Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik

13 Temmuz 2013  CUMARTESİ	Resmî Gazete	Sayı : 28706
YÖNETMELİK

Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:

PAZAR YERLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

MADDE 1 – 12/7/2012 tarihli ve 28351 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Pazar Yerleri Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci, altıncı ve sekizinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(1) Pazar yerleri, imar planında belirlenmiş veya asıl tahsis amacını engellememek kaydıyla ayrılmış diğer alanlarda bu Yönetmelikte belirtilen asgari koşulları taşıyacak şekilde belediyeler veya yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştirakleri tarafından kurulur. Gerçek veya diğer tüzel kişiler tarafından pazar yeri kurulamaz.”

“(6) Münhasıran organik malların veya diğer gıda ve ihtiyaç maddelerinin satışı amacıyla da semt pazarı kurulabilir.”

“(8) Pazar yerleri, belediyeler veya yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştiraklerince işletilir ve bu yetki devredilemez. Ancak, pazar yerlerinin işletilmesine ilişkin bazı hizmetler, bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hüküm içermeyecek şekilde yapılacak belirli süreli protokoller ile meslek kuruluşları eliyle yürütülebilir. Meslek kuruluşları, bu fıkrada belirtilen belediye iştiraklerine ortak olabilir.”

“(9) Pazar yeri kuracak ve/veya işletecek belediye iştiraklerinin;

a) Anonim şirket şeklinde kurulması,

b) Ödenmiş sermayesinin en az iki yüz elli bin Türk Lirası olması,

c) Esas sözleşmesinin Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması,

ç) Yönetim kurulu üyelerinin 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmaması ve bu kişiler ile şirketin mali ve ticari itibar bakımından engel bir durumunun bulunmaması,

d) Vergi mükellefi olması,

e) Pay senetlerinin nama yazılı olması,

f) İlgili mevzuatla aranılan diğer şartlara sahip olması

gerekir.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan “Tahsis sahiplerinin” ibaresi “Satış yerlerini kullananların” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(11) Kapalı pazar yerlerinde, bu maddede öngörülen zorunlu tesislere ilave olarak, pazar yerinin iş hacmi ile burada faaliyet gösterenlerin ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde otopark alanı ile yeterli kapasitede havalandırma sistemi bulunur. Kapalı alanlara ilişkin ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasındaki “alanın” ibaresi  “alanlar ile asıl tahsis amacını engellememek kaydıyla ayrılmış veya ayrılacak diğer alanların”  olarak değiştirilmiştir.

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki “tahsis sahiplerinin” ibaresi “kişilerin” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin üçüncü bölümünün başlığı “Satış Yerlerinin İşletilmesi” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Satış yerlerinin işletilmesi

MADDE 11 – (1) Semt ve üretici pazarlarındaki satış yerleri tahsis yoluyla işletilir. Kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ile diğer yerler, belirli süreli sınırlı ayni hak tesisi yöntemi kullanılarak kiralama yoluyla da işletilebilir. Tesis edilen sınırlı ayni hak tapu kütüğüne tescil edilir ve süresi on yılı geçemez. Satış yerlerinin işletilmesine yönelik işlemler, belediye encümeni kararı ile yapılır.

(2) Tahsis işleminde ilgili belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan diğer pazar yerlerinde satış yeri bulunmayanlara, sınırlı ayni hak tesisi işleminde ise ilgili belediye sınırları ve mücavir alanları içinde ikamet edenlere öncelik verilir.

(3) Aynı pazar yerinde, bir kişiye doğrudan ya da dolaylı olarak en fazla iki satış yeri verilebilir.

(4) Semt pazarlarındaki satış yerleri pazarcılar ve üreticilerce, üretici pazarlarındaki satış yerleri ise münhasıran üreticilerce, organik malların satışa sunulduğu semt pazarlarındaki satış yerleri ise, yalnızca organik mal üreten üreticiler veya bu tür malları satan pazarcılarca kullanılır.

(5) Semt pazarlarında, toplam satış yeri sayısının en az yüzde yirmisi üretici satış yeri olarak ayrılır. Bu yerler, üreticilerden yeteri kadar talep olmaması veya boşalan satış yerlerinin doldurulamaması hâlinde diğer talep sahiplerine de verilebilir.

(6) Lehine sınırlı ayni hak tesis edilen kişiler, satış yerlerini yapılacak sözleşmeler çerçevesinde 12 nci maddedeki şartları taşıyan üçüncü kişilere kiralayabileceği gibi, kendisi de kullanabilir. Kira sözleşmeleri,  mevzuata aykırı hükümler içeremez ve bunların süresi sınırlı ayni hak tesisine esas olan süreyi geçemez. Bu sözleşmelerde, 27 nci madde hükümlerine aykırı hareket edilmesi durumunda kira sözleşmesinin belediyenin talebi üzerine feshedileceğine yönelik hükme yer verilir. Kira sözleşmeleri, ilgili belediye veya iştirakinin onayından sonra geçerli olur.

(7)  Belediyeler, satış yerleri üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilmesine ve bu yerlerin kiralanmasına yönelik sözleşmeleri matbu olarak düzenleyebilir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Satış yerlerini kullanacaklarda aranılacak şartlar

MADDE 12 – (1) Satış yeri tahsis edilecek pazarcılarda aşağıda belirtilen şartlar aranır.

a) Sebze veya meyve ya da belediyece izin verilen diğer gıda veya ihtiyaç maddelerinin satışı ile iştigal etmek.

b) Esnaf ve sanatkarlar odasına kayıtlı olmak.

c) Vergi mükellefi olmak.

ç) Başvuru tarihinden önceki bir yıl içinde belediyece hakkında tahsis iptali/kira sözleşmesinin feshi kararı verilmemiş olmak.

d) İlgili mevzuatla aranılan diğer şartlara sahip olmak.

(2) Satış yeri tahsis edilecek üreticilerde aşağıda belirtilen şartlar aranır.

a) Sebze veya meyve üreticisi olmak.

b) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde tutulan ilgili sistemlere kayıtlı olmak.

c) Başvuru tarihinden önceki bir yıl içinde belediyece hakkında tahsis iptali/kira sözleşmesinin feshi kararı verilmemiş olmak.

ç) İlgili mevzuatla aranılan diğer şartlara sahip olmak.

(3) Satış yeri tahsis talebinde bulunanlar; Ek-1’de yer alan dilekçe, esnaf ve sanatkarlar odasına/Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde tutulan ilgili sistemlere kayıtlı olduğunu gösterir belge ve son altı ay içinde çekilmiş üç adet vesikalık fotoğraf ile birlikte ilgili belediyeye başvurur.

(4) Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini kullananlar hakkında bu maddede belirtilen hükümler uygulanır.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin başlığı “Pazar yerlerinde tahsis ve sınırlı ayni hak tesisi işlemi” olarak değiştirilmiş ve birinci fıkrasında yer alan “Tahsis” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve sınırlı ayni hak tesisi” ibaresi eklenmiş,  onuncu fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(11) Sınırlı ayni hak tesisi işlemleri, bu maddede belirtilen duyuru ve ilana ilişkin hükümlere aykırı olmamak üzere belediye encümenince belirlenecek usul ve esaslara göre yapılır.

(12) Belediyece, satış yeri ile bu yerleri kullananlara ilişkin bilgilerin yer aldığı EK-2’deki şekle uygun plastik veya metal gibi dayanıklı malzemeden yapılmış tanıtım levhası satış yerini kullananlara verilir.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “günlük olarak” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 16 – (1) Tahsis edilen satış yerleri, vefat etme veya iş göremeyecek derecede kaza geçirme, hastalık ya da yaşlılık gibi zaruri hallerde belediye encümeni kararı ile kanuni mirasçılara devredilebilir.

(2) Tahsis sahibinin vefatı halinde devir, vefat tarihinden itibaren üç ay içinde yazılı talepte bulunulması ve kanuni mirasçıların anlaşmasına bağlıdır. Mirasçıların anlaştığını gösterir noter onaylı belge ile veraset ilamı talep dilekçesine eklenir.

(3) Vefat dışında birinci fıkrada belirtilen diğer durumlarda devir, yazılı talepte bulunulmasına bağlıdır.

(4) Birinci fıkrada belirtilen nedenlerden dolayı yapılan devir işlemlerinden herhangi bir ücret tahsil edilmez.

(5) Birbirini takip eden üç takvim yılı içinde 26 ncı maddeye göre üç kez faaliyetten men cezası uygulanmamış olan tahsis sahipleri, birinci fıkra hükmü dışında satış yerlerini 12 nci maddede belirtilen şartları taşıyan kişilere devredebilir.

(6) Satış yerlerinin başkalarına devri için ilgililerin haklarında uygulanmamış olması gereken beşinci fıkradaki cezai işlemler, Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen diğer cezaları da kapsayacak şekilde Bakanlıkça yeniden belirlenebilir.

(7) Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerinin devrinde, genel hükümlere göre hareket edilir.”

MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini kullananlar hakkında bu maddede belirtilen hükümler uygulanır.”

MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ve ikinci fıkrasının ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “tahsis sahibine” ibaresi “satış yerini kullananlara” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Tahsis sahiplerince” ibaresi “Satış yerini kullananlarca” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendindeki “işletmek” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştiraklerince işletilmesini sağlamak” ibaresi ve (b) bendindeki “Tahsis” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve sınırlı ayni hak tesisi” ibaresi eklenmiş, (c) bendindeki “tahsis sahiplerine” ibaresi “satış yerlerini kullananlara” olarak ve (ç) bendindeki  “Tahsis sahipleri” ibaresi “Satış yerlerini kullananlar” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendindeki “tahsis sahipleri” ibareleri “satış yerini kullananlar” olarak ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Faaliyetten men cezasının uygulandığı durumlarda satış yerine, bu cezaya ilişkin bilgi amaçlı bir levha belediye veya iştirakince konulur.”

MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Tahsisin iptali ve kira sözleşmesinin feshi

MADDE 27 – (1) Pazar yerindeki satış yerlerini kullananlardan;

a) Tahsis ücretini belediyenin yazılı uyarısına rağmen ödemeyenlerin,

b) Sisteme bildirilmemiş malları satış yerinde bir takvim yılı içinde beş defa satanların,

c) Hukuken geçerli bir mazereti bulunmaksızın, satış yerini üst üste üç kez veya bir takvim yılında sekiz kez kullanmayanların,

ç) Serbest rekabeti engellemek amacıyla kendi aralarında veya üreticilerle ticari anlaşmalar yapanların, uyumlu eylemde bulunanların veya hâkim durumlarını kötüye kullananların,

d) Piyasada darlık oluşturmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek veya fiyatların düşmesine engel olmak için malları belirli ellerde toplayanların, satıştan kaçınanların, stoklayanların, yok edenlerin, bu amaçla propaganda yapanların veya benzeri davranışlarda bulunanların,

e) Malları, gıda güvenilirliğine, kalite ve standardına, teknik ve hijyenik şartlara aykırı olarak satışa sunma, aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal koyma, ölçü ve tartı aletlerini hileli bir şekilde kullanma ya da hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satma eylemlerini bir takvim yılında üç kez gerçekleştirenlerin,

f) Bir takvim yılı içinde üretici alacağını, süresi içinde üç kez ödemeyenlerin,

g) Kendi ürettiği malların dışında veya belirlenen miktarın üzerinde bir takvim yılında üç kez satış yapan üreticilerin,

ğ) Satış yerlerini 16 ncı madde hükümleri dışında devredenlerin veya herhangi bir şekilde kullandıranların,

h) Doğrudan veya dolaylı olarak aynı pazar yerinde ikiden fazla satış yeri kullandığı anlaşılanların,

ı) 12 nci maddede aranılan şartları haiz olmadığı veya sonradan kaybettiği anlaşılanların,

tahsislerinin iptaline, üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini bizzat kullanma haklarının sonlandırılmasına veya bu yerlerin kullanımına ilişkin kira sözleşmelerinin fesih talebine belediye encümenince karar verilir.

(2) Satış yerlerini kullananlar, birinci fıkrada belirtilen kararın tebliğinden itibaren satış yerlerini yedi gün içinde tahliye etmeye mecburdur. Bu süre sonunda tahliye edilmeyen yerler, belediye zabıtası tarafından tahliye ettirilir.

(3) Birinci fıkraya göre satış yeri kullanım hakkı sona erenlere, belediye encümeni kararını takip eden bir yıl içinde ilgili belediye sınırı ve mücavir alanları içindeki pazar yerlerinde doğrudan veya dolaylı olarak yeniden tahsis veya kiralama yapılamaz ya da üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini bizzat kullanım hakkı verilemez.

(4) Satış yeri kullanım hakkı sona erenlerin tanıtım levhaları imha edilmek üzere ilgili belediyeye veya iştirakine teslim edilir.

(5) Üreticilerin satış yerlerini üretim sezonu veya mevsimsel şartlar nedeniyle kullanamaması durumunda, bu kişiler hakkında birinci fıkranın (c) bendi hükmü uygulanmaz.”

MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 28 – (1) Belediye veya iştirakince, satış yerini kullananlar ile bunların çalıştırdıkları kişilere, EK-5’te belirtilen şekle uygun kimlik kartı verilir. Bu kişiler, verilen kimlik kartlarını yakalarına takmak zorundadır.

(2) Satış yeri kullanım hakkı sona erenler ile bunların çalıştırdıkları kişilere ait kimlik kartları imha edilmek üzere ilgili belediyeye veya iştirakine teslim edilir.”

MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Tahsis sahipleri” ibaresi “Satış yerini kullananlar” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 20 – Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Tahsis sahipleri” ibaresi “Satış yerini kullananlar” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin Geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “üçüncü” ibaresi “beşinci” olarak,  sekizinci fıkrasında yer alan “tahsis sahiplerine” ibaresi “satış yerini kullananlara” olarak, “1/1/2014” ibaresi “31/12/2014” olarak, dokuzuncu fıkrasında yer alan “tahsisler” ibaresi “satış yerlerinin işletilme usulleri” olarak değiştirilmiş ve on üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 22 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan “EK-1” ekteki şekilde  değiştirilmiştir.

MADDE 23 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 24 – Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.

 

Yönetmeliğin eki (EK-1)

_____

www.vergiburosu.com