluyla yapılan transit beyanı, EDI mesajı hareket idaresi tarafından alındığında sunulmuş kabul edilir. EDI yoluyla yapılan transit beyanının kabulü, en azından alınan mesajın kimliği ve/veya transit beyannamesi tescil numarası ve kabul tarihini içeren bir cevap mesajı ile asıl sorumluya bildirilir.

(3) EDI standart mesajlarının değişimi yoluyla sunulan transit beyannamesi, bu Yönetmeliğin eklerinde belirtilen yapıya ve bilgilere uygun olur.

(4) Transit beyannamesi bu Yönetmeliğin eklerine uygun olarak Türkçe doldurulur.

(5) Ortak transit rejimi bir başka gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımı izlerse, hareket idaresi ilgili belgelerin sunulmasını isteyebilir.

(6) Eşya, taşıma belgesi ile birlikte sunulur. Hareket idaresi, taşıma belgesinin, istenildiğinde ibraz edilmesi koşuluyla, gümrük işlemlerinin tamamlandığı sırada sunulması şartından vazgeçebilir.

Yazılı transit beyanı

MADDE 12 – (1) Eşya;

a) Bilgisayarlı transit sistemine doğrudan erişimleri olmayan yolcular tarafından taşındığında, 13 üncü maddede tanımlanan usule uygun olarak,

b) Kağıt usul uygulandığında, 40 no.lu Ekte belirtilen koşullarda ve usule uygun olarak,

c) Gümrükler Genel Müdürlüğünce belirlenecek durumlarda,

Gümrük Yönetmeliğinin 14 no.lu Ekinde yer alan örneğe uygun beyanname formu üzerinde yazılı transit beyanı ile ortak transit rejimine tabi tutulabilir.

(2) Birinci fıkranın (a) ve (c) bentlerinin uygulanması için, hareket idaresi bilgisayarlı transit sistemini kullanarak varış idaresi ile transit verilerinin değişimini sağlar.

(3) Asıl sorumlunun bilgisayar sistemi ve/veya ağ bağlantısı aksaklıklarında birinci fıkranın (b) bendi kapsamında yazılı transit beyannamesi kullanılması hareket idaresinin onayına tabidir.

(4) Transit beyannamesine gerektiğinde Gümrük Yönetmeliğinin 14 no.lu Ekindeki örneğe uygun bir veya birden fazla devam formu eklenebilir. Devam formları, beyannamenin ayrılmaz parçasıdır.

(5) 8 no.lu Ekteki örneğe uygun olarak düzenlenen yükleme listeleri, ayrılmaz bir parçası olacağı transit beyannamesinin tanımlayıcı parçası olarak devam formlarının yerine kullanılabilir.

(6) Bir, dört ve beşinci fıkralarda belirtilen formlar bu Yönetmeliğin eklerine ve Gümrük Yönetmeliğinin 14 no.lu Ekine uygun olarak doldurulur.

(7) 11 inci maddenin dört ila altıncı fıkraları gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır.

Yolcu transit beyanı

MADDE 13 – (1) 12 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanması için yolcu, 9 ve 10 uncu madde ile 6 no.lu Eke uygun olarak transit beyannamesi düzenler.

İstatistik amaçlı bilgi sağlama yükümlülüğü

MADDE 14 – (1) Asıl sorumlu veya yetkili temsilcisi, istatistiklerin derlenmesi için yetkili makamların talebi üzerine transit istatistiklerinden transit beyannamesine ilişkin gerekli her türlü bilgiyi sağlar.

Transit beyannamesinin imzalanması ve asıl sorumlunun sorumlulukları

MADDE 15 – (1) Transit beyannamesi, asıl sorumlu tarafından imzalanır. Asıl sorumlu;

a) Beyannamede yer alan bilgilerin doğruluğundan,

b) Ekli belgelerin gerçekliğinden,

c) Eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulması ile ilgili tüm yükümlülükleri yerine getirmekten,

sorumludur.

Asıl sorumlunun yükümlülükleri

MADDE 16 – (1) Asıl sorumlu;

a) Öngörülen süre sınırı içinde, yetkili makamlar tarafından alınan ayniyet önlemlerine gerekli şekilde uyarak varış idaresine gerekli belgeler ile birlikte eşyayı tam ve sağlam olarak sunmakla,

b) Bu Yönetmelik kapsamında öngörülen ortak transit rejimi ile ilgili diğer hükümlere uymakla,

c) Talep üzerine ve verilen süre içerisinde gerekli tüm belge ve bilgilerin kontrollerinden sorumlu yetkili makamlara bu belge ve bilgileri sunmakla ve gerekli tüm yardımı sağlamakla,

yükümlüdür.

(2) Asıl sorumlunun birinci fıkra kapsamındaki yükümlülükleri saklı kalmak kaydı ile, bu Yönetmelikte öngörülen ortak transit rejimi kapsamında taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya varış idaresine sunulmadan eşyayı doğrudan teslim alan ve izinli alıcı statüsü bulunmayan alıcı da öngörülen süre sınırına kadar ve yetkili makamlarca ayniyetin sağlanması için alınan önlemlere gerekli şekilde uyarak varış idaresinde gerekli belgeler ile birlikte eşyayı tam ve sağlam olarak sunmakla yükümlüdür.

Yükleme

MADDE 17 – (1) Her transit beyanı, sadece bir hareket idaresinden bir varış idaresine taşınmak üzere tek bir taşıma aracına yüklenen veya yüklenecek eşyayı kapsar. Bu amaçla, taşınan eşyanın birlikte sevk edilecek olması koşuluyla;

a) Römorkları veya yarı-römorkları ile birlikte bir karayolu taşıtı,

b) Demiryolu yolcu veya yük vagonları,

c) Tek bir zincir oluşturan deniz taşıtları,

ç) Tek bir taşıma aracına yüklenmiş konteynerler,

tek bir taşıma aracı olarak kabul edilir.

(2) Tek bir taşıma aracı, eşyanın birden fazla hareket idaresinde yüklenmesi ve birden fazla varış idaresinde boşaltılması için kullanılabilir.

Yasaklama ve kısıtlamalar

MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri eşyanın ithali, ihracı veya transiti konusunda;

a) Kamu ahlakı, düzeni ve güvenliği,

b) İnsan, hayvan ve bitki sağlığı ile yaşamının korunması,

c) Sanatsal, tarihi ve arkeolojik değeri bulunan ulusal varlıkların korunması,

ç) Sınai ve ticari mülkiyetin korunması,

amacıyla getirilen yasaklama veya kısıtlamaları engellemez.

Transit işlemlerini gerçekleştirmeye yetkili gümrük idareleri listesi

MADDE 19 – (1) Ortak transit işlemlerini gerçekleştirmeye yetkili gümrük idareleri listesinde her bir idarenin referans numarası, görevleri ve açık oldukları gün ve saatler yer alır.

İKİNCİ BÖLÜM

Teminat

Teminat verme yükümlülüğü

MADDE 20 – (1) Asıl sorumlu, eşya ile ilgili doğabilecek gümrük vergilerinin ve diğer amme alacaklarının ödenmesinin sağlanması için teminat verir.

Teminat türleri

MADDE 21 – (1) Teminat;

a) Tek bir ortak transit işlemini kapsayan bireysel teminat,

b) 30 uncu madde anlamında bir basitleştirme kullanılması durumunda, birden fazla işlemi kapsayan kapsamlı teminat,

olabilir.

(2) Farklı teminat türleri birlikte kullanılabilir.

Teminat şekilleri

MADDE 22 – (1) 21/7/1953 tarihli 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinde sayılanlardan aşağıda gösterilenler teminat olarak kabul edilir:

a) Nakit,

b) Bankaların verecekleri teminat mektupları,

c) İşlem tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilecek değerler üzerinden kabul edilen hazine tahvil ve bonoları,

ç) T.C. Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği efektif alış kuru üzerinden hesaplanan dövizler.

(2) Hareket idaresi, sunulan teminat ile transit rejiminin usulüne göre uygulanmasını mümkün bulmuyorsa teminatı reddedebilir.

(3) Kefil, Türkiye’de yerleşik ve teminat idaresince onaylanmış;

a) Teminat mektubu vermeye yetkili banka, finans kuruluşları,

b) Taşımacılık sektörünün temsilcisi konumundaki oda, dernek veya birlikler,

c) Fişli bireysel teminatta (a) ve (b) bentlerinde sayılanlar dışında hisselerinin tamamı oda, dernek veya birliklere ait şirketler,

olabilir. Kefil ve asıl sorumlu, aynı kişi olamaz. Kefil ve asıl sorumlu arasında ana firma bağlı firma ilişkisi varsa, bağlı firmanın, ana firmadan ayrı bir tüzel kişiliği olmalıdır.

(4) Yetkili makamlar, doğabilecek gümrük vergilerinin öngörülen süre içinde azami teminat tutarına kadar ödenmesini sağlaması kesin görünmeyen bir kefili onaylamayı reddeder.

(5) Fişli bireysel teminatta kefilden, tutarı teminat idaresince belirlenecek olan teminat mektubu/taahhütname alınır. Teminat mektubu tutarının artışı, her yıl 4/1/1961 tarihli 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı esas alınarak hesaplanır. Ayrıca, fişli bireysel teminat kefilinin onaylanmasında, kefil tarafından düzenlenen fişlerin kaydedilmesi, her ay düzenlenecek fiş sayısı ve fişlerin geçerlilik süresi ve teminat idaresinin belirleyebileceği diğer koşullar öngörülebilir.

(6) Kefilin yükümlülüğü, taahhüdünün teminat idaresince kabul edilmesine dayanır ve hareket idaresinin eşyayı bu teminat kapsamında serbest bıraktığı tarihte başlar. Kefilin yükümlülüğü, teminat belgesinde belirtilen maksimum tutarla sınırlıdır. Taahhüt, teminat altına alınan tutarla sınırlı olmak üzere, sonradan kontrolden sonra ödenmesi gereken ithalat ve ihracat vergileri tutarını da kapsar.

(7) Teminat kefil tarafından teminat idaresine verildiğinde;

a) Asıl sorumluya teminatın kullanılması ve kefilin her bir taahhüdünün belirlenmesi için bir “Teminat Referans Numarası” verilir.

b) “Teminat Referans Numarası” ile ilişkili bir erişim şifresi verilir ve asıl sorumluya bildirilir.

Teminat aranmayacak haller

MADDE 23 – (1) Gümrük Kanununun 85 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hallerde teminat aranmaz.

(2) 74 ve 75 inci maddeler kapsamında havayolu ile taşıma için basitleştirilmiş usuller kullanılarak karayoluyla taşınan havayolu eşyası için birinci fıkra hükmü uygulanmaz.

Teminat belgesinde düzeltme

MADDE 24 – (1) Teminat belgesinde hiç bir silinti veya kazıntı yapılmaz. Düzeltmeler, doğru olmayan bilgilerin üzeri çizilerek ve uygun olduğunda gerekli olanların eklenmesi ile yapılır. Düzeltmeler, kefil tarafından yapılarak imzalanır.

Bireysel teminatın hesaplanması

MADDE 25 – (1) Bireysel teminat, aynı tür eşyanın ithal edilerek serbest dolaşıma girmiş olması durumunda, tercihli oranlar veya kota dikkate alınmaksızın uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek oranlar esas alınarak hesaplanmak suretiyle doğabilecek gümrük vergilerinin tam tutarını kapsar.

(2) Bununla birlikte, 1 no.lu Ekin üçüncü sütununda belirtilen asgari miktarın aşılması durumunda, bu eşya için hesaplanarak bulunan tutar, listede belirtilen asgari orana göre hesaplanarak bulunan tutarla karşılaştırılır ve bu tutarlardan büyük olanı, teminat tutarının belirlenmesinde esas alınır.

Bireysel teminatın şekli

MADDE 26 – (1) Bireysel teminat;

a) Nakit, işlem tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilecek değerleri üzerinden kabul edilen hazine tahvil ve bonoları ve T.C. Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği efektif alış kuru üzerinden hesaplanan dövizler,

b) Kefilin;

1) Asıl sorumlu olarak hareket etmek isteyen kişi adına düzenlediği teminat belgesi,

2) Asıl sorumlu olarak hareket etmek isteyen kişilere verilecek 15.000 TL tutarındaki teminat fişleri için düzenlediği teminat belgesi,

şeklinde olabilir.

(2) Bireysel teminat kefil tarafından verildiğinde, “Teminat Referans Numarası” ile ilişkili erişim şifresi asıl sorumlu tarafından, 21 no.lu Ekin 3 üncü hususunun uygulandığı durum dışında, değiştirilemez.

Bireysel teminat belgesi

MADDE 27 – (1) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümleri uygulandığında bireysel teminat, 24 no.lu Ekte yer alan örneğe uygun teminat mektubu olur.

Fişli bireysel teminat

MADDE 28 – (1) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi hükümleri uygulandığında, bireysel teminat, 25 no.lu Ekte yer alan örneğe uygun teminat mektubu/taahhütname olur.

(2) 26 no.lu Ekte yer alan bireysel teminat fişi, 12 no.lu Eke uygun olarak düzenlenir. Kefil, düzenlenme tarihinden itibaren bir yılı aşmamak üzere, belgenin kullanılabileceği son tarihi belge üzerinde belirtir. Bireysel teminat fişi, iki nüsha olarak düzenlenir. Bu nüshaların ön yüzleri fiş ile aynı, bir nüshanın arka yüzü boş, diğer nüshanın arka yüzünde örneği 32 no.lu Ekte yer alan “TC 11” alındısı bulunur. Bireysel teminat fişinin üzerinde asıl sorumlunun imzasının bulunmaması fişin geçerliliğini etkilemez.

(3) Kefil, verilen her bir bireysel teminat fişi için asıl sorumluya bir “Teminat Referans Numarası” bildirir. İlgili erişim şifresi asıl sorumlu tarafından değiştirilemez.

(4) Kefil, 1 no.lu Ekte yer alan eşya için geçerli olmayan bireysel teminat fişleri de düzenleyebilir. Bu durumda kefil, bireysel teminat fişine “Sınırlı geçerli – 99200” deyimini çapraz olarak yazar.

(5) Asıl sorumlu, doğabilecek gümrük yükümlülüğünün tamamını kapsamak üzere 15.000 TL’nin katlarına karşılık gelen sayıda bireysel teminat fişini hareket idaresine verir. 12 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanması için, kağıt bireysel teminat fişleri, her bir fiş numarasını teminat idaresine bildirecek olan hareket idaresine sunulur ve bu idarede saklanır. Kefil, her bir fiş için 15.000 TL’ye kadar yükümlüdür.

Bireysel teminatın iptali veya feshi

MADDE 29 – (1) Teminat idaresi, düzenleme tarihinde öngörülen koşulların sürdürülememesi halinde, kefilin teminatının kabulünü iptal eder. Aynı şekilde, kefil de teminatını herhangi bir zamanda fesh edebilir.

(2) İptal veya fesih, kefilden teminat idaresine veya teminat idaresinden kefile bildirildiği tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olur. Bu tarihten önce başlatılan transit işlemlerinden doğabilecek gümrük yükümlülüğünden dolayı kefilin sorumluluğu devam eder. İptal veya feshin geçerli hale geldiği tarihten önce düzenlenen bireysel teminat fişleri, bu tarihten itibaren eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulması için kullanılamaz.

(3) Teminat idaresi iptal veya fesihleri, geçerli olacakları tarihle birlikte bilgisayarlı transit sistemine kaydeder.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Basitleştirilmiş Usuller

Kapsam

MADDE 30 – (1) İzin makamı, asıl sorumlu veya alıcının başvurusu üzerine, duruma göre aşağıdaki basitleştirmelere izin verebilir:

a) Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme,

b) Özel tip mühürler,

c) İzinli gönderici,

ç) İzinli alıcı,

d) Belirli taşıma şekillerine özgü usuller:

1) Demiryolu ile taşınan eşya,

2) Havayolu ile taşınan eşya,

3) Boru hattı ile taşınan eşya.

İzin için genel koşullar

MADDE 31 – (1) 30 uncu maddede belirtilen izinler sadece;

a) Serbest bölgeler hariç Türkiye’de yerleşik bulunan,

b) Usulsüzlük ve vergi cezaları ile ilgili olarak;

1) Bir önceki ve başvuru yılı içinde takvim yılı itibariyle işlem gören beyanname sayısının % 2’sini aşan ve asgari 5 defadan fazla sayıda vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle ceza uygulanmayan,

2) Bir önceki ve başvuru yılı içinde takvim yılı itibariyle işlem gören beyanname sayısının % 5’ini aşan ve asgari 10 defadan fazla sayıda gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle usulsüzlük cezası uygulanmayan,

3) Ödenmemiş herhangi bir gümrük vergileri, ceza ve usulsüzlük cezası bulunmayan,

c) 30 uncu maddenin (a), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen basitleştirilmiş usuller için ödenmemiş herhangi bir vergi, ceza ve gecikme faizi bulunmayan,

ç) Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının; devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, güveni kötüye kullanma (emniyeti suistimal), hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli (dolanlı) iflas, yalan tanıklık (yalan yere şahadet), suç uydurma (suç tasnii) ve iftira suçları ile ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından mülga 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa; vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından 213 sayılı Vergi Usul Kanununa; mülga 7/1/1932 tarihli ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, mülga 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ile 20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna muhalefetten ceza veya mahkumiyet kararı bulunmayan,

d) Başkası adına ve namına hareket etmeyen ve

e) Ticaret sicil kaydı aslı veya onaylı fotokopisini sunan

kişilere verilir.

(2) Basitleştirmelerin usulüne uygun olarak yürütülmesini sağlamak üzere, izin sadece başvuru sahibinin;

a) Yetkili makamların rejimi gözetim altında tutabilmeleri ve kontrolleri gerçekleştirebilmeleri amacıyla faaliyet gösterdiği amacına uygun tesisinin bulunması ve faaliyet gösterdiği tesisinde kayıtlarının düzenli tutulması,

b) Bir önceki takvim yılı veya başvurunun yapıldığı takvim yılı içinde en az 500 ortak transit beyannamesi kapsamı ve her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle gümrük vergileri toplamı asgari 5 milyon Türk Lirası tutarında olmak üzere eşya transit etmesi ya da bir önceki takvim yılı veya başvurunun yapıldığı takvim yılı içinde en az 1.000 transit beyannamesi (TIR Karnesi dahil) kapsamı eşya transit etmesi,

c) Kayıtlarını yetkili makamların etkili kontroller gerçekleştirmesine olanak sağlayacak şekilde tutması,

koşullarını birlikte sağlaması halinde verilir.

Başvurunun içeriği

MADDE 32 – (1) Basitleştirmelerin kullanılmasına yönelik izin başvurusu talep edilen basitleştirme belirtilerek, yazılı olarak veya elektronik veri işleme tekniği kullanılarak yapılır. Başvuruya tarih yazılır ve imzalanır.

(2) Başvuru, izin makamının basitleştirmeleri kullanma izni verme koşullarının yerine getirildiğini kontrol etmesine olanak verecek her türlü bilgiyi içerir. Bu amaçla, özellikle bulunduğu yer, kayıtlarını tutma şekli, transit rejiminin kullanılma sıklığı ve yükümlülüklerin ne ölçüde yerine getirilebileceğinin belirlenmesi için gerekli diğer bilgiler başvuruda yer alır.

Başvuranın sorumluluğu

MADDE 33 – (1) Basitleştirmeler için başvuruda bulunan kişiler, yürürlükte bulunan mevzuat kapsamında ve cezai hükümlerin uygulanması saklı kalmak üzere;

a) Verilen bilgilerin doğruluğundan,

b) Ekli belgelerin gerçekliğinden,

sorumludur.

Başvuruya ilişkin işlemler

MADDE 34 – (1) Başvuru, izin makamına yapılır.

(2) Başvurunun reddedilmesine ilişkin kararlar yazılı olarak ve red gerekçelerini içerecek şekilde alınır.

İznin içeriği

MADDE 35 – (1) İznin tarihli ve imzalı aslı ile bir veya birden fazla sureti, izin sahibine verilir.

(2) İzin, basitleştirmelerin kullanılmasına ilişkin koşulları belirtir, işlem ve kontrol yöntemlerini içerir. Düzenlenme tarihinden itibaren geçerli olur.

(3) Basitleştirmeler için izinli kişiler, eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulması ile ilgili yükümlülüklere uyulmasından sorumlu olur.

(4) 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde belirtilen basitleştirmeler durumunda, hareket idaresi talep ettiğinde izin sunulur.

İznin iptali ve düzeltilmesi

MADDE 36 – (1) İzin sahibi, izin verildikten sonra ortaya çıkan ve iznin devam etmesini veya içeriğini etkileyebilecek her türlü unsuru izin makamına bildirir.

(2) İzin makamı, iznin verilmesi için belirtilen bir veya birden fazla koşulun yerine getirilmemiş veya getirilmiyor olması ya da iznin verilmesinden sonra ortaya çıkan bir unsurun, iznin devam etmesini veya içeriğini etkilemesi halinde izin belgesini iptal eder veya düzeltir.

(3) İzin makamı, izin sahibinin, izin kapsamında öngörülen bir yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, izin belgesini iptal eder veya düzeltir.

(4) İzni düzelten veya iptal eden herhangi bir karar, gerekçeli olur ve izin sahibine bildirilir.

(5) İznin iptali veya düzeltilmesi, bildirim tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Bununla birlikte, izin sahibinin devam eden sözleşme yükümlülüğünün bulunması gibi durumlarda, izin makamı, iptal veya düzeltmenin yürürlüğe giriş tarihini erteleyebilir. Bu durumda, kararın yürürlüğe gireceği tarih belirtilir.

Başvurunun içeriği ve koşulları

MADDE 37 – (1) 31 ve 32 nci maddelere ek olarak, kapsamlı teminat kullanma izni için başvuran asıl sorumlu, ticari faaliyette bulunan gerçek kişi veya 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre şirket statüsünü haiz tüzel kişi olmak koşuluyla;

a) Hesaplanmış referans tutarı veya referans tutarın hesaplanması için, en az bir hafta içinde gerçekleştirilecek transit işlemi adedi ve her ortak transit işlemi kapsamında taşınacak eşyanın türü, ağırlığı ve kıymeti,

b) 1 no.lu Ekte yer alan eşya için kapsamlı teminatın kullanılmasını düzenleyen koşullara uyulmasını kontrol ve teminat tutarında indirim yapılmasından önceki kontroller için 20 no.lu Ekte yer alan koşullar,

c) Talep edilen “TC 31 – Kapsamlı Teminat Sertifikası” veya “TC 33 – Teminattan Vazgeçme Sertifikası” adedi,

bilgi ve belgelerini sağlar.

(2) İzin başvurusu 22 no.lu Ekte yer alan örneğe uygun olarak yapılır.

Referans tutar

MADDE 38 – (1) Referans tutar, asıl sorumlunun en az bir hafta süresince ortak transit rejimine tabi tutacağı eşya ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek gümrük vergilerinin toplam tutarına eşit olur. Referans tutarın hesaplanması için dikkate alınacak dönem, asıl sorumlunun olağan transit işlemlerini gösterir. Referans tutar, yoğun dönemlerdeki eşya taşımacılığını da kapsar.

(2) Teminat idaresi, referans tutarı, asıl sorumlu ile işbirliği içinde belirler. Bu çerçevede asıl sorumlu;

a) Ticari belgeleri, muhasebe kayıtları ve diğer belgelerle kanıtlayacağı geçmişte taşıdığı eşyaya ilişkin bilgileri,

b) Ticari belgeleri, muhasebe kayıtları ve diğer belgelerle kanıtlayacağı gelecekte ortak transit kapsamında taşımayı tasarladığı eşyaya ilişkin bilgileri,

sunar.

(3) Teminat idaresi, bu bilgilerin ışığında referans tutarı;

a) Aynı tür eşyanın ithal edilerek serbest dolaşıma girmiş olması durumunda uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek vergi oranını,

b) Transit süresindeki değişimleri,

c) Transit işlemlerindeki dönemsel dalgalanmaları,

dikkate alarak belirler.

(4) Birden fazla eşya türü için yapılan başvurularda, en az bir hafta süresince ortak transit rejimine tabi tutacağı her bir eşya için uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek vergi oranı için hesaplanacak referans tutarlarının toplamı esas alınır.

(5) İzin makamı, 116 ncı maddeye göre referans tutarı yıllık olarak gözden geçirir ve gerekirse ayarlar.

(6) Asıl sorumlu, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçmeyi referans tutara kadar kullanabilir.

Kapsamlı teminat tutarı ve teminattan vazgeçme

MADDE 39 – (1) Kapsamlı teminat tutarı, 38 inci maddede belirtilen referans tutara eşit olur.

(2) İzin makamı, mali yapılarının sağlam olduğunu gösteren kanıtı sunan ve üç ile dördüncü fıkralarda tanımlanan güvenilirlik standartlarını karşılayan kişilere, indirilmiş tutarda kapsamlı teminat kullanma veya teminattan vazgeçme için izin verebilir. Asıl sorumlunun mali yapısına ilişkin kontrol, gelecekteki faaliyetlerini tehlikeye sokacak veya bu faaliyetlere zarar verecek mali güçlük içinde olup olmadığını ortaya koymalıdır. Bu çerçevede sağlam mali yapının tespitinde;

a) İzin makamınca ödenmemiş herhangi bir gümrük vergisi ve cezası bulunmadığının belirlenmesi,

b) Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen bağımsız denetçi tarafından firmanın son üç yılı esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek Sermaye Piyasası Kurulu’nun belirlediği Denetim İlke ve Kuralları ile Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine göre hazırlanan ve firmanın mali yapısının sağlam olduğunu gösteren rapor,

c) Başvuru sahibinin ödenmemiş herhangi bir vergi, ceza ve gecikme faizinin bulunmadığına ve 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takibata uğramadığına ilişkin Vergi Dairesinden alacağı belge,

dikkate alınır.

(3) Kapsamlı teminat tutarı;

a) Asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın % 50’sine,

b) Asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu ve yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını kanıtlaması durumunda, referans tutarın % 30’una,

indirilebilir.

(4) Teminattan vazgeçme, asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu, yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını, taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu ve yükümlülüklerini karşılayacak yeterli mali kaynağa sahip olduğunu kanıtlaması durumunda tanınabilir. Asıl sorumlunun yükümlülüklerini karşılayacak yeterli mali kaynağa sahip olması, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen bağımsız denetçi tarafından firmanın son üç yılı esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen Denetim İlke ve Kuralları ile Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine göre hazırlanan ve referans tutarın beş katını karşılayacak kadar öz sermayesinin bulunduğunu gösteren rapor ile kanıtlanır. Teminattan vazgeçme durumunda, teminat tutarı referans tutarın % 1’i olur.

(5) Üç ve dördüncü fıkralar çerçevesinde, 20 no.lu Ek hükümleri dikkate alınır.

Kapsamlı teminat ve teminattan vazgeçmenin kullanılma yöntemi

MADDE 40 – (1) Kapsamlı teminat ve teminattan vazgeçmede;

a) Teminatın kullanılması için referans tutara bağlı bir “Teminat Referans Numarası” asıl sorumluya tahsis edilir,

b) Teminat idaresi tarafından “Teminat Referans Numarası” ile birlikte ilk erişim şifresi tahsis edilir ve asıl sorumluya bildirilir.

(2) Asıl sorumlu kendisi veya temsilcileri tarafından kullanılmak üzere bir veya daha fazla sayıda teminata erişim şifresi belirleyebilir.

Yüksek risk içeren eşya için özel hükümler

MADDE 41 – (1) 1 no.lu Ekte yer alan eşya için kapsamlı teminat vermeye izin alabilmek için, asıl sorumlu, 37 nci maddedeki koşulları karşıladığını kanıtlamasının yanısıra 39 uncu maddenin ikinci fıkrası kapsamında sağlam mali yapısı olduğunu, yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu ve ayrıca yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını veya taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu kanıtlamalıdır.

(2) Bu tür eşya söz konusu olduğunda, kapsamlı teminat tutarı;

a) Asıl sorumlunun yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını ve taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın %50’sine,

b) Yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını, taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu ve 39 uncu maddenin dördüncü fıkrası kapsamında yeterli mali kaynağa sahip olduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın %30’una,

indirilebilir.

(3) Bir ve ikinci fıkralar çerçevesinde, 20 no.lu Ek hükümleri dikkate alınır.

(4) Yukarıdaki fıkralar, aynı kapsamlı teminat sertifikası kapsamında 1 no.lu Ekte yer alan ve yer almayan eşya için kapsamlı teminat kullanılması durumunda da uygulanır.

(5) 1 no.lu Ekte yer alan eşyayı içeren ortak transit işlemleri için teminattan vazgeçme kullanılmasına izin verilmez.

(6) Kapsamlı teminat ve teminat tutarında indirimin kullanılmasına yönelik izni düzenleyen ilkeler dikkate alınarak, özel hallerde, indirilmiş tutarda kapsamlı teminat kullanılması, geçici olarak yasaklanabilir.

(7) Teminat tutarının indirilmesini düzenleyen ilkeler dikkate alınarak, kapsamlı teminatın kullanılması, bu teminat kullanılarak büyük ölçekli kaçakçılığa konu olduğu belirlenmiş 1 no.lu Ekte yer alan eşya için geçici olarak yasaklanabilir.

(8) Altı ve yedinci fıkraların uygulanmasına ilişkin kurallar, 21 no.lu Ekte yer almaktadır.

Kapsamlı teminat belgesi

MADDE 42 – (1) Kapsamlı teminat belgesi, 27 no.lu Ekte yer alan örneğe uygun teminat mektubu olarak kefil tarafından verilir.

Kapsamlı teminat sertifikası ve teminattan vazgeçme sertifikası

MADDE 43 – (1) İzni esas almak üzere, teminat idaresi, 12 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesinde kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme kanıtı olarak kullanılmak üzere 30 no.lu Eke uygun olarak düzenlenmiş, asıl sorumlunun talebi doğrultusunda, bir veya birden fazla kapsamlı teminat sertifikası (Ek 28) veya teminattan vazgeçme sertifikasını (Ek 29) asıl sorumluya verir.

(2) Sertifikanın geçerlilik süresi, iki yılı aşamaz. Bununla birlikte, bu süre, teminat idaresi tarafından iki yılı aşmayan bir süre için bir kez uzatılabilir.

İptal veya fesih

MADDE 44 – (1) 29 uncu maddenin birinci ve ikinci fıkraları, gerekli değişiklikler yapılarak, kapsamlı teminatın iptal ve feshine de uygulanır.

(2) Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçmenin kullanılmasına ilişkin iznin yetkili makamlar tarafından iptali ve kefilin teminatının teminat idaresi tarafından iptalinin yürürlüğe girdiği tarih veya kefilin teminatını feshinin yürürlüğe girdiği tarih teminat idaresi tarafından bilgisayarlı transit sistemine girilir.

(3) Kapsamlı teminat belgesinin iptali veya feshi durumunda, yeni bir kapsamlı teminat belgesinin teminat idaresine verilmemesi, kapsamlı teminat kullanılmasına ilişkin iznin iptalini gerektirir.

Özel tipte mühür kullanma izni

MADDE 45 – (1) İzin makamı, mühürlerin 13 no.lu Ekte belirtilen özelliklere uygun olduğunu onaylaması koşuluyla, asıl sorumlunun taşıma aracı veya kaplarda özel tipte mühür kullanmasına izin verebilir.

(2) Asıl sorumlu, transit beyannamesine, kullanılan mührün kimliğini, tipini ve adedini kaydeder.

(3) Asıl sorumlu, mührü eşyanın serbest bırakılmasından önce takar.

İzinli gönderici

MADDE 46 – (1) Transit beyannamesine konu eşyayı hareket idaresine sunmaksızın ortak transit işlemleri gerçekleştirmek isteyen kişilere izinli gönderici statüsü verilebilir.

(2) Bu basitleştirme, sadece kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izni verilen kişilere tanınır.

Başvurunun içeriği

MADDE 47 – (1) Başvuruda;

a) Haftalık sevkiyat adedi,

b) Kullanılacak taşımacılık şekli,

c) Eşyanın tabi tutulduğu önceki gümrük rejimi ile ilgili bilgiler,

ç) Değişiklikler dahil şirket sözleşmesinin onaylı fotokopisi,

d) Varsa ekonomik etkili gümrük rejimleri ile ilgili izin nüshası,

e) Başlatılacak ortak transit işlemlerinden sorumlu olacak hareket idaresi veya idareleri,

yer alır.

İznin içeriği

MADDE 48 – (1) İzinde özellikle;

a) Başlatılacak ortak transit işlemlerinden sorumlu olacak hareket idaresi veya idareleri,

b) İzinli göndericinin transit beyanını sunmasından sonra hareket idaresinin nasıl bilgilendirileceği ve eşyanın serbest bırakılmasından önce hareket idaresinin gerekli görmesi halinde, ne zamana kadar kontrolleri gerçekleştireceği,

c) Yetkili makamların, taşıma aracı veya kap veya kapların, 13 no.lu Ekte belirtilen özelliklere uygun olduğu yetkili makamlarca onaylanmış ve izinli gönderici tarafından takılmış özel mühürle taşınmasını öngörmesi durumunda, alınacak ayniyat önlemleri,

ç) Yasaklanmış eşya türleri veya hareketleri,

belirtilir.

Hareketteki işlemler ve önceden onay

MADDE 49 – (1) İzinli gönderici, transit beyanını hareket idaresine sunar. 48 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen süre geçmeden eşya serbest bırakılmaz.

Beyannameye yazılacak bilgiler

MADDE 50 – (1) İzinli gönderici, gerektiğinde bilgisayarlı sisteme;

a) 45 inci maddeye uygun olarak mührün kimliği, tipi ve adedini,

b) Eşyanın varış idaresine sunulması için 85 inci maddeye uygun olarak belirlenmiş süreyi,

girer.

İzinli alıcı

MADDE 51 – (1) Ortak transit rejimine tabi eşyayı ve transit refakat belgesini varış idaresine sunmaksızın eşyayı tesislerinde veya belirlenmiş bir başka yerde teslim almayı isteyen kişilere izinli alıcı statüsü verilebilir.

(2) Ayniyat önlemlerine tam uyularak, transit refakat belgesi ile birlikte eşya tam ve sağlam olarak öngörülen sürede izinli alıcıya izinde belirlenmiş tesislerinde veya yerde teslim edildiğinde, asıl sorumlu, 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmiş olur ve ortak transit rejiminin sona erdiği kabul edilir.

(3) İkinci fıkraya uygun olarak teslim edilen her bir sevkiyat ile ilgili olarak taşıyıcının talebi üzerine, izinli alıcı, 107 nci maddede öngörülen alındıyı düzenler.

Başvurunun içeriği

MADDE 52 – (1) Başvuruda;

a) Haftalık alınan sevkiyat adedi,

b) Eşya türü,

c) Taşımacılık şekli,

ç) Eşyanın tabi tutulacağı sonraki gümrük rejimleri ile ilgili bilgiler,

d) Değişiklikler dahil şirket sözleşmesinin onaylı fotokopisi,

e) Varsa ekonomik etkili gümrük rejimleri ile ilgili izin nüshası,

yer alır.

İznin içeriği

MADDE 53 – (1) İzinde özellikle;

a) İzinli alıcı tarafından teslim alınan eşyadan sorumlu varış idaresi veya idareleri,

b) 103 üncü maddenin üçüncü fıkrasının gerekli değişiklikler yapılarak uygulanması amacıyla, izinli alıcının “Beklenen Varış Kaydı” mesaj verisinden elde edilen ilgili verileri varış idaresinden “Boşaltma İzni” mesajı yoluyla ne zaman alacağı,

c) Yasaklanmış eşya türleri veya hareketleri,

belirtilir.

(2) İzin makamı, izinde, izinli alıcının teslim alınan eşya ile ilgili bir tasarrufta bulunabilmesinden önce varış idaresinin bir işleminin gerekli olup olmadığını belirler.

Yükümlülükler

MADDE 54 – (1) Eşya izinli alıcının izinde belirtilen tesislerine veya yerlere geldiğinde, izinli alıcı;

a) Taşıma sırasında meydana gelen tüm olaylar dahil olmak üzere, “Varış Bildirimi” mesajıyla eşyanın varışından sorumlu varış idaresini derhal bilgilendirir,

b) Boşaltmadan önce “Boşaltma İzni” mesajını bekler,

c) “Boşaltma İzni” mesajını aldıktan sonra, izinde belirtilen usule uygun olarak tüm farklılıklar dahil olmak üzere “Boşaltmaya ilişkin Açıklamalar” mesajını en geç eşyanın gelişini izleyen üçüncü güne kadar varış idaresine gönderir,

ç) İzinde belirtilen usule uygun olarak eşyaya eşlik eden transit refakat belgesinin bir nüshasını varış idaresine gönderir veya bu idarenin istemesi halinde sunulmak üzere hazır bulundurur.

(2) Varış idaresi “Kontrol Sonuçları” mesajını oluşturan verileri bilgisayarlı transit sistemine girer.

İşbirliği düzenlemelerinin kapsamı

MADDE 55 – (1) İşbirliği düzenlemeleri kapsamında çalışan demiryolu işletmelerine, 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin (1) alt bendinde belirtilen basitleştirilmiş usule uygun olarak CIM Taşıma Belgesi kapsamında ortak transit işlemleri gerçekleştirme izni verilebilir.

(2) Demiryolu işletmesinin Uluslararası Demiryolları Birliği’nin uluslararası eşya ve ekspres koli işlemlerine uygulanan muhasebe kurallarını öngören 304V bildirisine (UIC 304V bildirisi) uygun olarak;

a) Her sevkiyat için ayrı maliyet hesapları oluşturma,

b) Gerektiğinde eşya veya CIM Taşıma Belgeleri için araştırma yapma,

gibi amaçlar için diğer demiryolu işletmeleri ile işbirliği yapması durumunda işbirliği düzenlemeleri kapsamında faaliyette bulunduğu kabul edilir.

(3) Basitleştirilmiş usul, CIM Taşıma Belgesi kapsamındaki demiryolu işlemlerinin dışındaki taşıma işlemlerine de uygulanır.

Düzenlemelerin kullanılmasına izin verme

MADDE 56 – (1) Basitleştirilmiş usul kapsamında çalışan bir kişiye, sadece bu kişinin;

a) Türkiye’de demiryolu ile eşya taşıma izni bulunması,

b) 55 inci maddenin ikinci fıkrasındaki koşullara uyması,

c) Başvurusunda;

1) Yetkili makamların önceden mutabakatı olmaksızın CIM Taşıma Belgesi modelini değiştirmemeyi,

2) Basitleştirilmiş usul kapsamında başlatılan her işlemden önce, işbirliği düzenlemeleri kullanmaya izinli demiryolu işletmeleri ile taşımanın gerçekleştirilmesini sağlamayı,

3) Taşıma işlemini, yetkili makamlara önceden bildirmeksizin, basitleştirilmiş usul kapsamında taşınan eşya için işbirliği düzenlemeleri kullanmaya izinli olmayan demiryolu işletmesine devretmemeyi,

üstlenmesi durumunda, işbirliği düzenlemelerini kullanmasına izin verilebilir.

CIM taşıma belgesinin hukuki geçerliliği

MADDE 57 – (1) Basitleştirilmiş usul çerçevesinde, COTIF Sözleşmesi Ek B’de belirtilen CIM Taşıma Belgesi, transit beyannamesine eşdeğer kabul edilir.

Asıl sorumlu

MADDE 58 – (1) Taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesinde başlaması durumunda, eşyayı, ortak transit beyannamesi olarak kullanılan CIM taşıma belgesi kapsamında taşıma amacıyla kabul eden izinli demiryolu işletmesi, bu işlem için asıl sorumlu olur.

(2) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında CIM taşıma belgesi kapsamında taşıma amacıyla kabul edilen eşya, Türkiye Gümrük Bölgesi’ne girdiğinde, eşya, bir başka gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma girmedikçe, Türkiye Gümrük Bölgesinde eşyayı taşıyan izinli demiryolu işletmesi, ortak transit işlemi için asıl sorumlu olur.

(3) Bir ve ikinci fıkralarda belirtilen durumlarda, asıl sorumlu, 68 inci maddenin üçüncü fıkrasına uygun olarak, CIM taşıma belgesine hareket tarihini gösteren numaratör ve mührünü basar.

Muhasebe merkezinde kayıtların kontrol edilmesi

MADDE 59 – (1) Demiryolu işletmesi, kendi muhasebe merkezinde tutulan kayıtları, kontrollerin bu merkezde gerçekleştirilebilmesi amacıyla izin makamının kullanımına sunar.

(2) Kayıtlar, diğerlerinin yanı sıra;

a) Demiryolu işletmesinin basitleştirilmiş usul kapsamında hareket istasyonundan varış istasyonuna taşıdığı tüm eşya için CIM taşıma belgelerinin 2 ve 5 no.lu yapraklarını,

b) 304V sayılı UIC bildirisine uygun olarak sevkiyat başına düşen maliyet payını,

c) 304V sayılı UIC bildirisine uygun olarak demiryolu işletmesinin taşıdığı eşya ile ilgili diğer demiryolu işletmelerine gönderilen veya bunlardan alınan usulsüzlük bildirimlerini,

içerir.

(3) Muhasebe merkezinde, CIM taşıma belgelerinin 2 ve 5 no.lu yaprakları, izin makamı tarafından belirlenen koşullar kapsamında izin makamının kullanımına sunulur.

(4) İzin makamı, ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilen tüm bildirimleri kontrol eder.

(5) İzin makamı, basitleştirilmiş usul dışında transit rejimi veya transit rejimi dışında bir rejim kapsamında gerçekleştirilen taşıma işlemlerini kapsayan CIM taşıma belgelerini de kontrol edebilir.

Etiket

MADDE 60 – (1) Demiryolu işletmesi, basitleştirilmiş usul kapsamında taşınacak eşyanın, 16 no.lu Ekte gösterilen örnek piktogramı taşıyan etiketlerle tanınmasını sağlar.

(2) Bu etiketler, CIM taşıma belgesine ve tam yüklü olması durumunda ilgili demiryolu vagonuna veya diğer durumlarda kap veya kaplara yapıştırılır.

(3) Bu piktogramı yeşil renkte basan bir mühür, birinci fıkrada belirtilen etiketin yerine kullanılabilir.

Taşıma sözleşmelerinin değiştirilmesi

MADDE 61 – (1) Taşıma sözleşmesinde değişiklik yapılarak;

a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona erecek olan bir taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesi içinde sona ermesi,

b) Türkiye Gümrük Bölgesi içinde sona erecek olan bir taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona ermesi,

durumunda demiryolu işletmesi, hareket idaresinin önceden izni olmadan değişiklik yapılmış sözleşmeyi uygulayamaz.

(2) Diğer durumlarda, demiryolu işletmesi, değişiklik yapılmış sözleşmeyi uygulayabilir. İzin makamı, aksine karar vermedikçe, demiryolu işletmesi, yapılan değişiklikleri hareket idaresine derhal bildirir.

Yükleme listeleri

MADDE 62 – (1) Türkiye Gümrük Bölgesi içinde başlayan transit işlemleri durumunda, 8 no.lu Ekteki örneğe uygun olarak düzenlenen yükleme listeleri CIM taşıma belgesine eklenebilir.

(2) Yükleme listelerinin kullanılması ile ilgili kurallar, 9 no.lu Ekte yer alır.

İzinli gönderici

MADDE 63 – (1) İzinli göndericilere ilişkin basitleştirmenin, demiryolu ile taşımaya ilişkin basitleştirilmiş usul kapsamında sevk edilecek eşyaya uygulanması halinde, 48 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanmaz.

(2) Hareket idaresi, CIM taşıma belgesinin tüm nüshalarının 68 inci madde kapsamında gerekli kılınan sembolü taşıması için gerekli her türlü önlemi alır.

İzinli alıcı

MADDE 64 – (1) Demiryolu ile taşımaya ilişkin basitleştirilmiş usule uygun olarak taşınan eşyanın bir izinli alıcıya gönderilmesi halinde, demiryolu işletmesi;

a) Eşyayı CIM taşıma belgesinin 1 no.lu yaprağı ile birlikte izinli alıcıya teslim eder.

b) CIM taşıma belgesi bilgilerini varış idaresi tarafından belirlenen şekilde bu idareye gönderir ve eşyanın izinli alıcıya teslim edildiğini kanıtlar.

(2) Birinci fıkraya tabi olarak, 51 ve 53 üncü maddeler gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır.

Demiryolu işletmesinin sağlayacağı bilgiler

MADDE 65 – (1) 56 ncı madde kapsamında izin verilmiş demiryolu işletmesinin, 55 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamı işbirliği düzenlemeleri kapsamında olmayan ortak transit rejimi kapsamında demiryolu ile eşya taşımayı istemesi halinde, bu işlemlerin başlamasından en az iki ay önce işlemler hakkında izin makamına bilgi verir.

Demiryolu altyapı yöneticisinin sağlayacağı bilgiler

MADDE 66 – (1) Demiryolu altyapı yöneticisi, 56 ncı madde kapsamında izin verilmiş demiryolu işletmesi tarafından gerçekleştirilen uluslararası demiryolu yük işlemlerini izin makamına bildirir.

(2) Sağlanacak bilgilerin ayrıntıları, uyulacak süre sınırı ve bu bilgilerin sağlanmasının gerekmediği durumlar, izin makamı tarafından belirlenir.

Diğer transit düzenlemelerinin askıya alınması

MADDE 67 – (1) Eşyanın;

a) TIR karneleri kapsamında eşyanın uluslararası taşınmasına ilişkin rejim (TIR Sözleşmesi),

b) ATA karneleri (ATA Sözleşmesi),

c) 19/6/1951 tarihinde Londra’da imzalanan Kuvvetlerin Statüsüne ilişkin Kuzey Atlantik Antlaşması Tarafları arasındaki Sözleşmede öngörülen Form 302,

kapsamında taşınması durumunda, bu düzenlemeler, eşya basitleştirilmiş usul kapsamında taşınması sırasında demiryolu ile taşımaya ilişkin basitleştirilmiş usule tabi tutulduğunda, askıya alınır. Ortak transit rejimi, eşya Türkiye Gümrük Bölgesini terk ettiğinde sona erer.

(2) 89 uncu maddenin birinci fıkrası gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır.

Hareket idaresindeki işlemler

MADDE 68 – (1) CIM taşıma belgesi, basitleştirilmiş usul kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde başlayacak bir taşıma işlemi durumunda hareket idaresine sunulur.

(2) Eşyanın ortak transit rejimi kapsamında taşınması halinde, T1 rejimi kapsamında taşındığı kabul edilir ve CIM taşıma belgesine 14 no.lu ekte öngörülen kurallara uygun olarak “T1” sembolü yazılır.

(3) CIM taşıma belgesinin 99 no.lu kutusundaki hareket tarihini gösteren numaratör ve mühür baskısı ile imza, asıl sorumlunun transit beyannamesindeki imzasının yerini alır.

(4) 35 inci maddenin dördüncü fıkrasına istisna olarak, hareket idaresine iznin sunulması gerekmez.

Eşya tanımı

MADDE 69 – (1) Normal ticari tanım, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan Gümrük Yönetmeliğinin 14 no.lu Ekindeki 31 no.lu kutuya ilişkin açıklayıcı notta belirtilen koşullara tabi olarak, CIM taşıma belgesinin eşyanın tanımı için ayrılmış 21 no.lu kutusuna yazılmalıdır.

Eşya kodu

MADDE 70 – (1) İlgili eşya kodu, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan 6 no.lu Ekteki 33 no.lu kutuya ilişkin açıklayıcı notta belirtilen koşullara tabi olarak, CIM taşıma belgesinin gümrük tarife kodu için ayrılmış 24 no.lu kutusuna yazılır.

Ayniyet önlemleri

MADDE 71 – (1) Vagonlar ve mühürlenmeye uygun diğer taşıma araçlarının kapsadığı ve Türkiye Gümrük Bölgesinde yüklenen konteynerler, asıl sorumlu tarafından mühürlenir. Bunun için, asıl sorumlu, 13 no.lu Ekte belirtilen özelliklere uygun standart mühür kullanır. Asıl sorumlunun kullandığı mühürde, asıl sorumlu olarak hareket eden demiryolu işletmesinin kod numarası ve adı gösterilmelidir. Mühürlere ilişkin bilgiler, CIM taşıma belgesine yazılır.

(2) Birinci fıkraya istisna olarak, birinci fıkrada belirtilen vagonlar, konteynerler ve diğer taşıma araçları birinci fıkrada belirtilen ve göndericinin adını taşıyan tipte mühür kullanılarak izinli gönderici tarafından mühürlenebilir. Asıl sorumlu, bu şekilde takılan mühürleri kontrol eder.

(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine istisna olarak, hareket idaresinin mühür takma olanağı saklıdır. Hareket idaresinin mühür takması halinde, hareket idaresi, CIM taşıma belgesinin tüm yapraklarında gümrük kullanımı için ayrılmış 99 no.lu kutusuna bu şekilde takılmış mühürlere ilişkin bilgileri yazar. Hareket idaresi, asıl sorumlu veya izinli gönderici tarafından takılan mühürleri kontrol edebilir.

(4) Bir ve ikinci fıkralarda öngörülenlerin dışındaki koşullara tabi olarak, taşınan eşyanın, 7 ve 88 inci maddelere uygun olarak ayniyeti tespit edilir. Bu durumlarda, asıl sorumlu, birinci fıkrada belirtilen tipte mührü takabilir.

(5) 7 nci maddeye uygun olarak eşyanın mühürleme dışındaki yollarla belirlenmesi halinde, asıl sorumlu, CIM taşıma belgesinin tüm yapraklarında gümrük kullanımı için ayrılmış 99 no.lu kutusuna “Vazgeçme – 92110” ibaresini yazar.

(6) Sökülmeleri için özel araçlar gerektiren yüksek güvenlikli mühürlerin bir taşıma aracının mühürlenmesi için kullanılması halinde, asıl sorumlu veya taşıma operatörü, hareket idaresinin istemesi halinde mühürleri söker.

CIM taşıma belgesinin tescil edilmesi ve eşyanın serbest bırakılması

MADDE 72 – (1) 82 ve 83 üncü maddelere istisna olarak, hareket idaresi tarafından CIM taşıma belgesinin tescili yapılmaz.

(2) CIM taşıma belgesi, demiryolu işletmesi tarafından tescil edilir ve eşya serbest bırakılır.

(3) Hareket idaresi, kendisi ile hareket istasyonu arasında eşyanın taşınmasının gümrük gözetiminde gerçekleştirilmesini sağlar.

Varıştaki işlemler

MADDE 73 – (1) 68 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamı taşıma işlemleri için, varış istasyonundan sorumlu gümrük idaresi, varış idaresi olarak hareket eder. Bununla birlikte, eşyanın bir ara istasyonda serbest dolaşım için serbest bırakılması veya bir başka rejime tabi tutulması halinde, bu istasyondan sorumlu gümrük idaresi ve eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesi halinde, bu sınır istasyonundan sorumlu gümrük idaresi, varış idaresi olarak hareket eder.

(2) Demiryolu işletmesi, varış idaresine CIM taşıma belgesinin 2 ve 3 no.lu yapraklarını gönderir.

(3) Varış idaresi, 2 no.lu yaprağın ön yüzünü onaylar, tescil numarasını yazar ve demiryolu işletmesine belgeyi derhal iade eder. Varış idaresi 3 no.lu yaprağı saklar.

(4) Varış idaresi, mühürleri kontrol eder. Varış idaresi, demiryolu işletmesine bu kontrolü yapma ve mühürleri sökme izni verebilir. Eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesi halinde, demiryolu işletmesi, takılan mühürlerin sağlam olup olmadığını kontrol eder. Mühürler sağlam değilse, varış idaresine bildirir ve ilgili taşıma aracı, bu idarenin izni olmadan Türkiye Gümrük Bölgesini terk edemez.

(5) 104 üncü maddeye istisna olarak, ortak transit rejimi, eşya Türkiye Gümrük Bölgesini terk ettiğinde sona erer.

(6) Demiryolu işletmesi, üçüncü ülke demiryolu işletmesine eşya ve ilgili CIM taşıma belgesini eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini fiilen terk etmesinden önce teslim ederse, bu işletme, eşya Türkiye Gümrük Bölgesini fiilen terk edene kadar, eşyadan sorumlu olur.

Basitleştirilmiş usul – Düzey 1

MADDE 74 – (1) Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi Ek 9’un Ek 3’ündeki örneğin özüne uyması durumunda, havayolu şirketinin, transit beyannamesi olarak eşya manifestosunu kullanmasına izin verilebilir. Ortak transit işlemleri için izin başvurusunda ve izinde, manifesto formu ile hareket ve varış havalimanları yer alır.

(2) Her manifestoda, havayolu şirketi tarafından “T1” sembolü belirtilen tarih atılmış ve imzalanmış bir tasdik bulunur.

(3) Manifesto ayrıca;

a) Eşyayı taşıyan havayolu şirketinin adı,

b) Uçuş numarası,

c) Uçuş tarihi,

ç) Yükleme (hareket) ve boşaltma (varış) havalimanının adı,

manifestodaki her bir sevkiyat için;

a) Hava konşimentosu numarası,

b) Kap adedi,

c) Eşyanın, belirlenmesi için gerekli tüm bilgileri içeren normal ticari tanımı,

ç) Brüt ağırlık,

bilgilerini içerir.

(4) Eşyanın gruplandırılması durumunda, uygun olduğunda, eşyanın tanımı yerine “birleştirilmiş” ifadesi kullanılır. Bu durumda, manifestodaki eşyaya ilişkin hava konşimentoları, eşyanın belirlenmesi için gerekli tüm bilgileri içeren normal ticari tanımını içerir.

(5) Manifestonun en az iki nüshası, bunun bir nüshasını saklayacak olan hareket havalimanındaki hareket idaresine sunulur. Hareket idaresi, kontrol amacıyla, manifestoda belirtilen sevkiyatlara ilişkin hava konşimentolarının tamamının sunulmasını isteyebilir.

(6) Manifestonun bir nüshası, bunu saklayacak olan varış havalimanındaki varış idaresine sunulur. Varış idaresi, kontrol amacıyla, havalimanında boşaltılan sevkiyatların tamamına ilişkin manifesto ve hava konşimentolarının sunulmasını isteyebilir.

(7) Varış idaresi, kendisine önceki ay içinde sunulan manifestoların havayolu şirketleri tarafından hazırlanmış listesini onayladıktan sonra her ay hareket idaresine gönderir. Söz konusu listede her manifestoya ilişkin tanımlama;

a) Manifestonun referans numarası,

b) Manifestonun, ikinci fıkraya uygun olarak transit beyannamesi olduğunu gösteren sembol,

c) Eşyayı taşımış olan havayolu şirketinin adı (kısaltılabilir),

ç) Uçuş numarası,

d) Uçuş tarihi,

bilgilerini içerir.

(8) İzin, yukarıda belirtilen bilgilerin havayolu şirketleri tarafından iletilmesini de öngörebilir.

(9) Söz konusu listede yer alan manifestolara ilişkin bilgilerle ilgili olarak usulsüzlük yapıldığının belirlenmesi durumunda, varış idaresi, özellikle ilgili eşyaya ilişkin havayolu konşimentolarını belirterek hareket idaresine ve İzin Makamına bildirir.

Basitleştirilmiş usul – Düzey 2

MADDE 75 – (1) Önemli sayıda uçuş gerçekleştiren havayolu şirketinin, transit beyannamesi olarak veri değişim sistemleri ile iletilen manifesto kullanmasına izin verilebilir. 31 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine istisna olarak, havayolu şirketinin, bölgesel bir idaresi bulunması durumunda, Türkiye’de yerleşik olması gerekli değildir. Başvuruda;

a) İlgili havayolu şirketinin adı,

b) Başvuru gerekçeleri,

c) Faaliyetlerin tanımı (trafik hacmi, uçuş türü),

ç) Manifesto kullanımının tanımı ve koşulları,

d) İlgili uluslararası havalimanları,

belirtilir.

(2) İzin makamı, izni, başvurunun alınmasından itibaren altmış gün içinde verebilir. Bu izin, sadece izinde belirtilen havalimanları arasındaki ortak transit işlemlerine uygulanır.

(3) Basitleştirme, aşağıdaki şekilde uygulanır;

a) Hareket havalimanında düzenlenen manifesto, varış havalimanına elektronik veri değişimi sistemi ile iletilir.

b) Manifestonun 74 üncü maddenin üçüncü fıkrasında öngörülen bilgileri içermesinin yanı sıra havayolu şirketi, manifestodaki ilgili kalemin karşısına:

1) Eşya T1 rejimi kapsamında taşınıyorsa, “T1” sembolünü,

2) Halihazırda T1, ATA Karnesi, TIR Karnesi, NATO Form 302 kapsamında bir transit rejimine tabi eşya için “TD” harflerini,

yazar.

c) Varış idaresine veri değişimi manifestosu ulaştığında ve eşya sunulduğunda, ortak transit işleminin sona erdiği kabul edilir.

ç) Veri değişimi manifestosunun bir çıktısı, talep üzerine hareket ve varış idarelerine sunulur.

d) Havayolu şirketinin tuttuğu kayıtlar, en az (b) bendinde belirtilen bilgileri içerir.

e) Hareket idaresi, risk analizine dayalı kontroller gerçekleştirir.

f) Varış idaresi, risk analizine dayalı kontroller gerçekleştirir ve gerektiğinde elektronik veri değişimi sistemi ile alınan ilgili manifestoların bilgilerini teyit amacıyla hareket idaresine iletir.

(4) Rejimin sonlandırılması, ibra ve gümrük yükümlülüğü ve tahsilat hükümleri saklı kalmak üzere:

a) Havayolu şirketi, tüm ihlal ve usulsüzlükleri varış idaresine bildirir.

b) Varış idaresi, tüm ihlal ve usulsüzlükleri derhal hareket idaresine ve izin makamına bildirir.

Basitleştirilmiş usulde boru hattı ile eşya taşınması

MADDE 76 – (1) Boru hattı ile eşya taşıma için ortak transit rejiminin kullanılması durumunda, usul ile ilgili işlemler, iki ila altıncı fıkralara uygun olarak yapılır.

(2) Boru hattı ile taşınan eşyanın;

a) Türkiye Gümrük Bölgesine boru hattı ile gelen eşyanın bu bölgeye girmesi,

b) Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan eşyanın, boru hattı sistemine verilmesi,

halinde ortak transit rejimine tabi tutulduğu kabul edilir.

(3) İkinci fıkrada belirtilen eşya için, Türkiye Gümrük Bölgesinde boru hattı yerleşik işletmecisi, asıl sorumlu olur.

(4) 16 ncı maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında başlamış olan ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona erecek olan bir taşıma işlemi için Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik boru hattı işletmecisi, taşıyıcı olarak kabul edilir.

(5) Boru hattı ile taşınan eşya, alıcının tesislerine vararak veya alıcının dağıtım ağına kabul edilerek, alıcının kayıtlarına girdiğinde, ortak transit rejimi sona erer.

(6) Eşyanın taşınmasına katılan işletmeler kayıtları tutar ve bu maddede belirtilen ortak transit işlemlerine ilişkin olarak gerekli görülen her türlü kontrolün yapılması için yetkili makamların kullanımına sunar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Gümrük Yükümlülüğü ve Yükümlü

Gümrük yükümlülüğünün doğması

MADDE 77 – (1) 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamındaki gümrük yükümlülüğü;

a) Eşyanın ortak transit rejiminden gümrük mevzuatına aykırı olarak çıkartılması,

b) Eşya ortak transit rejiminden gümrük mevzuatına aykırı olarak çıkartılmamakla birlikte, ortak transit rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerinden herhangi birinin yerine getirilmemesi veya eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin herhangi bir koşula uyulmaması,

durumunda doğar.

(2) Gümrük yükümlülüğü;

a) Eşyanın ortak transit rejiminden gümrük mevzuatına aykırı olarak çıkartıldığı tarihte,

b) Ortak transit rejiminin uygulanmasından doğan herhangi bir yükümlülüğün yerine getirilmesinin durdurulduğu tarihte veya eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin herhangi bir koşulun gerçekte yerine getirilmediğinin sonradan tespit edilmesi halinde, eşyanın ortak transit rejime tabi tutulduğu tarihte,

doğar.

(3) Birinci fıkranın (b) bendi uyarınca, ilgili kişinin, eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasıyla ortaya çıkan yükümlülüklerini yerine getirememesinin, eşyanın tahrip olmasının veya tekrar yerine konulamaması şeklinde kaybının, eşyanın özelliklerine bağlı bir nedenden veya beklenmeyen hal veya mücbir sebepten ya da gümrük idarelerinin izninden kaynaklandığını kanıtlaması halinde, gümrük yükümlülüğünün doğmadığı kabul edilir. Eşyanın tekrar yerine konulamaz şekilde kaybı, bunun kullanılamaz hale gelmiş olmasını ifade eder. Gümrük idarelerinin izninden kaynaklanmayan hallerde, eşyanın telef olması veya kaybı, idarenin taraf olduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır. Ancak;

a) Suçüstü şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı üzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile,

b) Hasar, telef veya kayıp herkesçe bilinen ve duyulan başka olaylar yüzünden olmuşsa o yerin en büyük mülki idare amiri tarafından verilecek belge ile,

c) Trafik kazaları, trafik kaza raporuna göre ve en yakın gümrük idaresi tarafından yapılan tespit sonucunda gümrük idare amirinin vereceği karar ile,

kanıtlanır.

Yükümlü

MADDE 78 – (1) 77 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen durumlarda;

a) Ortak transit rejiminden eşyayı çıkartan kişi,

b) Çıkartma işlemine katılan ve eşyanın ortak transit rejiminden çıkartıldığını bilen veya bilmesi gereken tüm kişiler,

c) Eşyaya sahip olan veya elinde bulunduran ve eşyaya sahip olduğunda ya da teslim aldığında bu eşyanın ortak transit rejiminden çıkartıldığını bilen veya bilmesi gereken tüm kişiler,

ç) Asıl sorumlu,

yükümlüdür.

(2) 77 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen durumlarda yükümlü, ya eşyayı ortak transit rejimine tabi tutulması nedeniyle ortaya çıkan yükümlülüklerini yerine getirmesi gereken kişi ya da eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin koşullara uyması gereken kişidir.

(3) Aynı gümrük vergilerinin ödenmesinden birden fazla kişi sorumlu olursa, bu kişiler gümrük vergilerinin ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludur.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler

BİRİNCİ BÖLÜM

Teminat İdaresi

Bireysel teminat

MADDE 79 – (1) Bireysel teminatta teminat mektubu, teminat idaresi olarak hareket edecek olan hareket idaresi tarafından kabul edilir.

Fişli bireysel teminat

MADDE 80 – (1) Teminat idaresi, fişli bireysel teminatta örneği 25 no.lu Ekte yer alan teminat mektubundaki kefilin taahhütnamesini kabule, izlemeye ve iptale yetkilidir.

(2) Teminat idaresi, kefilin 22 nci maddenin üçüncü fıkrasındaki koşullara uygunluğunu inceler ve teminat mektubunu kabul eder. Teminat idaresi, kefilin düzenleyeceği fiş sayısını, teminat mektubunun “II. Teminat idaresi tarafından kabul” bölümünde belirtmek suretiyle sınırlayabilir. Teminat mektubunun bir fotokopisini saklar ve teminat mektubunun aslını Ankara Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü nezdinde bulunan Gümrük Muhasebe Birimine gönderir.

(3) Teminat idaresi, 29 uncu maddenin birinci fıkrasına göre kefilin taahhütnamesinin kabulünü iptal etmesi durumunda, kefile taahhütnamesinin kabulünün iptal edildiğini ve bu iptalin, belgegeçer ile bildirilen tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olduğunu bildirir. Teminat idaresi, teminat mektubunun kabul edildiğini ve 29 uncu maddeye göre iptal ve feshini ve iptal ve feshin hangi tarihten itibaren geçerli olacağını derhal gümrük idarelerine bildirir.

(4) Teminat idaresi, teminat mektubunu iptal ve feshin geçerli olduğu tarihten itibaren bir yıl saklar. Bu sürenin dolması ve kefile karşı herhangi bir talebin bulunmaması durumunda, teminat mektubu kefile iade edilir.

(5) Teminat idaresi, 28 inci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca kefilin düzenlediği bireysel teminat fişlerine ilişkin gerekli bilgileri, asıl sorumlular tarafından ortak transit işlemi için verilen bireysel teminat fişlerinin kontrolünün sağlanması amacıyla, hareket idarelerinin kullanımına sunar.

Kapsamlı teminat

MADDE 81 – (1) Teminat idaresi, kapsamlı teminatta örneği 27 no.lu Ekte yer alan kapsamlı teminat mektubundaki kefilin taahhütnamesini kabule, izlemeye ve iptale yetkilidir.

(2) Teminat idaresi, kapsamlı teminat veya indirilmiş tutarda kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme iznini dikkate alarak referans tutar üzerinden teminat tutarını belirler. Asıl sorumludan bu teminat tutarını kapsayan ve örneği 27 no.lu Ekte yer alan teminat mektubunun sunulmasını yazılı olarak ister.

(3) Teminat idaresi, kefilin 22 nci maddenin üçüncü fıkrasındaki koşullara uygunluğunu inceler ve belirlediği teminat tutarı üzerinden kefilin verdiği teminat mektubunu kabul eder. Teminat mektubunun bir fotokopisini saklar. Teminat mektubunun aslını Ankara Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü nezdinde bulunan Gümrük Muhasebe Birimine gönderir.

(4) Teminat idaresi, asıl sorumlunun talebi doğrultusunda 43 üncü maddenin birinci fıkrasına uygun olarak örnekleri 28 ve 29 no.lu eklerde yer alan bir veya birden fazla kapsamlı teminat sertifikası veya teminattan vazgeçme sertifikası düzenler ve asıl sorumluya verir. Bu sertifikaların geçerlilik süresi iki yılı aşamaz. Bununla birlikte, bu süre, teminat idaresi tarafından iki yılı aşmayan bir süre için bir kez uzatılabilir.

(5) Teminat idaresi, 36 ncı maddeye uygun olarak iznin iptal edilmesi durumunda, 44 üncü maddeye göre kefilin taahhüdünün kabulünü iptal eder.

(6) Teminat idaresi, 44 üncü maddeye göre kefilin taahhüdünün kabulünü iptal etmesi durumunda, kefile taahhüdünün kabulünün iptal edildiğini ve bu iptalin belgegeçer ile bildirdiği tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olduğunu bildirir.

(7) Teminat idaresi, teminat belgesinin kabul edildiğini ve 44 üncü maddeye göre iptal ve feshini ve iptal ve feshin geçerli olacağı tarihi derhal gümrük idarelerine bildirir.

(8) Teminat idaresi, iptal ve fesh edilen teminat mektuplarını 80 inci maddenin dördüncü fıkrasına uygun olarak saklar ve kefile iade eder.

(9) Teminat idaresi, asıl sorumlunun iade ettiği sertifikaları beş yıl süreyle saklar.

(10) Teminat idaresi, kapsamlı teminatın kullanılmasının 1 no.lu Ekte yer alan eşya için geçici olarak yasaklanması durumunda, 41 inci maddeye uygun olarak, kapsamlı teminat sahibinin talebi üzerine bireysel teminat kapsamında düzenlenen teminat mektubunu kabul eder, teminat mektubunun bir fotokopisini alarak saklar ve teminat mektubunun aslını ilgili hareket idaresinde ortak transit işlemlerinde kullanılmak üzere asıl sorumluya iade eder. Bu fıkra için, yukarıdaki fıkraların uygun olan hükümleri ayrıca uygulanır.

(11) Teminat idaresi, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izninde öngörülen yükümlülük, kısıtlama veya ayrıcalıkları sertifikaların “özel gözlemler” kutusuna aşağıda belirtilen şekilde yazarak tasdik eder:

a) “Sınırlı geçerli – 99200”; kapsamlı teminatın, 1 no.lu Ekte yer alan eşyayı kapsamaması halinde,

b) “Sadece … hareket idaresinde geçerli”,

c) “Sadece Fasıl … eşyası için geçerli”,

ç) “Kısıtlanmamış kullanım – 99209”; kapsamlı teminatın kullanılmasının 1 no.lu Ekte yer alan eşya için geçici olarak yasaklanması durumunda, kapsamlı teminatın bu yasağın uygulandığı eşya için kullanılması halinde,

d) “Tarife pozisyonu ve eşya kıymeti beyanı zorunluluğu”.

İKİNCİ BÖLÜM

Hareket İdaresinde Yapılacak İşlemler

Transit beyannamesinin sunulması

MADDE 82 – (1) Transit beyannamesi, bilgisayarlı transit sistemine sunulur.

(2) Bu beyanname, hareket idaresine, çalışma gün ve saatlerinde sunulur. Ancak hareket idaresi, asıl sorumlunun talebi üzerine ve masraflar asıl sorumluya ait olmak üzere, beyannamenin çalışma gün ve saatleri dışında ve/veya bir başka yerde sunulmasına da izin verebilir.

Transit beyannamesinin tescil edilmesi

MADDE 83 – (1) Transit beyannamesi hareket idaresi tarafından;

a) Gerekli tüm bilgileri içermesi,

b) Gerekli tüm belgelerin ekinde yer alması,

c) Beyanname kapsamı eşyanın gümrüğe sunulması,

koşuluyla tescil edilir.

(2) Aksi açıkça belirtilmedikçe, ortak transit rejimini düzenleyen tüm hükümler için kullanılacak tarih beyannamenin yetkili makamlarca tescil edildiği tarihtir.

Transit beyannamesinin düzeltilmesi

MADDE 84 – (1) Asıl sorumlunun yazılı talebi üzerine, tescilden sonra, eşyanın cins, nevi ve niteliği ile marka ve numaraları dışında beyannamede yer alan ağırlık, adet, ölçü yahut kıymet yönlerinden bir veya daha fazla bilginin düzeltmesine izin verilir. Düzeltme, sunulan beyanname kapsamı dışında kalan eşya için geçerli olmaz.

(2) Eşyanın teslimine kadar;

a) Eşyanın muayenesi için bilgisayar sistemi tarafından beyanın kontrolü türünün kırmızı hat olarak belirlenmesinden,

b) Muayenesi tamamlanmış eşya da dahil olmak üzere beyan edilen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,

önce beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilir.

Süre sınırı

MADDE 85 – (1) Hareket idaresi, ilgili mevzuat, hareket ve varış idareleri arasındaki uzaklık, güzergah, hava koşulları, resmi tatil durumları, uygun olması halinde asıl sorumlu tarafından verilen bilgileri dikkate alarak, eşyanın varış idaresine sunulması gereken transit süresini belirler ve bu sürenin bitim tarihini transit beyannamesinin “D. Hareket Gümrük İdaresi Kontrolü” kutusunda gün, ay ve yıl olarak belirtir.

Transit beyannamesinin kontrolü

MADDE 86 – (1) Beyanın kontrolü amacıyla, beyannamenin tescil edilmesinden sonra bilgisayarlı transit sistemi tarafından risk kriterlerine göre muayene türü ve görevli muayene memuru otomatik olarak belirlenir. Bu çerçevede beyannamenin kontrolü;

a) Beyanname ve ekli belgeleri kapsayan belge kontrolünü ve/veya,

b) Eşyanın muayenesi ve gerektiğinde, analiz veya ayrıntılı muayene için örnekler alınmasını,

kapsar.

(2) Eşya, bu amaçla belirlenmiş yer ve saatte muayene edilir. Bununla birlikte, hareket idaresi, asıl sorumlunun talebi üzerine ve masraflar asıl sorumluya ait olmak üzere, eşyanın muayenesini başka yer veya zamanda gerçekleştirebilir.

Teminatın kontrol edilmesi

MADDE 87 – (1) Hareket idaresi, beyan kapsamı eşyaya ilişkin olarak ortaya çıkabilecek ödenmesi gereken gümrük vergilerinin tahsilinin sağlanması için teminata ilişkin kontrolleri yapar. Bu amaçla 23 üncü maddede öngörülen belirli taşıma türlerine özgü teminat aranmayacak haller hariç;

a) Teminatın nakit olarak verilmesi halinde Saymanlıkça verilmiş alındı,

b) Hazine tahvil ve bonolarının verilmesi halinde bunlar için verilmiş alındı,

c) Bireysel teminat belgesi,

ç) Yeterli sayıda bireysel teminat fişi,

d) Kapsamlı teminat sertifikası,

e) Teminattan vazgeçme sertifikası,

bulunup bulunmadığını, teminatın uygunluğunu, geçerliğini, yeterliğini ve teminat kodu ile sertifika veya fiş numarasının transit beyannamesinin 52 no.lu kutusuna doğru yazılıp yazılmadığını kontrol eder.

(2) Hareket idaresi, teminatın uygunluğuna, 1 no.lu Eki de dikkate alarak karar verir. Bu çerçevede 28 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında “Sınırlı geçerli – 99200” ifadesi olan bireysel teminat fişlerini ve 41 inci maddenin altıncı fıkrası kapsamında geçici olarak yasaklanan ve “Kısıtlanmamış kullanım – 99209” ifadesi olmayan indirilmiş tutarda kapsamlı teminat veya kapsamlı teminat sertifikasını 1 no.lu Ekte yer alan eşya için kabul etmez.

(3) Hareket idaresi, teminatın geçerliğine, taahhütname ve teminat mektubunun iptal veya fesih durumunu da dikkate alarak, varsa, geçerlik tarihine ve belgenin asıl sorumluya ait olup olmadığına göre karar verir.

(4) Hareket idaresi, teminatın yeterliğine, aynı tür eşyanın ithal edilerek serbest dolaşıma sokulmuş olması durumunda uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek oranlar esas alınarak hesaplanmak suretiyle doğabilecek gümrük vergilerinin tam tutarını dikkate alarak karar verir. Bu çerçevede, eşyanın serbest dolaşımda olması, tercihli oran veya kota dikkate alınmaz. Diğer taraftan, eşyanın 1 no.lu Ek kapsamında bulunmaması ve tarife sınıflandırmasının mümkün olmaması halinde, teminat tutarı ortaya çıkabilecek gümrük vergilerinin tutarından az olmamak üzere tahmin edilir. Ancak, böyle bir tahminin de mümkün olmaması halinde, teminat tutarının 15.000 TL olduğu varsayılır. Eşyanın 1 no.lu Ek kapsamında bulunması ve listede belirtilen asgari miktarın aşılması halinde, bu eşya için hesaplanarak bulunan tutar, listede belirtilen asgari orana göre hesaplanarak bulunan tutarla karşılaştırılır ve bu tutarlardan büyük olanı, teminat tutarının belirlenmesinde esas alınır.

(5) Hareket idaresi, farklı teminat türlerinin birlikte kullanılması durumunda, her teminat türünün transit beyannamesinin 52 no.lu kutusuna kaydedilip edilmediğini kontrol eder.

(6) Hareket idaresi, teminatın nakit olarak verilmesi halinde, asıl sorumluya geri ödemenin nasıl yapılmasını istediğini sorar. Asıl sorumlunun para transferini tercih etmesi durumunda, hareket idaresi, banka hesap bilgilerini alır ve asıl sorumluya transfer masraflarını üstlenmesi gerekeceğini hatırlatır.

(7) Hareket idaresi, Saymanlıkça verilen alındı, bireysel teminat belgesi ve bireysel teminat fişinin aslını ve kapsamlı teminat veya kapsamlı teminattan vazgeçme sertifikasının fotokopisini saklar.

(8) Hareket idaresi, bireysel teminat fişinin arka yüzüne gerekli bilgileri yazarak onaylar. Bu fişin arkasında “TC 11 – Alındı” bulunan nüshasını taşımacıya iade eder.

(9) Asıl sorumlu, aynı taşıma aracında taşınan ve aynı varış yerine giden eşya için birden fazla transit beyannamesi düzenlemesi durumunda, her bir beyanname için ayrı teminat vermelidir.

(10) Hareket idaresi, 41 inci maddenin yedinci fıkrasına uygun olarak, kapsamlı teminatın kullanılmasının 1 no.lu Ek eşyası için geçici olarak yasaklanması durumunda, 79 uncu maddeye uygun olarak, teminat idaresi tarafından kabul edilen bireysel teminat kapsamında düzenlenen teminat mektubunun aslını alarak saklar. Bu teminat mektubu kapsamında gerçekleştirilen ortak transit işlemlerine ilişkin teminat bilgisayarlı transit sisteminde izlenir. Bu sistem üzerinde izlenmesinin mümkün olmaması halinde, teminat mektubuna eklenecek örneği 31 no.lu Ekte yer alan “41 inci Maddenin Yedinci Fıkrası Kapsamında Teminat Mektubu (Bireysel Teminat) İzleme Çizelgesi” kullanılır.

Ayniyet önlemleri

MADDE 88 – (1) Hareket idaresi, gerekli gördüğü ayniyet önlemlerini alır ve ilgili bilgileri transit beyannamesine girer.

(2) 7 nci maddenin üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, eşyanın 7 nci maddenin bir ve ikinci fıkraları gereklerine uygun olarak mühürlenememesi durumunda, ortak transit rejimine tabi tutulacak eşyanın serbest bırakılması reddedilir.

(3) Eşyanın bulunduğu yerin mühürlenmesi durumunda, hareket idaresi, taşıma aracının, mühürleme için onaylanmış olup olmadığını veya diğer hallerde mühürlemeye uygunluğunu kontrol eder.

(4) Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar uyarınca, gümrük mührü altında eşya taşınması için onaylanmış karayolu taşıtı, römork, yarı römork veya konteyner, 7 nci maddenin birinci fıkrası anlamında diğer düzenlemeler kapsamında onaylanmış sayılır.

(5) Mühürler, 13 no.lu Ekte belirtilen özelliklere uyar.

(6) Eşyanın ebat ve niteliğinin kolayca tanınmasına açıkça imkan vermesi durumunda, 7 nci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır.

Demiryolu sevkiyatları

MADDE 89 – (1) Kullanılan transit beyannamesi referansı, CIM taşıma belgesinin tüm nüshalarının refakat belgeleri bilgileri için ayrılmış 99 no.lu kutusuna açık olarak yazılır. Kullanılan her beyanname için bu referans, hareket idaresini, türü, tarih ve tescil numarasını belirtir.

(2) Demiryolu işletmesi, transit beyannamesinin eşlik ettiği bir sevkiyatı kabul ettiğinde, işletme, yukarıdaki referansın CIM taşıma belgesinde yazılmış olmasını ve bu belgedeki yazılanların beyannamedekilere uygun olmasını sağlar.

(3) Demiryolu yük işleminde yer alan son istasyonda, ilgili demiryolu işletmesi, CIM taşıma belgesinde belirtilen transit beyannamesinin, eşyanın bu istasyondan daha ileriye taşınmasını kapsadığını belirledikten sonra, bu CIM taşıma belgesinin 2 no.lu yaprağını onaylar. Anılan taşıma kapsanmadığında, bu istasyon durumu yetkili makamlara bildirir ve ancak bu makamların onayını aldıktan sonra eşyanın yeniden sevkiyatına izin verir.

Eşyanın serbest bırakılması

MADDE 90 – (1) Hareket idaresi, kontrol sonuçlarını gerekli bilgileri transit beyannamesine girmek suretiyle kaydeder.

(2) Hareket idaresi, bilgisayarlı transit sisteminde tarihi kaydeder ve eşyayı serbest bırakır.

(3) Eşyanın serbest bırakılması üzerine, hareket idaresi ortak transit işlemine ilişkin bilgileri “Beklenen Varış Kaydı” mesajını kullanarak beyan edilen varış idaresine ve “Beklenen Transit Kaydı” mesajını kullanarak beyan edilen transit idaresine iletir. Bu mesajlar transit beyannamesinden elde edilen, varsa duruma göre düzeltilen verilere dayanır.

(4) Gerektiğinde, transit beyannamesinin 1 no.lu nüshasının bir fotokopisi alınarak saklanır ve transit rejimine tabi tutulan eşya ile taşınmak üzere transit beyannamesinin 4 ve 5 no.lu nüshaları asıl sorumluya iade edilir. Transit beyannamesi nüshalarının yerine transit refakat belgesi de kullanılabilir.

Sonradan kontrol

MADDE 91 – (1) Hareket idaresi, bilgilerin ve mühürlerin gerçekliğini ve doğruluğunu tespit amacı ile ortak transit rejimine ilişkin belgeler, formlar, izinler veya bilgilerin sonradan kontrolünü gerçekleştirebilir. Bu kontroller, şüphe ve kaçakçılık kuşkusu ile yapılır. Risk analizi esas alınarak veya rastlantısal seçim ile de yapılabilir:

a) Kaçakçılığın belirlenmesi ve önlenmesi amacıyla, bariz bir hata veya geçerliliğinden şüphelenilmesi için bir neden bulunduğunda, transit beyannamesi bilgileri kontrol edilir.

b) (a) bendinde belirtilen durumlara ilave olarak, hareket idaresi, ayda en az dört adet olmak üzere rastlantısal seçim ile her bin belgeden en az ikisinin teyit edilmesini talep ederek, transit beyannamelerinin kontrolünü gerçekleştirir.

İbra

MADDE 92 – (1) Hareket idaresi, kendisindeki bilgilerle varış idaresinden gelen bilgileri karşılaştırarak, rejimin usulüne uygun olarak sonlandırıldığını tespit etmesi durumunda rejimi ibra eder.

(2) Hareket idaresinin şüphe ve kaçakçılık kuşkusu nedeniyle transit refakat belgelerinin ve “Kontrol Sonuçları” mesajında yer alan bilgilerin sonradan kontrolünü talep etmesi durumunda, birinci fıkradaki koşulların, talep edilen bilgilerin gerçekliği ve doğruluğu teyit edilene kadar, yerine getirilmediği kabul edilir.

Teminatın serbest bırakılması

MADDE 93 – (1) Hareket idaresi, rejimi ibra etmesi halinde, nakdi bireysel teminat ve teminat belgesine dayalı bireysel teminatta teminatı serbest bırakır ve fişli bireysel teminatta talep üzerine fişin arkası boş olan nüshasını onaylayarak asıl sorumluya iade eder.

Asıl sorumlunun bilgilendirilmesi ve rejimin sonlandırılmasının alternatif kanıtı

MADDE 94 – (1) Hareket idaresinin, eşyanın varış idaresine sunulması gereken süre sınırına kadar “Varış Bilgisi” mesajını almaması durumunda, asıl sorumluya haber verir ve rejimin sonlandırıldığına ilişkin kanıt sunmasını ister. Asıl sorumluya bildirim, örneği 33 no.lu ekte yer alan yazı ile yapılır.

(2) Alternatif kanıt, eşyayı belirleyen ve eşyanın varış idaresine veya 51 inci maddenin uygulanması durumunda, izinli alıcıya sunulduğunu gösteren ve hareket idaresini ikna edecek şekilde sunulan, varış idaresi tarafından onaylı bir belgedir. Bu amaçla;

a) 109 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen iade nüshasının fotokopisi,

b) Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulduğunu gösteren ve eşyayı belirleyen bir gümrük belgesinin bir nüshası veya bir fotokopisi,

c) Eşyayı belirleyen boşaltma kayıtları, konşimento, fatura gibi ticari belgelerin fotokopisi,

kullanılabilir. Alternatif kanıt, uygun olduğunda, birden fazla transit işlemini kapsayabilir.

(3) Eşyanın bir başka ülkede gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma girmiş olması durumunda, yukarıda belirtilen nüshalar veya fotokopiler, ilgili ülkelerin yetkili makamları tarafından gerçek nüshalar olarak onaylanmış olmalıdır.

Araştırma usulü

MADDE 95 – (1) Hareket idaresi, eşyanın, varış idaresine sunulması gereken süre sınırına kadar “Varış Bilgisi” mesajını veya “Varış Bilgisi” mesajını aldıktan sonraki altı gün içinde “kontrol sonuçları” mesajını almazsa, rejimin ibra edilmesi için gerek duyulan bilgileri elde etmek üzere veya gümrük yükümlülüğününün doğup doğmadığının ve yükümlünün belirlenmesi amacıyla araştırma usulünü asıl sorumlu veya yeterince bilgi bulunması durumunda varış idaresi nezdinde derhal başlatır. Asıl sorumlu ve varış idaresinden araştırma usulü talebine 28 gün içinde cevap vermeleri istenir. Hareket idaresi, transit rejiminin sonlandırılmadığına ilişkin bilgileri daha önce alması veya bundan şüphelenmesi durumunda derhal araştırma usulünü başlatır.

(2) Hareket idaresi, transit rejiminin sonlandırıldığına ilişkin kanıtın sahte olduğunun sonradan ortaya çıkması ve birinci fıkraya göre gerekli olması halinde de derhal araştırma usulünü başlatır.

(3) Hareket idaresi, araştırmanın transit rejiminin usulüne uygun olarak sonlandırıldığını ortaya çıkarması halinde asıl sorumluyu derhal bilgilendirir.

(4) Hareket idaresi, araştırma usulünün herhangi bir aşamasında transit işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediğini tespit etmesi durumunda, ilgili transit işlemine ilişkin tahsilat işlemini başlatır.

Gümrük yükümlülüğünün doğması

MADDE 96 – (1) Hareket idaresi, 77 nci maddeyi dikkate alarak, gümrük yükümlülüğünün doğup doğmadığını ve gümrük yükümlülüğü doğmuşsa doğduğu tarihi belirler.

Yükümlünün belirlenmesi

MADDE 97 – (1) Hareket idaresi 78 inci maddeyi dikkate alarak yükümlüyü belirler.

Yükümlüye yönelik işlemler

MADDE 98 – (1) Hareket idaresi, ödenmesi gereken gümrük vergilerinin tutarını hesapladığında ve yükümlüyü belirlediğinde derhal gerekli tahsilat işlemlerini başlatır.

(2) Hareket idaresi, yükümlüye ödenmesi gereken gümrük vergilerinin tutarını bildirir.

(3) İkinci fıkra hükümleri uyarınca bildirilen gümrük vergilerinin tutarı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yükümlü tarafından ödenir.

(4) Hareket idaresi, gümrük vergilerinin vadesinde ödenmemesi halinde, gümrük vergileri, teminattan irad kaydedilir. Teminatın yeterli olmaması halinde, kalan gümrük vergileri, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

Kefile yönelik işlemler

MADDE 99 – (1) İkinci fıkra hükmü dikkate alınarak, kefilin yükümlülüğü;

a) Kefilin verdiği teminat kapsamındaki bir transit işlemi sırasında doğan bir gümrük yükümlülüğü için asıl sorumlunun yükümlü olması,

b) Gümrük vergilerinin ödenmesi veya ortadan kalkması gibi nedenlerle gümrük yükümlülüğünün kalkmamış olması,

c) Ödenecek gümrük vergilerinin tutarının, kefil tarafından güvence altına alınan tutarı aşmaması,

koşuluyla gümrük vergileri ödeninceye kadar devam eder.

(2) Hareket idaresi, ödenmesi gereken gümrük vergileri tutarını yükümlü ile aynı zamanda kefile de bildirir. Süresinde ödenmeyen gümrük vergileri, teminattan irad kaydedilir.

Yapılacak diğer işlemler

MADDE 100 – (1) Hareket idaresi tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümlerine göre işlem yapılmasını gerektiren durumlarda ayrıca ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem tesis edilir.

(2) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ortak transit rejimi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen bir asıl sorumlunun bu sistemden geçici veya süresiz olarak yararlandırılmaması konusunda önlem almaya yetkilidir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Taşıma Sırasındaki İşlemler

Transit refakat belgesinin sunulması

MADDE 101 – (1) Talep edilmesi durumunda, transit refakat belgesi ve eşya ile birlikte gönderilen diğer belgeler yetkili makamlara sunulur.

Taşıma sırasında meydana gelen olaylar

MADDE 102 – (1) Taşıyıcı;

a) Mühürlerin taşıyıcının kontrolü dışındaki nedenlerden dolayı taşıma sırasında kırılması,

b) Eşyanın yetkili makamların gözetimi altında veya izin vermeleri durumunda yetkili makamların gözetimi olmadan da bir başka taşıma aracına aktarılması,

c) Taşıma aracının derhal tamamen veya kısmen boşaltılmasını gerektiren bir tehlike olması,

ç) Asıl sorumlu veya taşıyıcının yükümlülüklerini yerine getirmesini etkileyen bir olay veya kaza olması,

halinde, transit refakat belgesine gerekli bilgileri yazmak ve eşyayı bu belge ile birlikte yetkili makamlara sunmak zorundadır.

(2) Yetkili makamlar, ortak transit işleminin usulüne uygun olarak sürdürülebileceğine karar vermesi halinde, gerekli tüm önlemleri alarak transit refakat belgesini tasdik eder.

(3) Varış idaresi, transit refakat belgesine yazılan bilgileri bilgisayarlı transit sistemine girer.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Varış İdaresinde Yapılacak İşlemler

Eşyanın ve belgelerin sunulması

MADDE 103 – (1) Eşya ve transit refakat belgesi varış idaresine çalışma gün ve saatlerinde sunulur. Ancak varış idaresi, ilgi kişinin talebi üzerine ve giderleri ilgi kişi tarafından karşılanmak üzere, eşya ve transit refakat belgesinin çalışma gün ve saatleri dışında ve/veya bir başka yerde sunulmasına da izin verebilir.

(2) Eşya ile ilgili bilgiler, varış idaresinde, memur tarafından bilgisayarlı transit sistemine girilir.

(3) Eşyanın, hareket idaresi tarafından öngörülen süre sınırının geçirilmesinden sonra varış idaresine sunulması ve bu süre sınırına uymama durumunun varış idaresini ikna edecek şekilde açıklanması ve taşıyıcı veya asıl sorumluya yüklenemeyecek koşullardan kaynaklanması halinde, asıl sorumlunun, öngörülmüş olan süreye uyduğu kabul edilir.

Rejimin sonlandırılması

MADDE 104 – (1) Ortak transit rejimine tabi tutulan eşya ve gerekli belgeler usulüne uygun olarak varış idaresine sunulduğunda, ortak transit rejimi sona erer ve asıl sorumlunun yükümlülüğünü yerine getirdiği kabul edilir.

(2) Transit işlemi, mücbir sebep olması halinde, transit beyannamesinde kayıtlı varış idaresinden başka bir idarede sonlandırılabilir. Bu durumda bu idare, varış idaresi olur.

Kontroller

MADDE 105 – (1) Varış idaresi, transit refakat belgesini alır ve eşya muayenesini, özellikle hareket idaresinden alınan “Beklenen Varış Kaydı” mesajını esas alarak, gerçekleştirir.

Varış bilgisi

MADDE 106 – (1) Varış idaresi, “Varış Bilgisi” mesajını kullanarak, hareket idaresine eşyanın varışını, eşyanın varış idaresine sunulduğu gün iletir.

(2) Transit işleminin transit beyanında belirtilenden farklı bir idarede sonlandırılması durumunda, yeni varış idaresi “Varış Bilgisi” mesajı ile hareket idaresine eşyanın varışını bildirir.

(3) Mesaj, rejimin 94 üncü maddenin ikinci fıkrasına uygun olarak sonlandırıldığının kanıtı olarak kullanılamaz.

Alındı

MADDE 107 – (1) Varış idaresi, eşya ve transit refakat belgesini sunan kişinin talebi üzerine bir alındı düzenler.

(2) “TC 11 – Alındı”nın şekli, 32 no.lu Ekte yer alan örneğe uygun olur.

(3) Alındı, ilgili kişi tarafından varış idaresi için ayrılan bölümü hariç önceden doldurulur. Alındı, eşyaya ilişkin diğer bilgileri kapsayabilir; ancak, rejimin 94 üncü maddenin ikinci fıkrasına uygun olarak sonlandırıldığının kanıtı olarak kullanılamaz.

Kontrol sonuçları

MADDE 108 – (1) Varış idaresi, 3 no.lu Ek’e uygun olarak, gerekçelendirildiği durumlar hariç olmak üzere, “Kontrol Sonuçları” mesajını hareket idaresine en geç eşyanın varış idaresine sunulduğu günü izleyen üçüncü gün iletir. Ancak, 54 üncü madde uygulandığında, varış idaresi “Kontrol Sonuçları” mesajını hareket idaresine en geç eşyanın varış idaresine sunulduğu günü izleyen altıncı gün gönderir.

Alternatif kanıt

MADDE 109 – (1) Varış idaresi, asıl sorumlu veya temsilcisinin eşya ve transit beyannamesi sunulduğunda veya daha sonra yapacağı talep üzerine, gerekli kontrolleri gerçekleştirdikten sonra transit rejiminin usulüne uygun olarak sonlandırıldığına ilişkin 94 üncü maddenin ikinci fıkrasına uygun alternatif kanıt düzenler. Eşya ve transit beyannamesini sunan kişinin, asıl sorumlunun temsilcisi olduğu kabul edilir.

(2) Alternatif kanıt olarak kullanılan transit refakat belgesinin fotokopisi üzerine veya transit beyannamesinin iade nüshasının fotokopisi veya eşyayı belirleyen boşaltma kayıtları, konşimento, fatura gibi ticari belgelerin fotokopisi transit beyannamesi tescil numarası ve “Alternatif kanıt – 99202” ifadesi yazılmak suretiyle varış idaresi tarafından onaylanmalıdır.

Araştırma usulü

MADDE 110 – (1) Varış idaresi, araştırma usulü talebine 28 gün içinde cevap verir.

(2) Varış idaresi, gerektiğinde izinli alıcı ile temasa geçer.

Sonradan kontrol

MADDE 111 – (1) Varış idaresi, sonradan kontrol taleplerini gecikmeksizin cevaplandırır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Merkez İdarede Yapılacak İşlemler

Gümrük idareleri listesi

MADDE 112 – (1) Merkez idare, 19 uncu maddede belirtilen gümrük idareleri listesini hazırlar ve gümrük idarelerine duyurur.

ALTINCI BÖLÜM

İzin Makamı Tarafından Yapılacak İşlemler

İzin başvurusunun kabulü

MADDE 113 – (1) İzin makamı, asıl sorumlu veya alıcının 30 uncu maddede belirtilen basitleştirmelerden yararlanma başvurusunu 32 ila 34 üncü maddelere uygun olarak kabul eder veya reddeder.

(2) İzin makamı, basitleştirmeye ilişkin bir başvuru aldığında, ilk önce başvurunun tam olup olmadığını kontrol eder. Eksik başvurular, gerekli düzeltmelerin yapılması için açıklama yapılarak başvuru sahibine iade edilir.

(3) İzin koşullarının yerine getirilmemesi durumunda, başvuru sahibine, başvurusunun reddedilme nedenleri, yazılı olarak bildirilir.

İznin verilmesi, iptali ve düzeltilmesi

MADDE 114 – (1) İzin makamı, başvuru üzerine, 30 uncu maddede belirtilen basitleştirmelere 32 nci maddede belirtilen genel koşullar ve her bir basitleştirmeye ilişkin özel koşulları dikkate alarak, izin verebilir. İzin makamı, 36 ncı maddeye uygun olarak izni iptal eder veya düzeltir.

(2) İzin, iznin iptali veya düzeltilmesi, başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.

Kapsamlı teminat kullanma izni verilmesi

MADDE 115 – (1) İzin makamı, başvurunun kabul edilmesinden sonra;

a) Asıl sorumlunun kapsamlı teminat kullanma izin koşullarını yerine getirip getirmediğini kontrol eder.

b) 38 inci maddeye uygun olarak referans tutarı belirler veya asıl sorumlu tarafından hesaplanan tutarı kontrol eder.

c) Asıl sorumlunun teminat tutarının indirilmesine ilişkin koşulları karşılayıp karşılamadığını kontrol eder.

ç) Teminat tutarını belirler.

(2) Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izninde (Ek 23);

a) İzni verme gerekçesi,

b) Asıl sorumlu ile birlikte belirlenen usul izleme ve kontrol yöntemi,

c) Basitleştirmenin kullanımında ve kullanımın izlenmesinde uygulanacak yöntemler ile birlikte, basitleştirmeyi kullanma koşul ve yükümlülükleri,

ç) Asıl sorumlunun izni etkileyen değişiklikleri bildirme yükümlülüğü,

d) Referans tutar ve kullanılmasını izleme,

e) Teminat tutarı,

f) Düzenlenecek kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme sertifikalarının adedi,

g) Asıl sorumlunun kaybolan veya çalınan kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme sertifikalarını derhal bildirme yükümlülüğü,

ğ) İzin makamının kayıtları izleyeceği ve kontrol edeceği,

h) Kontrolleri gerçekleştirecek idare,

ı) İznin iptali veya feshine ilişkin kurallar,

yer alır.

(3) İzin makamı, 38 inci maddeye uygun olarak referans tutarı, yıllık olarak gözden geçirir ve gerekirse ayarlar.

(4) Hassas olmayan eşya ve 1 no.lu Ekte yer alan eşya için aynı anda başvuru yapıldığında, bu başvuru, asıl sorumlunun talebi üzerine tek bir başvuru olarak kabul edilir ve sadece bir izin düzenlenir. Bu durumda 1 no.lu Ekte yer alan eşya için uygulanan ölçütler, teminat tutarının hesaplanmasında her iki tür eşyaya uygulanır ve teminattan vazgeçme tanınmaz.

(5) İzin makamı, asıl sorumlunun henüz sonlandırılmamış ortak transit işlemleri kapsamındaki eşya ile ilgili olarak doğabilecek gümrük vergilerinin toplam tutarının referans tutarı aşacak olduğunu bildirilmesi halinde, referans tutarın aşılacak olması durumunun süreklilik göstereceğinin belirlenmesi durumunda referans tutarı yeniden belirler. Asıl sorumlunun referans tutarın aşıldığını bildirmemesi durumunda, izin iptal edilir.

Referans tutarın yıllık olarak gözden geçirilmesi

MADDE 116 – (1) İzin makamı, referans tutarın 38 inci maddenin beşinci fıkrası uyarınca yıllık olarak gözden geçirilmesi amacıyla;

a) Asıl sorumlunun referans tutarın aşılmasına ilişkin bildirimlerini,

b) Asıl sorumlunun güvenilirliğini,

c) Devam eden araştırma usullerinin sayısını,

ç) İbra edilmeyen transit rejimleri ile ilgili kefile gönderilen bildirimlerin sayısını,

d) Asıl sorumlunun, gümrük mevzuatı ile ilgili diğer yükümlülüklere uyma dahil, ödemelerini yerine getirme durumunu,

dikkate alır. Bu çerçevede asıl sorumludan kayıtlarını sunması istenir.

(2) İzin makamı, asıl sorumlunun gelecekteki ihtiyaçlarına göre referans tutarı ayarladığında ve bu referans tutara göre teminat tutarını belirlediğinde, izni değiştirir.

İzinli gönderici ve izinli alıcı izni verilmesi

MADDE 117 – (1) İzin makamı, başvurunun kabul edilmesinden sonra başvuru sahibinin özellikle;

a) Genel faaliyetlerini,

b) Deneyim, gelişme ve beklentilerini,

c) Güvenilirliği ve gümrükle olan ilişkilerini,

ç) Tesislerinde boşaltma platformu, gümrük için ayrılmış büro gibi imkanlarını,

d) Mali güvenilirliğini,

e) Basitleştirilmiş usulleri kullanma deneyimini,

f) Gümrükle işbirliği yapma isteğini,

değerlendirir.

(2) İzinli gönderici izninin verilmesi için ayrıca kapsamlı teminat kullanma izni aranır. İzinli gönderici izninde 48 inci maddede belirtilen bilgiler yer alır. İzinde, 48 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde öngörülen bilgilendirmenin;

a) Transit beyannamesi bilgilerini,

b) Eşyanın sevk tarihi ve zamanı ve takılan mühürlere ilişkin bilgilerini,

c) Eşyanın dahilde işleme, hariçte işleme, gümrük antreposu gibi ne amaçla transit rejimine tabi tutulduğunu,

ç) Gerektiğinde eşya kodu dahil eşyanın genel tanımını,

d) Uygun olduğunda lisans ve/veya diğer sertifikaların numarasını,

kapsayacak şekilde belgegeçer ile yapılacağı belirtilir.

(3) İzinli alıcı izninde 53 üncü maddede belirtilen bilgiler yer alır. İzinde, 53 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde öngörülen bilgilendirmenin;

a) Transit beyannamesi bilgilerini,

b) Eşyanın varış tarihi ve zamanı ve uygun olduğunda mührün durumunu,

c) Eşyanın firmada depolanacağı yeri,

ç) Eşyanın dahilde işleme, serbest dolaşıma giriş gibi ne amaçla transit rejimine tabi tutulduğunu,

d) Gerektiğinde eşya kodu dahil eşyanın genel tanımını,

e) Uygun olduğunda lisans ve/veya diğer sertifikaların numarasını,

f) Fazla, eksik ve değiştirilmiş miktar veya kırık mühür gibi diğer usulsüzlüklere ilişkin bilgilerini,

kapsayacak şekilde belgegeçer ile yapılacağı belirtilir.

Kayıtların tutulması

MADDE 118 – (1) İzin makamı, düzenlenen iznin bir sureti ile birlikte, başvuruları ve ekli destekleyici belgeleri saklar.

(2) Başvuru reddedildiğinde veya izin iptal edildiğinde, başvuru ve duruma göre başvuruyu reddeden veya iptal eden karar ve tüm ekli destekleyici belgeler, başvurunun reddedildiği veya iznin iptal edildiği takvim yılının sonundan itibaren en az beş yıl saklanır.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Geçici ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 119 – (1) 28/7/2003 tarihli ve 25182 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ortak Transit Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Ulusal teminatlar

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Türkiye’nin Ortak Transit Sözleşmesine taraf olacağı tarihe kadar, transit rejiminde hali hazırda kullanılmakta olan teminatları kapsamlı teminat olarak kabule bu Yönetmelik hükümlerine bağlı kalmaksızın yetkilidir.

Hüküm bulunmayan haller

MADDE 120 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, 7/10/2009 tarihli ve 27369 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.

Yürürlük

MADDE 121 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 122 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.

 

Yönetmeliğin eklerini görmek için tıklayınız
_____