Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2009/33)

6 Haziran 2009 CUMARTESİ	Resmî Gazete	Sayı : 27250
YÖNETMELİK

Dış Ticaret Müsteşarlığından:

TİCARİ KALİTE DENETİM YETERLİK BELGESİ VERİLMESİNDE

UYGULANACAK ESASLARA İLİŞKİN TEBLİĞ

(TEBLİĞ NO: 2009/33)

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı’na istinaden yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği ekinde yer alan, standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünlerin ihracatında, söz konusu Yönetmeliğin 9 uncu madde (a) bendi çerçevesinde gümrük idarelerince Kontrol Belgesi aranmayacak bir uygulamayı teminen imalatçı-ihracatçılara  Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi verilmesine ilişkin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ bir örneği ekte yer alan (Ek 1), Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi verilecek standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünleri, bu Belgeyi alacak imalatçı-ihracatçıların taşımaları gereken asgari şartları, bu Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların denetlenme şartları ile hak ve sorumluluklarına ilişkin düzenlemeleri kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ 31/12/2003 tarih ve 25333 sayılı Resmî Gazete’de (3. Mükerrer) yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği’nin 1 inci maddesi ve 2 nci maddesinin (u) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ’de geçen;

a) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığı’nı,

b) Genel Müdürlük: Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü’nü,

c) Bölge Müdürlüğü: Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü’nü,

d) Belge: Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi’ni (TKDYB),

e) İmalatçı-ihracatçı: Standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünlerin üretimini ve/veya işlenmesini ve ihracatını yapan firmaları,

f) Döner  Sermaye İşletmesi: Dış Ticaret Müsteşarlığı Döner Sermaye İşletmesini,

g) Komisyon: İmalatçı-ihracatçıların Belge başvuruları ile Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların işyeri, laboratuvar, kontrol ve laboratuvar elemanları ve faaliyetlerinin bu Tebliğ ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığının incelenmesi için Bölge Müdürlüğü tarafından en az ikisi DTS Denetmeni olmak üzere ikiden fazla kişiden oluşturulan ekibi,

h) Grup firması: Ana ortaklığın doğrudan kendisi veya diğer grup firmaları veya iştirakleri vasıtasıyla; sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde, %50 oranından fazla hisseye veya  %50 oranından fazla oy hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin  %50’sinden fazlasına sahip olduğu işletmeyi,

ifade eder.

Başvuru

MADDE 5 – (1) Belge başvuruları, üretim tesisinin bulunduğu ilin bağlı olduğu Bölge Müdürlüğüne yapılır. Bölge Müdürlüğünce, yapılan ön incelemenin sonucunun olumlu olması halinde, bir Komisyon oluşturulur ve söz konusu başvuru Komisyona intikal ettirilir.

Değerlendirme

MADDE 6 – (1) İmalatçı-ihracatçılara Belge verilebilmesi için firmanın;

a) Ürünü ilgili standardına göre hazırlayabileceği veya imalatını gerçekleştirebileceği tesis ve teknik donanıma sahip olduğunun,

b) Ürünle ilgili standart kontrolü yapabilecek nitelikte personel (sorumlu denetçi) istihdam ettiğinin,

c) İşletmesinde ürünle ilgili standart ve ilgili mevzuat hükümlerine göre kimyasal ve fiziksel analizlerin gerçekleştirilebileceği yeterli laboratuvar ve teçhizatı bulundurduğunun,

d) Ürünle ilgili kimyasal ve fiziksel analizleri yapabilecek nitelikte laboratuvar elemanı istihdam ettiğinin,

komisyonca yerinde ve kayıtlar üzerinde yapılacak inceleme sonucu düzenlenecek değerlendirme raporu ile tespiti gereklidir.

Personel

MADDE 7 – (1) İmalatçı-ihracatçılar; dört yıllık yükseköğretim lisans programını tamamlamış olan ve Bölge Müdürlüğünce verilen eğitim sonrası yapılan sınav sonucu, ürünleri ilgili standartlarına göre denetleyebilmesine imkan sağlayan Sorumlu Denetçi Belgesi’ni (Ek 2) almaya hak kazanmış sorumlu denetçi çalıştırmak zorundadır. İlgili standardında, kimyasal ve fiziksel analiz gerektiren ürünler için firmaların, laboratuvar elemanı (ürünün özelliğine göre gıda mühendisi, ziraat mühendisi, kimya mühendisi, kimyager, veteriner veya biyolog) istihdam etmesi gerekir. Bu laboratuvar elemanı şartları uygun olması halinde sorumlu denetçi olarak da görev yapabilir.

(2) Yukarıda belirtilen eğitim şartını haiz ve başvuru tarihinde herhangi bir imalatçı-ihracatçı firmada en az 1 yıldır çalıştığını belgeleyenler ile imalatçı-ihracatçı firma sahipleri, sorumlu denetçi eğitimine doğrudan alınırlar. Herhangi bir imalatçı-ihracatçı firmada çalışmayan, ancak geçmiş yıllarda en az 1 yıl Tebliğ kapsamında bulunan ürünlerin üretimi ve/veya işlenmesi ile ihracatını yapan firmalarda çalıştığını belgeleyenler de sorumlu denetçi eğitimine alınırlar.

(3) Sorumlu denetçiler yetkili oldukları ürünlerde, firmanın farklı yerlerdeki işletmelerinde görev yapabilirler.

Laboratuvar

MADDE 8 – (1) İmalatçı-ihracatçıların Belge alabilmeleri için ilgili standardın öngördüğü analizleri yapabilecek yeterlikte laboratuvar ve teçhizata sahip olmaları gerekir.

Belge düzenleme

MADDE 9 – (1) Komisyonun olumlu raporu, Bölge Müdürlüğünün uygun görüşü üzerine Genel Müdürlük tarafından Belge düzenlenir. İmalatçı-ihracatçının Belge kapsamına yeni ürün ilave edilmesini talep etmesi durumunda, Komisyonun olumlu raporu, Bölge Müdürlüğünün uygun görüşü üzerine, Genel Müdürlük tarafından eski Belge iptal edilir, eski ve yeni ürünlerin bir arada olduğu, yeni tarihli Belge düzenlenir.

(2) Düzenlenen Belgeler 6 aylık listeler halinde Resmî Gazete’de yayımlanır.

(3) Aynı imalatçı-ihracatçının başka bir tesisinde imal ve ihraç edilen ürünler için Belge alınması, anılan tesis açısından da bu Tebliğde belirtilen şartların sağlanmasına bağlıdır.

(4) Grup firmalarınca üretimi ve/veya işlenmesi, denetimi ve ihracatı gerçekleştirilen ürünler için talepte bulunan firma adına, Belge düzenlenir.

Sorumlu Denetçi Belgesi verilmesi

MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ’in 7 nci maddesinde belirtilen eğitimi alan ve yazılı sınavda en az 70 ve üzeri puan alarak başarılı olanlara, Bölge Müdürlüğünün uygun görüşü ile Genel Müdürlük tarafından Sorumlu Denetçi Belgesi verilir.

(2) Bölge Müdürü ve Bölge Müdür Yardımcıları ile Bölge Müdürlüğü emrinde istihdam edilen Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri, Mühendis ve Kimyagerlere, emekli olmalarından sonra Bölge Müdürlüğüne müracaatları halinde, eğitim ve sınava alınmaksızın Bölge Müdürlüğünün uygun görüşü ile Genel Müdürlük tarafından Sorumlu Denetçi Belgesi verilir.

Belge süresi

MADDE 11 – (1) TKDYB’nin geçerlilik süresi 12 aydır. İmalatçı-ihracatçının, Belge’nin geçerlilik süresinin bitiminden önce yazılı olarak başvurması halinde, yapılan denetimlerin sonucuna göre, ilgili Bölge Müdürlüğünce Belge’nin geçerliliği 12 ay süre ile üç defa uzatılabilir. Üç uzatmadan sonra bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde yeni Belge düzenlenir.

Sorumlu Denetçi Belgesi süresi

MADDE 12 – (1) Sorumlu Denetçi Belgesi’nin geçerlilik süresi 12 aydır. Sorumlu Denetçi Belgesi’nin geçerlilik süresinin bitiminden önce, sorumlu denetçi tarafından yazılı olarak başvurulması halinde,  yapılan denetimlerin ve değerlendirmenin sonucuna göre, ilgili Bölge Müdürlüğünce Sorumlu Denetçi Belgesi’nin geçerliliği 12 ay süre ile üç defa uzatılabilir. Üç uzatmadan sonra bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde yeni Sorumlu Denetçi Belgesi  düzenlenir.

Gümrük işlemleri

MADDE 13 – (1) Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların veya bu imalatçı-ihracatçılardan ihraç kaydıyla mal temin eden ihracatçıların yapacakları ihracatta, imalatçı-ihracatçıların sorumlu denetçilerince tanzim edilen bir örneği ekte yer alan Denetim Beyanı ve Belgesi’nin (Ek 3) gümrük idarelerine ibraz edilmesi halinde Kontrol Belgesi aranmaz.

İç denetim

MADDE 14 – (1) İmalatçı-ihracatçılar, Bölge Müdürlüğünce talep edilmesi halinde, Belge kapsamında ihraç edecekleri ürünlerle ilgili Denetim Beyanı ve Belgesi’ni en geç, ürün ihraç edilmek üzere nakil vasıtasına yüklenmeden önce, ilgili DTS Denetmenleri Grup Başkanlığına iletmek zorundadırlar.

(2) Sorumlu denetçiler diğer mevzuatlardaki hükümler saklı kalmak şartıyla, ilgili standart hükümlerine göre düzenlenen Denetim Beyanı ve Belgesi’ni, analiz raporlarının birer örneğini 12 ay süreyle, ilgili standart hükümlerine uygun olarak alacakları 2 takım numuneyi ise (kuru ve kurutulmuş ürünler ve yemeklik yağları) 45 gün süreyle uygun koşullarda muhafaza etmekle yükümlüdürler.

(3) İmalatçı-İhracatçı firmalar, ihraç edecekleri partilere ilişkin bilgileri, sıra numarası verilmek sureti ile kayıt altına almak (Ek 4), bu kayıtları saklamak ve aylık olarak ilgili DTS Denetmenleri Grup Başkanlığına göndermekle yükümlüdürler.

(4) Bölge Müdürlüğünün istemesi halinde, Belge kapsamında ürün ihraç eden imalatçı-ihracatçı veya ihracatçıların adı, ihraç edeceği ürün ve miktarına ilişkin bilgiler, üyesi bulunduğu İhracatçı Birliklerince verilir.

Dış denetim

MADDE 15 – (1) Belge’nin taşıması gerekli koşulların sürekliliğini temin amacıyla, imalatçı-ihracatçının işyeri, laboratuvarı, sorumlu denetçi ve laboratuvar elemanları, ilgili Bölge Müdürlüğü tarafından güven unsuruna göre belirlenecek dönemlerde,  yılda iki defadan az olmamak üzere denetlenir.

(2) Bölge Müdürlüğü, sorumlu denetçi tarafından yapılan kontrollerin doğruluğunu tespit bakımından, numuneleri imalatçı-ihracatçıdan isteyerek inceleyebilir veya ihraç partisinden numune alarak denetim yapabilir.

Sorumluluk

MADDE 16 – (1) Belge’ye sahip imalatçı-ihracatçılar ile sorumlu denetçiler;

a) Belge kapsamında yer alan ihraç edilecek ürünleri, ilgili Türk standardına göre hazırlamakla,

b) Belge verilmesine esas teşkil eden koşullardaki herhangi bir değişikliği ilgili Bölge Müdürlüğüne zamanında bildirmekle,

c) İlgili Bölge Müdürlüğünce istenebilecek her türlü bilgi ve belgeyi temin etmekle,

d) Denetimle görevlendirilenlere işletmede yapacakları incelemelerde her türlü yardım ve kolaylığı sağlamakla,

e) İptal edilen veya süresi dolan Belge’nin aslını ilgili Bölge Müdürlüğüne iade etmekle,

f) Müsteşarlığın düzenleyeceği eğitim programlarına katılmak veya ilgili personelini göndermekle,

g) Belge kapsamında yer alan ürünler ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine uymakla,

h) Belge kapsamında gerçekleştirdikleri ihracatlara ait aylık kayıtları (Ek 4), her ay ilgili DTS Denetmenleri Grup Başkanlığına bildirmekle,

sorumludurlar.

(2) Sorumlu denetçilerin Tebliğ hükümlerine aykırı işlemlerinden imalatçı-ihracatçılar da müştereken sorumludurlar.

Uygulanacak müeyyideler

MADDE 17 – (1) Belge’nin geçerlilik süresi içinde Bölge Müdürlüğünce yapılan denetimler sonucunda;

a) İmalatçı-ihracatçının ve sorumlu denetçinin, Tebliğ kapsamında bulunan sorumluluklarını yerine getirmediğinin,

b) İhraç edilen malın, yurtdışından standardına uygun olmaması nedeniyle geri geldiğinin,

c) İmalatçı-ihracatçının Tebliğ’in 6 ncı maddesinde belirtilen, Belge verilebilme şartlarına dair tesis ve teknik donanımını kaybettiği, gerekli laboratuvarın yeterliliğini yitirdiğinin,

d) Standart dışı ürün ihraç ettiğinin,

e) Sorumlu Denetçilerin Belge kapsamında yer almayan bir ürün için TKDYB Denetim Beyanı ve Belgesi düzenlediğinin,

tespiti halinde, imalatçı-ihracatçı ve/veya sorumlu denetçi, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı’nın 13 üncü maddesi (a) bendi uyarınca yazılı olarak uyarılır. Yazılı uyarının tebliği tarihinden itibaren, 7 (yedi) günden az 1 (bir) aydan çok olmamak üzere Bölge Müdürlüğünce tanınacak süre içerisinde, imalatçı-ihracatçı ve/veya sorumlu denetçinin sorumluluklarını yerine getirmemesi ile yukarıda belirtilen eylemlerini tekrarlaması halinde, TKDYB ile Sorumlu Denetçi Belgesi iptal edilmek üzere geri alınır.

(2) Bölge Müdürlüğünün TKDYB iptaline ilişkin teklifi ve imalatçı-ihracatçının savunması, sonuçlandırılmak üzere Genel Müdürlüğe bildirilir. Genel Müdürlükçe yapılan değerlendirme neticesinde, imalatçı-ihracatçının Tebliğ’de belirlenen sorumluluklarını yerine getirmediğinin anlaşılması halinde, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı’nın 13 üncü maddesi (b) bendi uyarınca işlem yapılır.

(3) Bölge Müdürlüğünün Sorumlu Denetçi Belgesi iptaline ilişkin teklifi ve sorumlu denetçinin savunması, sonuçlandırılmak üzere Genel Müdürlüğe bildirilir. Genel Müdürlükçe yapılan değerlendirme neticesinde, sorumlu denetçinin Tebliğ’de belirlenen sorumluluklarını yerine getirmediğinin anlaşılması halinde, Belgesi Genel Müdürlükçe iptal edilir.

(4) Firma, Sorumlu Denetçinin ya da laboratuvar elemanının işten ayrılması durumunda, yeni bir Sorumlu Denetçi ya da laboratuvar elemanı istihdam edeceği zamana kadar, Belgesini ilgili Bölge Müdürlüğüne teslim eder.

(5) Belge’nin geçerlilik süresi içinde Bölge Müdürlüğünün yaptığı denetimlerde, iki defa aynı ürün için yapılan analiz sonuçlarının ilgili standarda uygun çıkmaması halinde, Bölge Müdürlüğünün teklifi üzerine Genel Müdürlükçe söz konusu ürün Belge kapsamından çıkartılır, 3 aydan az olmamak üzere, 3 yıla kadar yeniden düzenlenecek Belge’ye dahil edilmez. Belge, sadece analizi yapılan ürünü kapsıyor ise Bölge Müdürlüğünün teklifi üzerine Genel Müdürlükçe, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı’nın 13 üncü maddesi (b) bendi uyarınca işlem yapılır.

Eğitim

MADDE 18 – (1) Belge sahibi imalatçı-ihracatçılar ve ürünün özelliğine göre özel eğitim verilmesi gerekli sorumlu denetçi veya diğer personel için, Bölge Müdürlüğünün veya imalatçı-ihracatçının talebi üzerine, denetimlerde yeknesaklığın sağlanmasını teminen, Bölge Müdürlüğünce veya Müsteşarlığın uygun göreceği kuruluşlarda, Bölge Müdürlüğü denetiminde/ gözetiminde uygulamalı eğitim programları düzenlenebilir.

Masraflar

MADDE 19 – (1) Belge başvurusu değerlendirme, denetim ve belgelendirme masrafları İmalatçı-ihracatçılar tarafından, Dış Ticaret Müsteşarlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü hesabına yatırılır.

(2) Sorumlu denetçi adaylarının eğitim, sınav ve belgelendirme masrafları da sorumlu denetçi adaylarınca, Dış Ticaret Müsteşarlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü hesabına yatırılır.

(3) Yukarıda yer alan hususlara ilişkin usul ve esaslar, Döner Sermaye İşletmesi Yönetim Kurulu’nca belirlenir.

Kontrol belgesi

MADDE 20 – (1) İhracatçılar, Belge kapsamında Avrupa Birliği ve OECD ülkelerine yapacakları ihracatta, Denetim Beyanı ve Belgesini bağlı bulundukları DTS Denetmenleri Grup Başkanlığına ibraz etmeleri halinde,  denetim yapılmasa da Kontrol Belgesi düzenlenir.

Yetki

MADDE 21 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarla ilgili olarak, uygulamaya yönelik önlemleri almaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Müsteşarlık yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 22 – (1) 12 Ağustos 2006 tarihli ve 26257 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ticari Kalite Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (2006/30) yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihte, Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/30) kapsamında verilmiş olan Belgeler, bu Tebliğ hükümlerine tabidir.

Yürürlük

MADDE 23 – (1) Bu Tebliğ yayımlandığı tarihten 15 gün sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

Ekler için tıklayınız.