Yatırıma Daha Önce Başlayanlara Haksızlık- İsmaıl Kökbulut

Bugün Gazetesi-27.07.2009

İsmail KÖKBULUT

ikokbulut@bugun.com.tr

YATIRIMA DAHA ÖNCE BAŞLAYANLARA HAKSIZLIK

Bilindiği üzere Başbakan tarafından 04 Haziran 2009 tarihinde teşvik paketi kamuoyuna açıklandı.

Açıklanan teşvik paketinin ana hatları itibarıyla bilinmesine rağmen uygulamaya yönelik Bakanlar Kurulu kararına ihtiyaç vardı. Nihayet piyasalarca beklenen söz konusu kararname sonunda 16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete‘de yayınlandı.

Yayınlanan kararname Resmi Gazete’de yayınlandığı günden itibaren yürürlüğe giriyor. Teşvik paketi olarak adlandırılan ve devlet yardımları hakkında kararda bölgeler, sektörler ve yatırım büyüklükleri dikkate alınarak;

Gümrük Vergisi muafiyeti,

Katma Değer Vergisi istisnası,

Faiz desteği,

Sigorta primi işveren hissesi desteği,

Vergi indirimi,

Yatırım yeri tahsisi gibi olanaklar sağlamaktadır.

Tekstil, konfeksiyon, hazırgiyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine taşınma desteğine ilişkin istisna, muafiyet ve devlet desteklerine ilişkin hususlar yer almakta.

Teşvik paketinden faydalanabilmenin temel şartı teşvik belgesinin yayınlanan karar kapsamında ve bu tarihten sonra yapılacak yatırımlar için alınması. Daha önceden teşvik belgesine bağlı olarak başlanmış ve tamamlanmış olan yatırımlar dolayısıyla karar kapsamında bir teşvik unsuru yok. Yürürlülük tarihinden itibaren teşvik belgesi kapsamında yatırımlara başlanması halinde yukarıda belirtilen destek ve teşviklerden faydalanması söz konusu olacak.

Devam eden yatırımlarda durum

Kararın yayım tarihinden önce firmalarca alınmış teşvik belgesine göre yapılan yatırımlardan birmiş olanlar önceki teşvik belgesinin alındığı tarihteki imkanlardan faydalanacak. Ancak devam eden yatırımların, bu kararda öngörülen ilgili yatırım konusuna ait asgari yatırım tutarını sağlaması halinde, yatırımın bakiye kısımları için yeni teşvik belgesi düzenlenebilir. Yani bugüne kadar yapılmış olan yatırımların bu teşvik paketinden faydalanması mümkün görünmüyor.

Yeni yatırımlar kadar mevcudun da korunması gerekirdi

15 Temmuz 2009 tarihinde yayınlanan teşvik paketi birçok firmada bekleneni veremedi. Kriz başladığından beri mevcudiyetini devam ettirme başarısını göstermiş, işçi çıkarmamış ve hatta hiçbir teşvik yokken dahi yatırım yapmış işletmeler bu kararda adeta unutuldu. Kapasite kullanım raporlarına bakıldığı zaman ekonomide en önemli sorunlarından birisinin kapasite kullanım oranının düşük olduğu görülecek. Dolayısıyla ilave yatırımlar desteklenirken diğer yandan mevcudun da korunması gerekir. Aynı bölgede farklı zamanlarda yatırım yapmış firmalar arasında bu teşvik kararıyla hasız rekabet oluşturuldu. Temennimiz ilave kapasiteleri oluşturacak yatırımların yapılması desteklenirken mevcut yatırımların da unutulmaması. Bu konuda en basitinden devam eden ve henüz teşvik belgesi kapatılmamış yani yatırımları tamamlanmamış olan yatırımcıların da tüm yatırımlarının yeni teşvik paketinde yer alan imkanlardan faydalanmalarını sağlayıcı düzenlemelerin yapılması. Teşvik paketine ilişkin Başbakan‘ın kamuoyuna yönelik açıklamalarından sonra bu konu gündeme gelmiş ve ilgili bakanların bu tür durumda olanların mağdur edilmeyeceğine dair açıklamaları yer almıştı. Ancak çıkan kararda bu husus sadece bu tarihten sonra kalan yatırımlar için söz konusu olacağı şeklinde anlaşılıyor. Yapılması gereken ilave bir kararla hükümetin bu haksızlığın önüne geçmesi…